राज्यात 13 लाख हेक्टरमध्ये नैसर्गिक शेती राबविण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारचा प्रथमच आर्ट ऑफ लिव्हिंगसोबत सामंजस्य करार
हा उपक्रम उत्पादक किंवा उत्पादक आणि ग्राहक या दोघांसाठीही खर्चपरिणामकारक , आरोग्यदायी आणि नैसर्गिक शून्य खर्चाच्या माध्यामांच्या वापराद्वारे मातीच्या आरोग्याचे संरक्षण आणि पुनरुज्जीवन करणार्‍या शाश्वत शेतीला प्रोत्साहन देण्यासाठी योग्य धोरणात्मक वातावरण तयार करण्यासाठी खूप मदत करेल.
आर्ट ऑफ लिव्हिंगने देशभरातील बावीस लाख शेतकऱ्यांना नैसर्गिक शेती तंत्राचे प्रशिक्षण दिले आहे, तसेच उत्पादित कृषी मालाला मजबूत बाजारपेठ उपलब्ध करून देण्यासाठी भागधारकांसोबत भागीदारी केली आहे.
34.5 दशलक्ष लाभार्थी आणि मोजणीसह अनेक दशकांपासून कोरड्या पडलेल्या भारतातील गंभीर स्थितीत असलेल्या सत्तर नद्यांचे आणि उपनद्यांचे पुनरुज्जीवन आणि पुनरुज्जीवन करण्याचा आर्ट ऑफ लिव्हिंगचे खात्रीशीर यश पाहता, महाराष्ट्र सरकारने जलयुक्त शिवार 2.0 ची अंमलबजावणी करण्यासाठी पाणी टंचाई असलेल्या चोवीस जिल्ह्यांमधील पंच्याऐंशी तालुक्यांसाठी अजून एक करार केला आहे.
महाराष्ट्र सरकारचा हा उपक्रम जलसंकट सोडवण्यासाठी आणि राज्यातील शेतकऱ्यांच्या समृद्धीला पाठिंबा देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे.
जलयुक्त शिवार अभियान 2.0, हे 24 जिल्ह्यांतील 85 तालुक्‍यांमध्‍ये पायनियरिंग प्रथा राबवून नाले खोलीकरण, बंधारे बांधणे आणि शेततळे निर्माण करण्‍यासारख्या सर्वसमावेशक उपाययोजना राबवून महाराष्ट्राला टंचाईमुक्त राज्य बनवण्‍याचे सहकार्य प्रकल्प आहे.
जलयुक्त शिवार नदी पुनरुज्जीवन प्रकल्पांच्या यशाचे प्रतिनिधित्व करतात आणि ह्याचा उद्देश्य पाण्याचा प्रवाह पुनर्संचयित करण्यापलीकडे विस्तारित आहेत. आर्ट ऑफ लिव्हिंग एक समग्र दृष्टीकोन वर अवलंबून कार्य करते ज्यामध्ये क्षमता-निर्मिती कार्यक्रम, सामुदायिक सहभाग कार्यशाळा आणि शेतकऱ्यांना जल-कार्यक्षम शेतीबद्दल शिक्षित करणे समाविष्ट आहे. पीक पद्धती आणि ठिबक सिंचन यासारख्या पाणी वापर पद्धती लागू केल्याने पीक उत्पादनात लक्षणीय वाढ झाली आहे, ज्यामुळे शेतकरी पावसावर कमी अवलंबून आहेत. या सर्वसमावेशी योजनेमुळे प्रदेशाच्या सामाजिक-आर्थिक फॅब्रिकवर कायमस्वरूपी प्रभाव पडतो.
महाराष्ट्रातील नदी पुनरुज्जीवनाचे प्रयत्न विशेषतः प्रभावी ठरले आहेत.
अवर्षणग्रस्त लातूरमध्ये, तावरजा आणि घरणी सारख्या महत्वाच्या नद्यांचे पुनरुज्जीवन झाले आहे आणि निर्जंतुकीकरण आणि रोधी बंधारे आणि खंदक बांधल्यानंतर पुन्हा वाहत आहेत. अशा प्रयत्नांमुळे आतापर्यंत महाराष्ट्रातील 12 जिल्ह्यांतील 1.4 दशलक्ष लोकांसाठी पाण्याची उपलब्धता झाली आहे.
निर्जीव नद्यांचे रूपांतर भरभराटीच्या जल -संस्थांमधे झाले आहे ज्यांचा गावांना उपयोग झाला आहे, पाणी साठवण्याची क्षमता वाढली आहे, शेतीसाठी सतत पाणी पुरवठा होत आहे, शेतकऱी एका वर्षात अनेक पिके घेण्यास सक्षम झाले आहेत आणि या प्रदेशात एकूणच समृद्धी वाढली आहे.
