नृत्य करीयरः एक संधी
- अनुया जोशी
आजचा युवक बुद्धिमान हुशार, कष्टाळू तसेच कल्पक वृत्तीचा आहे. योग्य दिशा व मार्गदर्शन मिळाल्यास तो आपले कर्तृत्व सिद्ध करू शकतो यात शंकाच नाही. सायबर संस्कृतीतून घडत असलेल्या या नव्या पिढीकडे विविध क्षेत्रातील आव्हानांना यशस्वीपणे पेलण्याचे सामर्थ्यही आहे. माहिती तंत्रज्ञान क्षेत्रातील भारतीय युवकाने हे तर सिद्धच केले आहे. त्यांच्याकडे असलेल्या कौशल्याचा स्वत:चा चरितार्थ चालविण्यासाठी उपयोग होईल त्यासाठी अनेक संधी उपलब्ध आहेत. आपल्यातील छंद विविध गुण कलेला व्यावसायिक दृष्टिकोनातून एक नवीन वाट मिळावी या साठी केलेला हा छोटासा प्रयत्न. फोटोग्राफी, चित्रकला, गायन, वादन, नृत्य, लिखाण असे विविध छंदाचे प्रकार आहेत. परंतु, या छंदाकडे केवळ एक आवड म्हणून न जोपासता आपण त्यांना एक व्यावसायिक क्षेत्र म्हणूनही निवडू शकतो आणि अशाच क्षेत्रापैकी नृत्य जाणकार युवकांना नृत्य व्यवसायामध्येही संधी सापडतील. जिद्द भरपूर मेहनत करण्याची क्षमता व इच्छा यासाठी हवी. या नृत्य व्यवसाय संधीची ओळख करून देणारा हा लेख. |
| परिपूर्ण संगीत म्हणजे गीत वादन व नृत्याचा संगम होय. विविध प्रकारचे पदण्यास, हस्तमुद्रा, नेत्र, अंगविक्षेप आणि अभिनय याद्वारे नृत्यात विविध रसभाव यांची अभिव्यक्ती करायची असते. |
|
|
''
रसभाव व्यंजादियुतं नृत्यभितीर्यते।''अर्थात रसभाव व व्यंजनाचा मिलाप म्हणजेच नृत्य होय. तसेच ''गितम नृत्यम वाद्यम मयं संगीतम उच्चतो'' परिपूर्ण संगीत म्हणजे गीत वादन व नृत्याचा संगम होय. विविध प्रकारचे पदण्यास, हस्तमुद्रा, नेत्र, अंगविक्षेप आणि अभिनय याद्वारे नृत्यात विविध रसभाव यांची अभिव्यक्ती करायची असते. व्यक्त केल्या जाणार्‍या भावनांना रस म्हटले आहे. अभिजात संगीत मध्ये रसाला अनन्यसाधारण महत्व प्राप्त झाले आहे. शृंगार, वीर, करूण, हास्य, अद्भूत, बीभत्स, रौद्र, भयानक, शांत असे रसाचे एकूण नऊ प्रकार वर्णिले आहेत. नृत्यांचे विविध प्रकार आपण पाहतो. ज्यात महाराष्ट्राची लावणी, पंजाबचा भांगडा, गुजराथचा गरबा, राजस्थानचे राजस्थानी नृत्य हे प्रकार मुख्यत: लक्षात राहतात. या शिवाय कोळी नृत्य, रास नृत्य, यक्षगान, लेझीम नृत्य, पाश्चात्य नृत्य, बॅले इत्यादी नृत्याचे प्रकार आहेत. भारतीय शास्त्रीय नृत्यकला. भारतीय संस्कृतीत शास्त्रीय नृत्याचे एकूण सात प्रकार वर्णिले आहेत ज्यात1.
भरतनाट्यम - तमिळनाडू2.
कथकली - केरळ 3.
कथ्थक - मणिपूर4.
कुचीपुडी - आंध्र प्रदेश5.
ओडीसी - ओरीसा7.
मोहिनीअट्टम - केरळ(
क्रमशः)
