आजच्या काळात माध्यमांचे महत्त्व खूप वाढले आहे. नवनवीन वृत्तवाहिन्या येत आहेत, त्यामुळे या क्षेत्रात करिअर करण्यासाठी तरुणांमध्ये प्रचंड उत्साह आहे. आजच्या काळात प्रत्येक विभागात नोकरी मिळविण्यासाठी खूप स्पर्धा आहे. त्यामुळेच आजकाल तरुण सरकारी नोकऱ्यांव्यतिरिक्त वेगवेगळ्या विभागात नोकरी मिळवण्यासाठी प्रयत्न करत असतातन्यूज चॅनेलमध्ये रिपोर्टिंग आणि अँकरिंग व्यतिरिक्त, अशी अनेक विभाग आहेत जिथे तुम्हाला नोकरी मिळू शकते.वृत्तनिवेदक किंवा टीव्ही अँकर बनण्याचा विचार केला असेल. तर पत्रकार कसे बनावे जाणून घ्या.
न्यूज रिपोर्टर आणि टीव्ही अँकर बनण्याची नोकरी देखील आता एक चांगला करिअर पर्याय म्हणून घेता येईल. ज्यामध्ये तुम्हाला चांगल्या पगारासह नाव देखील मिळते.
ज्यांना देशाची सेवा करायची आहे आणि समाजातील वाईट गोष्टी दूर करण्यासाठी काम करायचे आहे त्यांच्यासाठी वृत्त विभागात काम करणे हा एक चांगला पर्याय आहे.
देशाची सद्यस्थिती आणि आजूबाजूच्या घडामोडींची माहिती देशातील जनतेला देणे हे पत्रकाराचे काम असते. टीव्ही न्यूज चॅनेल, वर्तमानपत्र, रेडिओ ही माध्यमे आहेत ज्यावर वार्ताहर किंवा अँकर बातम्या प्रसारित करतात. कोणत्याही वृत्तवाहिनीसाठी किंवा वृत्तपत्रासाठी पत्रकार ही सर्वात महत्त्वाची गोष्ट असते.
वृत्तनिवेदक हा एक प्रतिष्ठित व्यवसाय असल्याने याकडे करिअरचा आव्हानात्मक पर्याय म्हणून पाहिले जाते. कोणत्याही देशाच्या विकासात पत्रकारिता महत्त्वाची भूमिका बजावते. वृत्तनिवेदकाचा मुख्य उद्देश योग्य माहिती देणे आणि देशातील जनतेला विविध समस्यांबाबत प्रबोधन करणे हा आहे.
देशात घडणाऱ्या चोरी, दरोडे, घोटाळे अशा गुन्ह्यांच्या घटना पत्रकार धाडसाने कव्हर करतात आणि त्या लोकांपर्यंत पोहोचवतात. याशिवाय सरकारच्या चुकीच्या धोरणांवर सरकारला प्रश्न विचारण्याचे कामही रिपोर्टर आणि अँकर करत असतात.
आजच्या काळात प्रसारमाध्यमांचे महत्त्व खूप वाढले आहे. त्यामुळे प्रसारमाध्यमांमध्ये वेगवेगळ्या विभागांसाठी वेगवेगळे वृत्तनिवेदक आणि अँकर असतात. जिथे वित्त, राजकारण आणि गुन्हे या विभागांसाठी विशेषज्ञ पत्रकार आणि अँकर आहेत.
पत्रकार होण्यासाठी पात्रता आणि वैयक्तिक गुण-
चांगला न्यूज अँकर किंवा रिपोर्टर होण्यासाठी काही आवश्यक कौशल्ये आणि पात्रता असणे आवश्यक आहे. वृत्तनिवेदक होण्यासाठी, शैक्षणिक पात्रतेव्यतिरिक्त, तुमच्याकडे काही वैयक्तिक कौशल्ये देखील असली पाहिजेत.
1. टीव्ही न्यूज रिपोर्टर किंवा अँकर होण्यासाठी, तुमच्याकडे सर्वात महत्त्वाचे कौशल्य असणे आवश्यक आहे ते म्हणजे कॅमेऱ्यासमोर सहजता. तुम्ही बातम्या प्रसारित करता किंवा अहवाल देता तेव्हा तुम्हाला कॅमेर्‍यासमोर सहजपणे येत आले पाहिजे. प्रत्येकजण जन्मतःच कॅमेरा फ्रेंडली असतो असे नाही, परंतु कालांतराने काही प्रयत्न केल्यास, तुम्ही ती उत्स्फूर्तता आणण्यास शिकू शकता.
2. पत्रकार होण्यासाठी उत्तम संवादकौशल्य असणे गरजेचे आहे. बातमीदाराचे काम लोकांना बातम्या सांगणे आहे, त्यासाठी लोकांशी जोडण्याची कला तुमच्या अंगी असायला हवी. सोप्या भाषेत बातम्या दाखवण्याचे कौशल्य आहे जेणेकरून लोकांना ते सहज समजेल.
