1. मनोरंजन
  2. भटकंती
  3. देश-विदेश
Written By
Last Modified: शुक्रवार, 6 ऑक्टोबर 2023 (15:33 IST)

जगातील एकमेव मंदिर जेथे मानवमुखी गणेशाची पूजा केली जाते, येथे भगवान रामाने पिंड दान केले होते

Adhi Vinayagar Temple Thilatharpanapuri भारतातील मंदिरे ही या ठिकाणची ओळख आहे. देशाच्या कानाकोपऱ्यात अशी अनेक मंदिरे आहेत जी चमत्कारिक, आश्चर्यकारक आणि त्यांच्या खास ओळखीसाठी प्रसिद्ध आहेत. तिलतर्पणपुरी हे तामिळनाडूच्या तिरुवरूर जिल्ह्यातील कुटनूरपासून सुमारे 3 किलोमीटर अंतरावर आहे. भगवान गणेशाचे आदिविनायक मंदिर येथे आहे, जे केवळ भारतातीलच नाही तर कदाचित संपूर्ण जगातील एकमेव असे मंदिर आहे, जिथे गणपतीच्या मानवी रूपाची पूजा केली जाते, म्हणजेच गणपतीच्या मूर्तीचे मस्तक येथे स्थापित केले आहे. मंदिर हत्तीचे नसून ते मानवाचे आहे.
 
असे मानले जाते की एकदा रागाच्या भरात भगवान शिवाने श्री गणेशाची मान धडापासून वेगळी केली होती, त्यानंतर गणेशाला गज म्हणजेच हत्तीचे तोंड दिले होते. तेव्हापासून प्रत्येक मंदिरात त्यांची मूर्ती त्याच स्वरुपात स्थापित केली जाते, परंतु आदिविनायक मंदिरात गणपतीला मानवी चेहरा असण्यामागचे कारण म्हणजे भगवानाचे मुख बसवण्यापूर्वी त्याला मानवी चेहरा होता, त्यामुळे त्याची या स्वरूपात पूजा केली जाते.
 
मंदिराचा इतिहास History of the Adhi Vinayagar temple 
पौराणिक मान्यतेनुसार भगवान श्रीराम वडिलांच्या निधनानंतर जेव्हा पिंडदान करत होते तेव्हा त्यांनी तयार केलेल्या तांदळाच्या पिठात किडे पडत होते. प्रत्येक वेळी श्रीरामांनी तांदूळाच्या पिंड तयार केले तेव्हा असेच घडत होते. शेवटी त्यांनी भगवान शिवाची प्रार्थना केली, त्यानंतर महादेवाने त्यांना आदिविनायक मंदिरात जाऊन विधीनुसार पूजा करण्यास सांगितले.
 
यानंतर भगवान श्रीराम आदिविनायक मंदिरात आले आणि महाराज दशरथाची पूजा केली. त्यांनी बनवलेल्या भाताच्या चार पिंडांचे नंतर शिवलिंगाच्या रूपात रूपांतर झाले, जे आदिविनायक मंदिराजवळ असलेल्या मुक्तेश्वर महादेव मंदिरात स्थापित केले आहे. आज देशाच्या कानाकोपऱ्यातून लोक आपल्या पूर्वजांना शांती मिळवण्यासाठी येथे येतात.
 
तिलतर्पणपुरीचा अर्थ
तिलतर्पणपुरी दोन शब्दांनी तयार झालेला आहे, तिलतर्पण अर्थात पूर्वजांनाच्या तर्पण संबंधी आणि पुरी म्हणजे नगर. याप्रकारे या ठिकाणाला पितरांचे मोक्ष आणि मुक्तीचे शहर म्हटले जाते. पूर्वजांना संतुष्ट करण्यासाठी, पिंड दान नदीच्या काठावर केले जाते परंतु धार्मिक विधी मंदिराच्या आतच होतात.
 
देवी सरस्वतीचीही येथे पूजा केली जाते
श्रीगणेशासोबतच येथे भगवान शिव आणि माता सरस्वतीची मंदिरेही स्थापित आहेत. प्राचीन कवी ओट्टाकुथर यांनी या देवीच्या मंदिराची स्थापना केली होती. श्रीगणेशाच्या दर्शनासाठी येणारे भाविक देवी सरस्वतीसह मुक्तेश्वर महादेव मंदिरात असलेल्या चार शिवलिंगांचेही दर्शन घेतात.
 
तिलतर्पणपुरी मंदिर कसे पोहचाल ? How to reach  Adhi Vinayagar temple 
आदि विनायक मंदिर तिरुवरूर शहराच्या मुख्यालयापासून 22 किलोमीटर अंतरावर आहे. येथील सर्वात जवळचे विमानतळ तिरुचिरापल्ली येथे आहे, जे सुमारे 110 किलोमीटर अंतरावर आहे. याशिवाय चेन्नई विमानतळापासून या ठिकाणाचे अंतर अंदाजे 318 किलोमीटर आहे.
 
तिरुवरूर रेल्वे स्टेशन मंदिरापासून सुमारे 23 किलोमीटर अंतरावर आहे. येथून तंजावर मार्गे तामिळनाडूच्या जवळपास सर्व शहरांना रेल्वेची सुविधा उपलब्ध आहे. रस्त्यानेही येथे पोहोचणे सोपे आहे.