1. लाईफस्टाईल
  2. आरोग्य
  3. आरोग्य लेख
Written By

World Polio Day 2023 पोलिओ म्हणजे काय, लक्षणे आणि प्रतिबंध करण्याच्या पद्धती जाणून घ्या

World Polio Day 2023 जागतिक पोलिओ दिवस दरवर्षी 24 ऑक्टोबर रोजी साजरा केला जातो. या दिवशी पोलिओ लसीकरणाचे महत्त्व लोकांना जागृत करण्याचा प्रयत्न केला जातो. या दिवशी पोलिओचे उच्चाटन करण्यासाठी जगभरात पोलिओविरुद्ध मोहिमा राबवल्या जातात. पोलिओशी संबंधित सर्व महत्त्वाच्या गोष्टी जाणून घेऊया.
 
जागतिक पोलिओ दिनाचा इतिहास काय आहे?
जागतिक पोलिओ दिनाची सुरुवात रोटरी इंटरनॅशनलने केली. जोनास साल्क यांच्या वाढदिवसानिमित्त हा दिवस साजरा केला जातो. पोलिओची लस शोधणाऱ्या पहिल्या टीमचे नेतृत्व जोनास साल्क यांनी केले. 1988 मध्ये वर्ल्ड हेल्थ असेंब्लीने जगातील सर्व देशांमधून पोलिओ नष्ट करण्यासाठी एक मिशन सुरू केले. या अभियानाच्या माध्यमातून सर्व बालकांना या भयंकर आजारापासून वाचवण्यासाठी लस देण्यावर भर देण्यात आला. जागतिक पोलिओ दिन हा याच उपक्रमाचा एक भाग आहे.
 
त्याचे महत्त्व काय?
पोलिओ हा एक भयंकर आजार आहे, ज्याचा संसर्ग झाल्यास अर्धांगवायू देखील होऊ शकतो. हे बहुतेक 5 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांना घडते, म्हणून मुलांना सर्व लसी वेळेवर देणे फार महत्वाचे आहे. या दिवशी आपल्या मुलांना वेळेवर लसीकरण करून देणारे पालक आणि सर्व आरोग्य सेवा कर्मचार्‍यांचे कौतुक केले जाते. 2014 मध्ये भारत पोलिओमुक्त देश बनला.
 
पोलिओ म्हणजे काय?
पोलियाला पोलिओमायलिटिस असेही म्हणतात. हे पोलिओ विषाणूच्या संसर्गामुळे उद्भवते, ज्यामुळे पाठीच्या कण्यातील मज्जातंतूंवर परिणाम होतो. यामुळे पक्षाघात किंवा मृत्यू देखील होऊ शकतो. क्लेव्हरलँड क्लिनिकच्या मते, पोलिओ विषाणू प्रथम तुमच्या घशात आणि नंतर तुमच्या आतड्यांमध्ये संक्रमित होतो. त्यामुळे फ्लूसारखी लक्षणे दिसतात. यानंतर संसर्ग तुमच्या मेंदू आणि पाठीच्या कण्यावर परिणाम करतो. हा एक संसर्गजन्य रोग आहे, जो एका व्यक्तीपासून दुसऱ्या व्यक्तीमध्ये सहज पसरतो.
 
पोलिओ कसा पसरतो?
शौचालयात गेल्यावर हात नीट न धुणे
गलिच्छ पाणी पिणे किंवा स्वयंपाक करणे
संक्रमित व्यक्तीच्या थुंकी, लाळ किंवा विष्ठेच्या संपर्कात येणे
गलिच्छ पाण्यात पोहण्यापासून
गलिच्छ अन्न खाण्यापासून
 
पोलिओची लक्षणे काय आहेत?
घसा खवखवणे
ताप
डोकेदुखी
पोटदुखी
उलट्या
अतिसार
थकवा
मान आणि पाठीचा कडकपणा
स्नायू दुखणे
पाय किंवा हात हलवण्यास त्रास
अर्धांगवायू
 
प्रतिबंधाची पद्धत काय आहे?
पोलिओपासून बचाव करण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे त्याची लस. तोंडावाटे पोलिओची लस भारतात दिली जाते. 5 वर्षांखालील प्रत्येक मुलाला पोलिओचे थेंब दिले जातात.