गेटवे ऑफ इंडिया हे भारतातील मुंबई शहराच्या दक्षिणेला समुद्रकिनाऱ्यावर असलेले एक स्मारक आहे. ब्रिटिश सम्राट किंग जॉर्ज पंचम आणि राणी मेरी यांच्या अपोलो बंदर, मुंबई येथे डिसेंबर 1911 मध्ये झालेल्या पहिल्या भेटीच्या स्मरणार्थ हे स्मारक बांधण्यात आले होते. शाही भेटीच्या वेळी प्रवेशद्वार बांधले गेले नव्हते आणि सम्राटाचे स्वागत कार्डबोर्डच्या संरचनेद्वारे केले गेले.
16व्या शतकातील गुजराती स्थापत्यकलेचा समावेश करून इंडो-सारासेनिक शैलीत बांधलेल्या या स्मारकाची पायाभरणी मार्च 1913 मध्ये करण्यात आली. वास्तुविशारद जॉर्ज विटेट यांनी स्मारकासाठी अंतिम डिझाइन 1914 मध्ये मंजूर केले. मुंबई येथे स्थित गेटवे ऑफ इंडियाचे बांधकाम 1920 मध्ये सुरू झाले, त्यानंतर 4 वर्षांनी बांधकाम पूर्ण झाले आणि शेवटी 4 डिसेंबर 1924 मध्ये ते सर्वसामान्यांसाठी खुले करण्यात आले. 85 फूट उंच रचना बेसाल्टने बांधलेली आहे आणि त्यावर विजयी कमान आहे. या प्रवेशद्वाराजवळील समुद्रात पर्यटकांना भेट देण्यासाठी बोट सेवाही उपलब्ध आहे.
गेटवे ऑफ इंडियाच्या कमानी मुस्लिम शैलीनुसार आहेत तर सजावट हिंदू शैलीवर आधारित आहे. गेटवे ऑफ इंडियाच्या मध्यवर्ती घुमटाचा व्यास 48 फूट आहे आणि स्मारकाची उंची 83 फूट आहे. या स्मारकात बांधलेल्या कमानीच्या प्रत्येक बाजूला 600 लोकांची क्षमता असलेला हॉल पाहता येतो.
गेटवे ऑफ इंडिया हे दक्षिण मुंबईतील छत्रपती शिवाजी मार्गाच्या शेवटी अपोलो बंदर परिसरातील पाणवठ्यावर स्थित आहे. या स्मारकाला मुंबईचा ताजमहाल म्हणूनही ओळखले जाते. अरबी समुद्राच्या सागरी मार्गावरून येणाऱ्या जहाजांसाठी याला भारताचे प्रवेशद्वार म्हटले जाते आणि हे मुंबईतील प्रमुख पर्यटन स्थळांपैकी एक आहे.
गेटवे ऑफ इंडिया हा समुद्राच्या समांतर जाणार्‍या रस्त्याने मरीन ड्राईव्हने मुंबई शहरातील आणखी एका आकर्षणाला जोडलेला, विशाल अरबी समुद्राकडे वळणारा बांधला आहे. हे भव्य स्मारक रात्रीच्या वेळी उत्तम दिसून येतं जेव्हा त्याचे भव्य वैभव समुद्राच्या पार्श्वभूमीवर प्रतिबिंबित होतं. याला दरवर्षी जगभरातून लाखो लोक भेट देतात आणि मुंबईच्या लोकांच्या जीवनात हे एक महत्त्वाचे स्थान आहे, कारण ते शहराच्या संस्कृतीची व्याख्या करते, जे ऐतिहासिक आणि आधुनिक सांस्कृतिक वातावरणाचा एक अद्वितीय संयोजन आहे.
गेटवे ऑफ इंडियाबद्दल मनोरंजक तथ्ये
भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर ब्रिटीश सैन्य या गेटवे ऑफ इंडियाद्वारे आपल्या देशात परत गेले.
गेटवे ऑफ इंडिया बांधण्याचा एकूण खर्च भारत सरकारने उचलला होता.
गेटवे ऑफ इंडिया बांधण्यासाठी एकूण 21 लाख खर्च आला.
गेट वे ऑफ इंडियासमोर छत्रपती शिवाजी महाराजांचा पुतळाही पाहायला मिळतो.
गेटवे ऑफ इंडिया जवळील प्रमुख ठिकाणे
कुलाबा कॉजवे मार्केट
वाळकेश्वर मंदिर
छत्रपती शिवाजी महाराज वास्तू संग्रहालय
नेहरू विज्ञान केंद्र
हत्ती गुहा
How to Reach Gateway of India कसे पोहचाल -
विमानाने
हवाई मार्गाने गेटवे ऑफ इंडियावर पोहोचण्याबद्दल सांगायचे तर मुंबईत विमानतळावर उतरल्यानंतर येथे चालणाऱ्या स्थानिक वाहतुकीच्या मदतीने तुम्ही गेटवे ऑफ इंडियाला सहज भेट देऊ शकता.
ट्रेनने
येथून ट्रेनने गेटवे ऑफ इंडियाला भेट देण्याबद्दल बोलायचे झाल्यास गेटवे ऑफ इंडियाच्या सर्वात जवळची मुख्य रेल्वे स्थानके छत्रपती शिवाजी आणि मुंबई सेंट्रल रेल्वे स्टेशन आहेत. येथून या रेल्वे स्थानकांवर पोहोचल्यानंतर तुम्ही बस, टॅक्सी, इत्यादी स्थानिक वाहतुकीच्या मदतीने गेटवे ऑफ इंडियावर सहज पोहोचू शकता.
रस्त्याने
मुंबई राष्ट्रीय महामार्ग आणि द्रुतगती मार्गांनी चांगली जोडलेली आहे. वैयक्तिक पर्यटकांसाठी मुंबईला बसने प्रवास करणे सर्वात किफायतशीर आहे. या मार्गावर सरकारी, तसेच खाजगी बसेस दैनंदिन सेवा चालवतात. मुंबई बस स्टँड शहराच्या मध्यभागी आहे.