3. वृत्तनिवेदकाने निर्भय आणि धाडसी असणे अत्यंत आवश्यक आहे. कोणताही प्रश्न विचारण्याची हिंमत असली पाहिजे.
4. कोणत्याही वृत्तवाहिनीमध्ये रिपोर्टर होण्यासाठी तुम्हाला चांगले सामान्य ज्ञान असणे आवश्यक आहे. तुम्हाला जगभरातील सामान्य बातम्यांचे ज्ञान असले पाहिजे आणि त्या बातम्यांचा इतिहासाशी काय संबंध आहे.
5. तुम्हाला इंग्रजी देखील चांगले असणे आवश्यक आहे. मीडिया रिपोर्टरच्या नोकरीमध्ये तुम्हाला अनेक लोकांशी बोलावे लागते, त्यापैकी फक्त इंग्रजी समजणारे लोक आहेत. म्हणूनच तुम्हाला हिंदीसोबत इंग्रजी बोलायला आणि समजायला शिकावं लागेल.
शैक्षणिक पात्रता
टीव्ही न्यूज रिपोर्टर होण्यासाठी शैक्षणिक पात्रता काय आहे? हा प्रश्न अनेकांना पडतो. तुम्ही पत्रकारितेतील अनेक प्रकारचे डिप्लोमा आणि पदवी अभ्यासक्रम करू शकता, ज्यासाठी तुम्ही 12वी पास असणे आवश्यक आहे .
बारावी कुठल्या विषयातून केली, काही फरक पडत नाही. कला, विज्ञान किंवा वाणिज्य कोणत्याही शाखेतील विद्यार्थी रिपोर्टर होण्यासाठी अभ्यासक्रम करू शकतात. पदवी पूर्ण केलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी पदवी स्तरावरील अभ्यासक्रम देखील आहेत.
न्यूज रिपोर्टर अँकर होण्यासाठी कोर्स
वृत्तवाहिनीमध्ये नोकरी मिळवण्यासाठी पत्रकारितेतील पदविका किंवा पदवी असणे आवश्यक आहे. न्यूज अँकर किंवा रिपोर्टर होण्यासाठी अनेक कोर्सेस आहेत ज्यासाठी तुम्ही 12 वी किंवा ग्रॅज्युएशन पूर्ण केलेले असावे.
1. बॅचलर ऑफ आर्ट इन जर्नालिझम : पत्रकार होण्यासाठी हा अभ्यासक्रम बारावीनंतर करता येतो. बॅचलर ऑफ आर्ट्स कोर्स करण्यासाठी 12वी मध्ये 50% गुण असणे आवश्यक आहे. हा पत्रकारितेचा मूलभूत अभ्यासक्रम मानला जातो, ज्यामध्ये पत्रकारितेशी संबंधित मूलभूत शिक्षण दिले जाते. हा अभ्यासक्रम पूर्ण करण्यासाठी ३ वर्षे लागतात.
2. बॅचलर ऑफ सायन्स इन अॅनिमेशन आणि मल्टीमीडिया : या पत्रकारिता अभ्यासक्रमात विद्यार्थ्यांना तांत्रिक ज्ञान दिले जाते. हा पदवी अभ्यासक्रम करण्यासाठी तुम्हाला 12वी असणे आवश्यक आहे. व्हिडिओ एडिटिंग , ग्राफिक, अॅनिमेशन आणि मल्टीमीडियाशी संबंधित शिक्षण घ्या. हा कोर्स केल्यानंतर तुम्हाला न्यूज चॅनल्समध्ये चांगल्या पगाराची नोकरी मिळू शकते.
3. बॅचलर ऑफ जर्नालिझम आणि मास कम्युनिकेशन : पत्रकार होण्यासाठी हे लोकप्रिय कोर्स आहेत. ज्यामध्ये मूलभूत तसेच प्रगत स्तरावरील शिक्षण दिले जाते. हा कोर्स केल्यानंतर तुम्हाला न्यूज चॅनेल आणि वृत्तपत्रांमध्ये न्यूज एडिटर आणि अँकर यासारख्या उच्च स्तरीय नोकऱ्या मिळू शकतात. या अभ्यासक्रमाची पात्रता देखील 50% गुणांसह 12वी उत्तीर्ण आहे.
कोर्स कुठून करावे-
*इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ मास कम्युनिकेशन, दिल्ली
* श्री अरबिंदो इन्स्टिट्यूट ऑफ मास कम्युनिकेशन, पाँडिचेरी
* इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ जर्नलिझम अँड न्यूज मीडिया, दिल्ली
* अन्वर जमाल किडवाई मास कम्युनिकेशन अँड रिसर्च सेंटर, जामिया मिलिया इस्लामिया, दिल्ली
* श्री श्री सेंटर फॉर मीडिया स्टडीज, बंगलोर
* इंडियन अकादमी ऑफ मास कम्युनिकेशन, चेन्नई
* इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ जर्नलिझम अँड न्यू मीडिया, बंगलोर .
