बुधवार, 9 ऑक्टोबर 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: सोमवार, 2 जानेवारी 2023 (21:48 IST)

Career in PHD in Electrical Engineering: पीएचडी इन इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंग मध्ये करिअर बनवा, पात्रता, अभ्यासक्रम, व्याप्ती ,पगार जाणून घ्या

डॉक्टर ऑफ फिलॉसॉफी इन इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंग 3 ते 5 वर्षे कालावधीचा अभ्यासक्रम आहे. पीएचडी इलेक्ट्रिकल इंजिनीअरिंग हा डॉक्टरेट स्तरावरील अभ्यासक्रम आहे जो इलेक्ट्रिकल मशीन्स, इलेक्ट्रोमॅग्नेटिझम आणि इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक डिव्हाइसेस, जनरेटर आणि मोटर्स, इलेक्ट्रिक सर्किट्स इ. या कोर्समध्ये, विद्यार्थी नवीन इलेक्ट्रिक सर्किट्स कसे डिझाइन करायचे आणि इलेक्ट्रॉनिक गॅझेट्सची गुणवत्ता कशी सुधारतात हे शिकतील जेणेकरून ते अधिक चांगले प्रदर्शन करतील.
 
पात्रता निकष -
*  इच्छुक उमेदवाराकडे पीएचडी इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंग संबंधित विषयात पदव्युत्तर पदवी किंवा एमफिल असणे आवश्यक आहे. 
* पीएचडी इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंग मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवाराला पदव्युत्तर पदवीमध्ये किमान 55% गुण असणे आवश्यक आहे
* राखीव श्रेणीतील उमेदवारांसाठी 5% गुणांची अतिरिक्त सूट देण्यात आली आहे.
* यासोबतच, उमेदवाराला विद्यापीठाकडूनच किंवा UGC-NET सारख्या राष्ट्रीय परीक्षांद्वारे आयोजित केलेल्या प्रवेश परीक्षांमध्ये विद्यापीठाच्या दर्जापर्यंत गुण मिळवावे लागतात. 
 
 प्रवेश प्रक्रिया -
कोणत्याही टॉप युनिव्हर्सिटी मध्ये पीएचडी इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंग अभ्यासक्रमात प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना प्रवेश परीक्षेला बसणे आवश्यक आहे. 
प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, वैयक्तिक मुलाखत असते आणि जर उमेदवारांनी त्यात चांगले गुण मिळवल्यावरच त्यांना शिष्यवृत्ती देखील मिळू शकते
अर्ज प्रक्रिया -
 * उमेदवारने अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. 
* अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर,अर्ज भरा. 
*  अर्ज भरल्यानंतर, फॉर्ममध्ये काही चूक असल्यास योग्यरित्या तपासा, अन्यथा तो नाकारला जाऊ शकतो. 
*  मागितलेली सर्व कागदपत्रे अपलोड करा. 
 * अर्ज सबमिट करा. 
* क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे ऑनलाइन फॉर्मची फी भरा.. 
 
प्रवेश कसे मिळवायचे - 
पीएचडी इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंगमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी सर्वोच्च विद्यापीठाचे लक्ष्य ठेवले असेल, तर त्यांच्यासाठी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होणे फार महत्वाचे आहे. विद्यार्थ्यांना प्रवेश परीक्षेसाठी नोंदणी करावी लागते आणि नोंदणी प्रक्रिया संपल्यानंतर प्रवेशपत्र जारी केले जातात. ज्यामध्ये प्रवेश परीक्षेशी संबंधित सर्व माहिती दिली जाते जसे की परीक्षा कधी आणि कुठे होणार आहे, इत्यादी.
 
पीएचडी इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंग अभ्यासक्रमात प्रवेश प्रक्रियाUGC NET, CSIR UGC NET, GATE इत्यादी सारख्या प्रवेश परीक्षेवर अवलंबून असते. पात्र उमेदवारांची पुढील मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.
 
