शनिवार, 20 एप्रिल 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Updated : गुरूवार, 17 नोव्हेंबर 2022 (08:35 IST)

Certificate Course in Retail Management After 12th : रिटेल मॅनेजमेंटमध्ये डिप्लोमा कोर्स म्हणजे काय? अभ्यासक्रम, पात्रता आणि व्याप्ती जाणून घ्या

career
Certificate Course in Retail Management After 12th : जगातील कोणतीही कंपनी उत्तम ग्राहक अनुभवाशिवाय प्रगती करू शकत नाही .वाढत्या लोकसंख्येसह झपाट्याने वाढणाऱ्या अर्थव्यवस्थेमुळे सर्वच क्षेत्रांमध्ये वाढ झाली आहे. आज अनेक सुपरमार्केट, मॉल्स, शॉपिंग सेंटर्स, सिनेमा हॉल इत्यादी छोट्या शहरापासून राजधानीपर्यंत वेगाने वाढत आहेत.त्यामुळे या क्षेत्रात करिअरचे पर्यायही झपाट्याने वाढत आहेत. जर तुम्हाला 12वी नंतर रिटेल मॅनेजमेंट कोर्स करण्यात रस असेल तर तुम्ही या क्षेत्रात करिअर करू शकता. चला संपूर्ण माहिती जाणून घेऊ या.
 
रिटेल मॅनेजमेंट कोर्स म्हणजे काय? 
रिटेल मॅनेजमेंट ही अशी प्रक्रिया आहे जी ग्राहकांना त्यांच्या वापरासाठी आवश्यक असलेल्या वस्तू देशातील विविध स्टोअरमधून खरेदी करण्यास मदत करते. या प्रक्रियेमध्ये ग्राहकांना किरकोळ  किंवा रिटेल दुकानात आमंत्रित करणे आणि त्यांच्यासाठी सर्व आवश्यक खरेदी सुविधा पुरविण्याशी संबंधित अनेक कार्ये समाविष्ट आहेत. जेणे करून ग्राहकांचा वेळ वाचतो कारण, त्यांना सर्व आवश्यक वस्तू एकाच ठिकाणी मिळतात.
 
काही रिटेल मॅनेजमेंट कोर्स खालील प्रमाणे आहेत-
डिप्लोमा इन रिटेल मॅनेजमेंट
रिटेल मॅनेजमेंट मध्ये बॅचलर पदवी
फॅशन रिटेल मॅनेजमेंटमध्ये बॅचलर पदवी
रिटेल मॅनेजमेंटमध्ये एमबीए
पीजी डिप्लोमा इन रिटेल मॅनेजमेंट
फॅशन रिटेल मॅनेजमेंटमध्ये पीजी डिप्लोमा
रिटेल स्टोअर मॅनेजमेंट मध्ये प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम
रिटेल स्टोअर मॅनेजमेंटमध्ये अॅडव्हान्स सर्टिफिकेट कोर्स
 
अभ्यासक्रम -
* व्यवस्थापन तत्त्वे आणि सराव
* किरकोळ व्यवस्थापन
* विक्री व्यवस्थापन
* विपणन व्यवस्थापन
* पुरवठा साखळी व्यवस्थापनातील संकल्पना
* व्यवस्थापन माहिती प्रणाली
* ग्राहक वर्तन
 
रिटेल मॅनेजमेंट कोर्स फी-
 
या अभ्यासक्रमासाठी कोणत्याही विद्यार्थ्याची फी त्याने निवडलेल्या संस्थेवर अवलंबून असते कारण प्रत्येक महाविद्यालय/विद्यापीठाची फी वेगळी असते. तुमचे सरासरी वार्षिक शिक्षण शुल्क INR -3 लाखांपर्यंत असू शकते.
 
पात्रता-
* मान्यताप्राप्त बोर्डातून 12वी उत्तीर्ण असणे आवश्यक.
* 12वी मध्ये किमान 50% गुण असणे अनिवार्य आहे.
* संगणक आणि इंग्रजीचे ज्ञान महत्त्वाचे आहे.
* संभाषण कौशल्य अधिक चांगले असावे.
* सीव्ही/रेझ्युमे आकर्षक असणे आवश्यक आहे.
 
