Rashtriya Ekta Diwas 2023: 31 ऑक्टोबर रोजी राष्ट्रीय एकता दिवस का साजरा केला जातो, थीम, महत्त्व जाणून घ्या

Rashtriya Ekta Diwas 2023: भारत हा संस्कृती, भाषा आणि परंपरांनी समृद्ध बहुसांस्कृतिक देश आहे. भारतातील एकता आणि अखंडतेला प्रोत्साहन देण्यासाठी दरवर्षी 31 ऑक्टोबर हा राष्ट्रीय एकता दिवस म्हणून साजरा केला जातो. लोहपुरुष सरदार वल्लभभाई पटेल यांच्या जयंतीनिमित्त राष्ट्रीय एकता दिवस साजरा केला जातो.

31 ऑक्टोबर रोजी साजरा केला जाणारा राष्ट्रीय एकता दिवस हा भारताच्या एकतेचा पुरावा आहे, जो आपल्याला एक राष्ट्र म्हणून एकत्र उभे राहण्याच्या महत्त्वाची आठवण करून देतो. भारताचे लोहपुरुष सरदार वल्लभभाई पटेल यांची जयंती असल्यामुळे हा दिवस प्रत्येक भारतीयाच्या हृदयात एक विशेष स्थान आहे. राष्ट्रीय एकता दिवस 2023: राष्ट्रीय एकता दिवस कधी आणि का साजरा केला जातो? राष्ट्रीय एकता दिनानिमित्त, सरदार पटेलांच्या वारशाचा सन्मान करण्यासाठी देशभरात विविध कार्यक्रम आणि उपक्रम आयोजित केले जातात. त्यांच्या योगदानाच्या स्मरणार्थ, 182 मीटर उंचीचा जगातील सर्वात उंच पुतळा गुजरातमध्ये बांधण्यात आला. या पुतळ्याला स्टॅच्यू ऑफ युनिटी असे नाव देण्यात आले. 31 ऑक्टोबर 2018 रोजी या स्टॅच्यू ऑफ युनिटीचे अनावरण करण्यात आले. याव्यतिरिक्त, सर्व स्तरातील लोकांमध्ये एकता आणि एकता या आदर्शांना प्रोत्साहन देण्यासाठी अनेक शहरांमध्ये मॅरेथॉन "रन फॉर युनिटी" आयोजित केली जाते, ज्यामध्ये शेकडो लोक सहभागी होतात.

राष्ट्रीय एकता दिवसाचे ऐतिहासिक महत्त्व

भारताचे लोहपुरुष सरदार वल्लभभाई पटेल यांच्या दूरदृष्टी आणि प्रयत्नांचे स्मरण करण्यासाठी राष्ट्रीय एकता दिवस साजरा केला जातो. सरदार पटेल यांनी ब्रिटिश राजवटीपासून स्वातंत्र्य मिळाल्यानंतर भारतातील संस्थानांचे एकत्रीकरण करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली. त्यांचा अविचल दृढनिश्चय आणि राजकीय कुशाग्र बुद्धिमत्तेने शतकानुशतके विभाजन संपवून भारताला एकसंध राष्ट्र बनण्यास मदत केली.

भारताचा समृद्ध सांस्कृतिक वारसा त्याच्या विविधतेचा परिणाम आहे. राष्ट्रीय एकता दिनानिमित्त, देश भारतातील विविध सांस्कृतिक, भाषिक, धार्मिक आणि परंपरांची विविधता साजरी करतो. विविध भाषा, धर्म आणि परंपरा असूनही प्रत्येक भारतीय एकतेच्या समान धाग्याने बांधलेला आहे यावर हा महत्त्वाचा दिवस भर देतो. या दिवशी देशभरात विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम, वादविवाद, चर्चा आणि सामान्य ज्ञानावर आधारित प्रश्नमंजुषा विशेषत: सद्भावना आणि राष्ट्रीय एकात्मतेच्या मूल्यांना प्रोत्साहन देण्यासाठी आयोजित केल्या जातात.

दरवर्षी राष्ट्रीय एकता दिनानिमित्त भारत सरकारकडून वेगळी थीम निश्चित केली जाते. या थीमला आधार मानून, ठराव घेतले जातात आणि भारताची एकता आणि अखंडता प्रदर्शित करण्यासाठी विविध उपक्रम आणि कार्यक्रम आयोजित केले जातात. तथापि, यावर्षी राष्ट्रीय एकता दिवस 2023 ची थीम एकतेचे प्रतीक आहे. 

राष्ट्रीय एकता दिवसाचे सर्वात प्रतिकात्मक प्रतीक म्हणजे स्टॅच्यू ऑफ युनिटी. हा सरदार वल्लभभाई पटेल यांचा १८२ मीटर उंच पुतळा आहे. स्टॅच्यू ऑफ युनिटी भारताच्या पश्चिमेकडील गुजरात राज्यात आहे. या पुतळ्याचे बांधकाम सरदार वल्लभभाई पटेल यांच्या वारशाला आणि भारताला एकसंध करण्याच्या भूमिकेला आदरांजली वाहण्यासाठी समर्पित करण्यात आले आहे. एकात्मतेत असलेल्या भारतीय राष्ट्राच्या सामर्थ्याची आठवण करून देणारा आहे.

राष्ट्रीय एकता दिवस नागरिकांमध्ये देशभक्ती आणि राष्ट्रीय अभिमानाची भावना जागृत करतो. शाळा, महाविद्यालये आणि संस्था विशेष मेळावे आणि कार्यक्रम आयोजित करतात. सरदार पटेल यांच्यासारख्या महान नेत्याने समाजहितासाठी दिलेल्या योगदानाबद्दल युवकांना शिक्षित करून देशप्रेमाची भावना वाढीस लागावी या उद्देशाने हे कार्यक्रम आणि उपक्रम आयोजित केले जातात. हा दिवस आपल्याला भारताच्या वैविध्यपूर्ण सांस्कृतिक वारशाची आठवण करून देतो आणि एक राष्ट्र म्हणून एकसंध राहून ही विविधता कशी साजरी आणि जतन करायची. राष्ट्रीय एकता दिवसाला भारतीयांच्या हृदयात विशेष स्थान आहे कारण तो देशभक्ती, राष्ट्रवाद आणि एकता या मूल्यांना अधिक दृढ करण्याचा संदेश देतो. हे नागरिकांना प्रादेशिक, भाषिक किंवा धार्मिक भेदांची पर्वा न करता एकता, शांतता आणि सौहार्दाची तत्त्वे राखण्यासाठी प्रोत्साहित करते.

Edited by - Priya Dixit