शुक्रवार, 29 मार्च 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: मंगळवार, 13 डिसेंबर 2022 (22:29 IST)

Career in PHD Rural Development : पीएचडी रुरल डेव्हलपमेंट मध्ये करिअर बनवा, पात्रता, अभ्यासक्रम, व्याप्ती ,पगार जाणून घ्या

रुरल डेव्हलपमेंट(ग्रामीण विकासा)मध्ये पीएचडी हा 3 ते 5 वर्षांच्या कालावधीचा संशोधनावर आधारित डॉक्टरेट स्तरावरील अभ्यासक्रम आहे पीएचडी ग्रामीण विकास अभ्यासक्रम मूळतः ग्रामीण संदर्भात विकास आणि व्यवस्थापनाशी संबंधित अभ्यासांवर केंद्रित आहे. सैद्धांतिक दृष्टिकोनानुसार, कोर्समध्ये फील्ड वर्क आणि विस्तृत संशोधन कार्यक्रम देखील समाविष्ट आहे.
 
पात्रता निकष -
*  इच्छुक उमेदवाराकडे पीएचडी रुरल डेव्हलपमेंट(ग्रामीण विकास) संबंधित विषयात पदव्युत्तर पदवी किंवा एमफिल असणे आवश्यक आहे. 
* पीएचडी रुरल डेव्हलपमेंट(ग्रामीण विकास) मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवाराला पदव्युत्तर पदवीमध्ये किमान 55% गुण असणे आवश्यक आहे
* राखीव श्रेणीतील उमेदवारांसाठी 5% गुणांची अतिरिक्त सूट देण्यात आली आहे.
* यासोबतच, उमेदवाराला विद्यापीठाकडूनच किंवा UGC-NET सारख्या राष्ट्रीय परीक्षांद्वारे आयोजित केलेल्या प्रवेश परीक्षांमध्ये विद्यापीठाच्या दर्जापर्यंत गुण मिळवावे लागतात. 
 
 प्रवेश प्रक्रिया -
कोणत्याही टॉप युनिव्हर्सिटी मध्ये पीएचडी रुरल डेव्हलपमेंट(ग्रामीण विकास) अभ्यासक्रमात प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना प्रवेश परीक्षेला बसणे आवश्यक आहे. 
प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, वैयक्तिक मुलाखत असते आणि जर उमेदवारांनी त्यात चांगले गुण मिळवल्यावरच त्यांना शिष्यवृत्ती देखील मिळू शकते.
 
अर्ज प्रक्रिया -
 * उमेदवारने अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. 
* अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर,अर्ज भरा. 
*  अर्ज भरल्यानंतर, फॉर्ममध्ये काही चूक असल्यास योग्यरित्या तपासा, अन्यथा तो नाकारला जाऊ शकतो. 
*  मागितलेली सर्व कागदपत्रे अपलोड करा. 
 * अर्ज सबमिट करा. 
* क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे ऑनलाइन फॉर्मची फी भरा.. 
 
प्रवेश कसे मिळवायचे - 
पीएचडी रुरल डेव्हलपमेंट(ग्रामीण विकास) मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी सर्वोच्च विद्यापीठाचे लक्ष्य ठेवले असेल, तर त्यांच्यासाठी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होणे फार महत्वाचे आहे. विद्यार्थ्यांना प्रवेश परीक्षेसाठी नोंदणी करावी लागते आणि नोंदणी प्रक्रिया संपल्यानंतर प्रवेशपत्र जारी केले जातात. ज्यामध्ये प्रवेश परीक्षेशी संबंधित सर्व माहिती दिली जाते जसे की परीक्षा कधी आणि कुठे होणार आहे, इत्यादी.
 
पीएचडी रुरल डेव्हलपमेंट(ग्रामीण विकास) अभ्यासक्रमात प्रवेश प्रक्रिया CSIR NET, UGC NET, LPU NEST इत्यादी सारख्या प्रवेश परीक्षेवर अवलंबून असते. पात्र उमेदवारांची पुढील मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.
 
प्रवेश परीक्षा संपल्यानंतर काही दिवसांनी त्याचा निकाल गुणवत्ता यादीच्या स्वरूपात जाहीर केला जातो. त्यानंतर विद्यार्थ्यांना त्यांच्या श्रेणीनुसार महाविद्यालये दिली जातात.
* मुलाखत आणि नावनोंदणी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना विद्यापीठातर्फे मुलाखतीसाठी उपस्थित राहण्यास सांगितले जाते 
  विद्यार्थ्यांना एकतर ऑनलाइन (स्काईप, गुगल मीट, झूम) किंवा ऑफलाइन विद्यापीठाच्या कॅम्पसमध्ये बोलावले जाते.
या दरम्यान, इतर सर्व पात्रता निकष तपासले जातात आणि जर विद्यार्थ्यांनी मुलाखतीत चांगली कामगिरी केली तर त्यांना पीएचडी रुरल डेव्हलपमेंट(ग्रामीण विकास)चा अभ्यास करण्यासाठी प्रवेश दिला जातो.
 
अभ्यासक्रम -
भारतीय संदर्भातील ग्रामीण विकास 
नियोजन आणि व्यवस्थापन 
विकासातील संशोधन पद्धती 
भारताची ग्रामीण अर्थव्यवस्था
 शैक्षणिक शिक्षण
 ग्रामीण भारताची सामाजिक रचना
 प्रकरणाचा अभ्यास करा 
संशोधन असाइनमेंट 
परिसंवाद 
प्रबंध 
सादरीकरण 
विवा-वोक
 
 
शीर्ष महाविद्यालये -
पंजाब विद्यापीठ 
 कर्नाटक विद्यापीठ 
 अरुल आनंद कॉलेज 
 लव्हली प्रोफेशनल युनिव्हर्सिटी 
 श्री कृष्णदेवराय विद्यापीठ 
 कुरुक्षेत्र विद्यापीठ 
 डॉ.बी.आर. आंबेडकर विद्यापीठ
इग्नू 
 विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विद्यापीठ
बिर्ला ग्लोबल युनिव्हर्सिटी
 
 जॉब व्याप्ती आणि पगार -
डिस्ट्रिक्ट डेव्हलपमेंट ऑफिसर- पगार 7 लाख 
सोशल एक्टिविस्ट- पगार 3 लाख
 बैंकिंग कॉरेशपोंडेंट- पगार 4 लाख
एज्युकेशन ऑफिसर- पगार 6 लाख 
रिसर्च-पगार 3 लाख
 
Edited By - Priya Dixit