रिटेल मॅनेजमेंट कोर्ससाठी अर्ज प्रक्रिया-
अर्जाची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे -
 
* सर्वप्रथम तुमच्या निवडलेल्या विद्यापीठाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊन नोंदणी करा.
* विद्यापीठाच्या वेबसाइटवर नोंदणी केल्यानंतर, तुम्हाला एक यूजर्सनेम आणि पासवर्ड मिळेल.
* त्यानंतर वेबसाइटवर साइन इन केल्यानंतर, तुमचा निवडलेला कोर्स निवडा जो तुम्हाला करायचा आहे.
* आता शैक्षणिक पात्रता, श्रेणी इत्यादीसह अर्ज भरा.
* त्यानंतर अर्ज सबमिट करा आणि आवश्यक अर्ज फी भरा.
* जर प्रवेश परीक्षेवर आधारित असेल तर प्रथम प्रवेश परीक्षेसाठी नोंदणी करा आणि नंतर निकालानंतर समुपदेशनाची प्रतीक्षा करा. तुमची निवड प्रवेश परीक्षेतील गुणांच्या आधारे केली जाईल आणि यादी जारी केली जाईल.
 
करिअर पर्याय-
देशाच्या देशांतर्गत उत्पादनात (GDP) किरकोळ बाजार क्षेत्राचा वाटा आहे. या व्यवसायात दरवर्षी वाढ होत आहे. भारतातील या व्यवसायाच्या निरंतर वाढीमुळे, जागतिकीकरण, कार्यबल, दरडोई उत्पन्न वाढीसह, वस्तू आणि सेवांची मागणी सतत वाढत आहे. रिटेल मॅनेजमेंट कोर्स केल्यानंतर तुम्ही सरकारी आणि खाजगी अशा दोन्ही क्षेत्रात करिअर बनवू शकता. तुमच्या करिअरचे काही पर्याय खालीलप्रमाणे आहेत -
 
सरकारी क्षेत्र:- तुम्ही अनेक मोठ्या कंपन्यांमध्ये काम करण्यासाठी अर्ज करू शकता, काही सरकारी विभागांमध्ये नोकऱ्या पुरवणाऱ्या संस्था खालीलप्रमाणे आहेत –
रिलायन्स
टाटा समूह
आयटीसी रिटेल
RPG किरकोळ
 
खाजगी क्षेत्र :- जर तुम्हाला खाजगी क्षेत्रात काम करायचे असेल तर तुमचे करिअर व्याप्ती खालील प्रमाणे आहेत -
* स्टोअर व्यवस्थापक
* मॅनेजर ऑपरेशन्स
* विक्रेता
* विक्री व्यवस्थापक
* रिटेल मॅनेजर
* किरकोळ खरेदीदार आणि व्यापारी
 
पगार –
चांगला रिटेल मॅनेजमेंट कोर्स केल्यानंतर, तुम्हाला करिअरचे अनेक पर्याय मिळतील ज्यामध्ये अनेक उत्तम जॉब प्रोफाइल असतील. साधारणपणे तुमचा सरासरी पगार INR 20,000-60,000 पर्यंत असू शकतो.
 
स्टोअर मॅनेजर 4-5 लाख
व्यवस्थापक 7-8 लाख
वरिष्ठ विक्री व्यवस्थापक 12-13 लाख
रिटेल बँकिंग अधिकारी 5-6 लाख
रिटेल अकाउंट मॅनेजर 10-11 लाख
 
 * रिटेल मॅनेजमेंट कोर्ससाठी शीर्ष विद्यापीठे खालीलप्रमाणे आहेत-
* राष्ट्रीय कौशल्य विकास मिशन, नवी दिल्ली
* नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ रिटेल मॅनेजमेंट, अहमदाबाद
* नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ रिटेल मॅनेजमेंट, मुंबई
* नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ रिटेल, बंगलोर
* शांतिनिकेतन कॉलेज ऑफ एज्युकेशन, श्रीनगर
* रिटेल एक्सलन्स अकादमी, नवी दिल्ली
* करन्सी कम्युनिकेशन इन्स्टिट्यूट, अहमदाबाद
* बिर्ला इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट अँड हायर स्टडीज, नोएडा
* नरसी मोंजी इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट अँड हायर स्टडीज, मुंबई
* पर्ल अकादमी ऑफ फॅशन, नवी दिल्ली