1. धर्म
  2. सण-उत्सव
  3. जन्माष्टमी
Written By
Last Modified: मंगळवार, 9 ऑगस्ट 2022 (15:16 IST)

Krishna Janmashtami : कोण आहे योग, कर्म आणि भक्तीचाअधिष्ठाता, ज्याने जीवनाचे रहस्य उघडले?

Krishna Janmashtami
श्री कृष्णाविषयी हे सर्वज्ञात आहे की ते एकमेव देवता आहेत ज्यांनी जीवनाचे रहस्य थेट तोंडातून सांगितले आहे. जीवन जगण्याची कला गीतेच्या रूपात सांगितली आहे. भगवान श्रीकृष्ण हे योग, कर्म आणि भक्तीचे स्वामी आहेत. भाद्रपद कृष्ण अष्टमीच्या रात्री बारा वाजता मथुरा नगरीच्या कारागृहात वासुदेवजींच्या पत्नी देवकीच्या गर्भातून भगवान श्रीकृष्णाचा अवतार झाला. या शुभमुहूर्तावर मंदिरांमध्ये देवाची विशेष सजावट केली जाते. कृष्ण अवतार निमित्त भगवान श्री कृष्णाची मूर्ती घरोघरी सुशोभित करून झुलवली जाते. स्त्री-पुरुष रात्री बारा वाजेपर्यंत उपवास करतात आणि रात्री बारा वाजता शंख आणि घंटा वाजवून श्रीकृष्ण जन्मोत्सव साजरा करतात. 
 
कन्हैयाच्या कुंडलीत उंच चंद्र 
चंद्र, जो रात्रीचा राजा आहे आणि प्राण्यांचे मन शांत करतो आणि नक्षत्रांचा स्वामी आहे. चंद्राची आवडती पत्नी रोहिणी आहे. श्रीकृष्णाचा जन्म रोहिणी नक्षत्रातच झाला. ज्योतिष शास्त्रानुसार श्रीकृष्णाच्या कुंडलीत उच्च चंद्र आहे. रोहिणी नक्षत्र वृषभ राशीत येते.
 
मूर्तीला पंचामृताने स्नान घालावे 
रात्री श्रीकृष्ण किंवा शाळीग्रामच्या मूर्तीला पंचामृताने स्नान घालून विष्णूची पूजा करून पूजा करावी. ओम नमो भगवते वासुदेवाय या मंत्राने पूजा करून भोग इ. चांगले कपडे आणि दागिने इत्यादींनी ते सजवले जाते. सुंदर पद्धतीने देवाची स्तुती करा. मिठाई आणि हंगामी फळे, फुले, नारळ, खजूर, डाळिंब, बिजोरे, पंजिरी आणि नारळाच्या मिठाई आणि सुका मेवा भगवान श्रीकृष्णाला प्रसूतीच्या वेळी अर्पण केल्याने श्रीकृष्ण प्रसन्न होतात.
 
जन्माष्टमीच्या व्रताने विष्णुलोकाची प्राप्ती होते 
जन्माष्टमीचे व्रत करणारी व्यक्ती विष्णुलोकात पोहोचते. दधिकांडो (किंवा नंदा महोत्सव) त्याच्या दुसऱ्या दिवशी (म्हणजे नवमीला) साजरा केला जातो. यावेळी परमेश्वरावर कापूर, दही, हळद, तूप, पाणी, तेल आणि सेचन (शिंपडणे) केले जाते. वाद्यांसह कीर्तन.
 
एकादशीला तांदूळ खाऊ नये  
प्रत्येक एकादशीला घरी भात तयार करू नये. सकाळी श्री कृष्ण आणि श्री राधाजींना मनोभावे नमस्कार केल्यावर नवस मागावा. श्री कृष्णाचा पुत्र गोपाळ मंत्रही खूप चांगला आहे.
 
गीतेचा अभ्यास करण्याचा नियम करा
आजपासून या जन्माष्टमीपासून पुढच्या जन्माष्टमीपर्यंत गीतेचा अभ्यास करायचा असा नियम करा. रोज एक श्लोक वाचला तरी. एवढी अद्भुत गोष्ट (गीता) आपल्याकडे आहे पण जन्म घेऊनही आपण या मानवाला समजून घेण्याचा प्रयत्न केला नाही तर ते मोठे दुर्दैवच म्हणावे लागेल.