1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: शनिवार, 18 नोव्हेंबर 2023 (15:27 IST)

Career in Loco Pilot: लोको पायलट कोर्समध्ये कॅरिअर करा, पात्रता, जॉब व्याप्ती, पगार जाणून घ्या

Career in Loco Pilot : लोकांना यशस्वीरित्या त्यांच्या गंतव्यस्थानापर्यंत पोहोचवण्याची जबाबदारी लोको पायलटच्या खांद्यावर असते, जो आपली कर्तव्ये आणि जबाबदाऱ्या चांगल्या प्रकारे पार पाडतो.ट्रेन चालवणं आणि प्रवासादरम्यान तिची व्यवस्थित देखभाल करणं ही लोको पायलटची जबाबदारी आहे.

लोको पायलट हे पद भारतीय रेल्वेतील एक वरिष्ठ पद आहे, त्यामुळे कोणताही उमेदवार थेट लोको पायलट होऊ शकत नाही, उलट उमेदवाराला लोको पायलट होण्यासाठी असिस्टंट लोको पायलट बनणे आवश्यक आहे. असिस्टंट लोको पायलट पदासाठी निवड झाल्यानंतर उमेदवाराला वरिष्ठ लोको पायलट पदावर बढती मिळते. 

लोको पायलटचे काम संपूर्ण जबाबदारीने भरलेले असते कारण हजारो प्रवाशांची सुरक्षा लोको पायलटवर अवलंबून असते, त्यामुळे लोको पायलटला आपले काम अतिशय हुशारीने पार पाडावे लागते. जर आपण लोको पायलटच्या कामाबद्दल बोललो, तर लोको पायलटच्या कामात लोकोमोटिव्ह इंजिनची योग्य कार्य क्षमता राखणे, ट्रेनमध्ये दुरुस्ती आणि देखभालीची कामे करणे, सिग्नल बदलांचे निरीक्षण करणे इत्यादी अनेक महत्त्वाच्या ऑपरेशन्सचा समावेश असतो. 
 
पात्रता-
उमेदवारांकडे  इलेक्ट्रिशियन, इलेक्ट्रॉनिक मेकॅनिक, फिटर, इंजिन दाबा, इन्स्ट्रुमेंट मेकॅनिक
मशीनिस्ट, मेकॅनिक डिझेल,मेकॅनिक मोटर वाहन, मिलराइट देखभाल मेकॅनिक,मेकॅनिक रेडिओ आणि टीव्ही, रेफ्रिजरेशन आणि एअर कंडिशनिंग मेकॅनिक, ट्रॅक्टर मेकॅनिक
टर्नर, वायरमन, आर्मेचर आणि कॉइल वाइंडर, यांत्रिक अभियांत्रिकी
विद्युत अभियांत्रिकी, इलेक्ट्रॉनिक्स अभियांत्रिकी, ऑटोमोबाईल अभियांत्रिकी इ ITI प्रमाणपत्र / डिप्लोमा / पदवी असणे आवश्यक आहे.
 
वयोमर्यादा-
असिस्टंट लोको पायलट होण्यासाठी उमेदवाराचे किमान वय 18 वर्षे आणि कमाल वय 28 वर्षे निश्चित करण्यात आले आहे.

अर्जासाठी आवश्यक कागदपत्रे-
 अर्ज करण्यासाठी , उमेदवाराकडे खालील कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे. जसे की आधार कार्ड / मतदार ओळखपत्र / पासपोर्ट / रेशन कार्ड / पॅन कार्ड / ओळखीच्या पुराव्यासाठी इतर कोणतेही सरकारी दस्तऐवज, 10 वी गुणपत्रिका (जन्म तारखेचा पुरावा म्हणून), शैक्षणिक कागदपत्रे, जातीचे प्रमाणपत्र (आरक्षित श्रेणीसाठी), अपंग. प्रमाणपत्र (अपंगत्वाच्या बाबतीत), मोबाईल क्रमांक, ईमेल आयडी, पासपोर्ट आकाराचा फोटो, स्वाक्षरी इ.
 
प्रवेश परीक्षा -
परीक्षा: यशस्वी अर्ज केल्यानंतर, उमेदवाराला संगणक आधारित एकाधिक निवड चाचणी (CBT) मध्ये उपस्थित राहावे लागेल.
दस्तऐवज पडताळणी-
 यशस्वी परीक्षेनंतर, उमेदवाराला कागदपत्र पडताळणीसाठी बोलावले जाते .
वैद्यकीय परीक्षा: कागदपत्र पडताळणीनंतर उमेदवाराची वैद्यकीय फिटनेस चाचणी घेतली जाते. वैद्यकीय फिटनेस चाचणीमध्ये खालील प्रकारच्या चाचण्या घेतल्या जातात. जसे नेत्र तपासणी, श्रवण चाचणी, छातीचा एक्स-रे, ईसीजी, मधुमेह चाचणी, रंग अंधत्व चाचणी इ.

प्रशिक्षण-
वैद्यकीय चाचणी उत्तीर्ण झाल्यानंतर उमेदवाराला प्रशिक्षण प्रक्रियेतून जावे लागते.
 
 
जॉब व्याप्ती आणि पगार -
असिस्टंट लोको पायलटचा पगार दरमहा सुमारे 35,000 रुपयांपासून सुरू होतो. नंतर अनुभवानुसार पद आणि पगार वाढत जातो. असिस्टंट लोको पायलटमधून लोको पायलट झाल्यानंतर, उमेदवाराचा पगार दरमहा अंदाजे 60,000 ते 70,000 रुपये असू शकतो.
 








Edited by - Priya Dixit