प्रवेश परीक्षा संपल्यानंतर काही दिवसांनी त्याचा निकाल गुणवत्ता यादीच्या स्वरूपात जाहीर केला जातो. त्यानंतर विद्यार्थ्यांना त्यांच्या श्रेणीनुसार महाविद्यालये दिली जातात.
* मुलाखत आणि नावनोंदणी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना विद्यापीठातर्फे मुलाखतीसाठी उपस्थित राहण्यास सांगितले जाते 
  विद्यार्थ्यांना एकतर ऑनलाइन (स्काईप, गुगल मीट, झूम) किंवा ऑफलाइन विद्यापीठाच्या कॅम्पसमध्ये बोलावले जाते.
या दरम्यान, इतर सर्व पात्रता निकष तपासले जातात आणि जर विद्यार्थ्यांनी मुलाखतीत चांगली कामगिरी केली तर त्यांना पीएचडी इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंगचा अभ्यास करण्यासाठी प्रवेश दिला जातो.
 
अभ्यासक्रम -
सेमिस्टर 1 
व्यावहारिक विज्ञान 
उपयोजित गणित १ 
यांत्रिक अभियांत्रिकी विज्ञान 
इलेक्ट्रिकल इंजिनिअरिंगचे घटक 
अप्लाइड सायन्स लॅब 
इलेक्ट्रिकल रायटिंग लॅब
 मूलभूत संगणक कौशल्ये 
 
सेमिस्टर 2 
उपयोजित गणित 2 
इंग्रजी संप्रेषण 
इलेक्ट्रिकल सर्किट
 इलेक्ट्रॉनिक्स 1 
संगणक अनुदानित अभियांत्रिकी
 इलेक्ट्रिकल सर्किट तंत्रज्ञान 
इलेक्ट्रॉनिक्स प्रयोगशाळा 
 
सेमिस्टर 3 
इलेक्ट्रिकल मेकॅनिक्स 1 
संगणक नेटवर्क
 विद्युत मोजमाप 
इलेक्ट्रॉनिक्स 2 
इलेक्ट्रिकल मापन प्रयोगशाळा 
इलेक्ट्रिकल लॅब 2 
संगणक सहाय्यित विद्युत रेखाचित्र 
 
सेमिस्टर 4 
इलेक्ट्रिकल मशिन 2 
विद्युत उर्जा निर्मिती 
या रोगाचा प्रसार
 पॉवर इलेक्ट्रॉनिक्स
 इलेक्ट्रिकल मशीन लॅब 
पॉवर इलेक्ट्रॉनिक्स लॅब
 
सेमिस्टर 5 
अंदाज तपशील 
स्विचगियर संरक्षण
एम्बेडेड प्रणाली 
विद्युत कार्यशाळा 
CASP 
प्रकल्प कार्य 1 
 
सेमिस्टर 6 
औद्योगिक ड्राइव्ह
विद्युत उर्जेचा वापर 
मूलभूत व्यवस्थापन कौशल्ये
 पीएलसी 
प्रकल्प कार्य 2 
औद्योगिक भेट 
 
शीर्ष महाविद्यालये-
 
IIT मद्रास 
 IIT दिल्ली
 IIT कानपूर 
 IIT बॉम्बे 
 IIT हैदराबाद 
 IIT वाराणसी 
 एनआयटी वारंगळ 
इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजी 
 
 जॉब व्याप्ती आणि पगार -
विक्री अभियंता – पगार 4.49 लाख 
संगणक आर्किटेक्ट – पगार 3.50 लाख 
इलेक्ट्रिकल इंजिनियर – पगार 3.40 लाख 
प्रकल्प व्यवस्थापक – पगार 8 लाख 
अर्ज अभियंता – पगार 5.48 लाख 
संशोधन आणि विकास अधिकारी – वेतन 11.93 लाख 
प्रणाली अभियंता – पगार 3.83 लाख
 
Edited By - Priya Dixit