बुधवार, 24 एप्रिल 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: शनिवार, 25 मार्च 2023 (15:07 IST)

Career in Master of Human Resource Management : मास्टर ऑफ ह्युमन रिसोर्स मॅनेजमेंट कसे करावे पात्रता, शीर्ष महाविद्यालय, व्याप्ती ,पगार जाणून घ्या

मास्टर ऑफ ह्युमन रिसोर्स मॅनेजमेंट हा 2 वर्षांचा पीजी कोर्स आहे, जो मानव संसाधन व्यवस्थापन क्षेत्रात यशस्वी करिअर करू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांनी निवडला आहे. विद्यार्थ्यांना व्यवसायाचे जग समजून घेण्यास मदत करणे हा या कोर्सचा उद्देश आहे. या पदवी अभ्यासक्रमाचा उद्देश विद्यार्थ्यांना सरकारी क्षेत्रातील तसेच खाजगी आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील विविध उच्चस्तरीय नोकऱ्यांसाठी तयार करणे हा आहे.
 
पात्रता -
उमेदवारांनी मान्यताप्राप्त महाविद्यालय किंवा विद्यापीठातून सांख्यिकी, गणित, जीवशास्त्र, संगणक अनुप्रयोग इ. मध्ये पदवीधर पदवी असणे आवश्यक आहे. उमेदवाराला बॅचलर पदवीमध्ये एकूण किमान 60% गुण असणे आवश्यक आहे. उमेदवारांनी त्यांच्या पसंतीच्या महाविद्यालयांमध्ये जागा मिळवण्यासाठी MAT, CAT, CMAT सारख्या कोणत्याही सामाईक प्रवेश परीक्षेत उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे. SC/ST आणि OBC मधील उमेदवारांना अनिवार्य प्रक्रिया म्हणून कोर्स प्रोग्राममध्ये 5% सूट दिली जाते.
 
प्रवेश प्रक्रिया -
कोणत्याही सर्वोच्च विद्यापीठात मास्टर ऑफ ह्युमन रिसोर्स मॅनेजमेंट कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे. प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, एक वैयक्तिक मुलाखत आहे आणि जर उमेदवारांनी त्यात चांगले गुण मिळवले तर त्यांना शिष्यवृत्ती देखील मिळू शकते.
 
अर्ज प्रक्रिया -
 * उमेदवारने अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. 
* अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर,अर्ज भरा. 
*  अर्ज भरल्यानंतर, फॉर्ममध्ये काही चूक असल्यास योग्यरित्या तपासा, अन्यथा तो नाकारला जाऊ शकतो. 
*  मागितलेली सर्व कागदपत्रे अपलोड करा. 
 * अर्ज सबमिट करा. 
* क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे ऑनलाइन फॉर्मची फी भरा
 
प्रवेश घेण्यासाठी सर्वोच्च विद्यापीठाचे लक्ष्य ठेवले असेल, तर त्यांच्यासाठी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होणे फार महत्वाचे आहे. विद्यार्थ्यांना प्रवेश परीक्षेसाठी नोंदणी करावी लागते आणि नोंदणी प्रक्रिया संपल्यानंतर प्रवेशपत्र जारी केले जातात. ज्यामध्ये प्रवेश परीक्षेशी संबंधित सर्व माहिती दिली जाते जसे की परीक्षा कधी आणि कुठे होणार आहे, इत्यादी.
मास्टर ऑफ ह्युमन रिसोर्स मॅनेजमेंटसाठी प्रवेश प्रक्रिया MAT, CAT, CMAT इत्यादी प्रवेश परीक्षेवर अवलंबून असते. पात्र उमेदवारांची पुढील मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.
प्रवेश परीक्षा संपल्यानंतर काही दिवसांनी त्याचा निकाल गुणवत्ता यादीच्या स्वरूपात जाहीर केला जातो. त्यानंतर विद्यार्थ्यांना त्यांच्या श्रेणीनुसार महाविद्यालये दिली जातात.
* मुलाखत आणि नावनोंदणी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना विद्यापीठातर्फे मुलाखतीसाठी उपस्थित राहण्यास सांगितले जाते 
  विद्यार्थ्यांना एकतर ऑनलाइन (स्काईप, गुगल मीट, झूम) किंवा ऑफलाइन विद्यापीठाच्या कॅम्पसमध्ये बोलावले जाते.
या दरम्यान, इतर सर्व पात्रता निकष तपासले जातात आणि जर विद्यार्थ्यांनी मुलाखतीत चांगली कामगिरी केली तर त्यांना मास्टर ऑफ ह्युमन रिसोर्स मॅनेजमेंटचा अभ्यास करण्यासाठी प्रवेश दिला जातो.
 
अभ्यासक्रम -
सेमिस्टर 1 
व्यवसाय सांख्यिकी आणि संशोधन पद्धती 
संगणक अनुप्रयोग आणि सर्वसमावेशक तोंडी 
मानव संसाधन व्यवस्थापन व्यवस्थापन 
संकल्पना आणि तत्त्वे 
औद्योगिक संबंध व्यवस्थापन 
 
सेमिस्टर 2 
व्यवसाय वातावरण 
मनुष्य बळ विकास 
औद्योगिक संबंध कायदा 
संघटनात्मक वर्तन 
संस्थात्मक विकास 
उन्हाळी इंटर्नशिप आणि औद्योगिक भेट 
 
सेमिस्टर 3 
मानव संसाधन नियोजन आणि निवड
 व्यवस्थापन माहिती प्रणाली आणि ई-व्यवसाय 
वाटाघाटी आणि युनियन व्यवस्थापन 
संबंध संस्थात्मक मानसशास्त्र 
प्रशिक्षण आणि विकास 
भरपाई व्यवस्थापन आणि कर्मचारी कल्याण 
 
सेमिस्टर 4 
HRM मधील समकालीन समस्या 
सक्षमीकरण आणि सहभागी व्यवस्थापन 
आंतरराष्ट्रीय मानव संसाधन व्यवस्थापन 
व्यवस्थापन बदला 
प्रकल्प अहवाल 
आणि Viva-Voice 
धोरणात्मक व्यवस्थापन
 
शीर्ष महाविद्यालये -
 
IIT खरगपूर 
 अलिगढ मुस्लिम विद्यापीठ (AMU) 
 माहेश्वरी कॉलेज ऑफ आर्ट्स अँड कॉमर्स, जयपूर 
 राजस्थान विद्यापीठ, जयपूर 
काकतिया विद्यापीठ, वारंगल 
 सेंट झेवियर्स कॉलेज, जयपूर 
 आचार्य नागार्जुन विद्यापीठ, गुंटूर 
 महाराजा सयाजीराव विद्यापीठ, वडोदरा
 
जॉब व्याप्ती आणि पगार -
व्यवस्थापक – मानव संसाधन – पगार 6.18 ते 7 लाख 
सहाय्यक - मानव संसाधन व्यवस्थापन - पगार 5.14 ते 6.10 लाख
 कार्यकारी मानव संसाधन - पगार 6.20 ते 8 लाख 
विक्री आणि व्यवसाय विकास व्यवस्थापक – पगार 5.70 ते 7 लाख 
गुणवत्ता नियंत्रण व्यवस्थापक - पगार 9.80 ते 11.60 लाख
 
Edited By - Priya Dixit