इंदूर- श्री रामभूमी तीर्थ क्षेत्राचे सरचिटणीस चंपत राय यांना देवी अहिल्या राष्ट्रीय पुरस्कार प्रदान करण्यात आला. त्यांना हा पुरस्कार राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे प्रमुख मोहन भागवत यांच्या हस्ते प्रदान करण्यात आला. यावेळी माजी लोकसभा अध्यक्ष आणि श्री अहिल्योत्सव समितीचे अध्यक्ष, कार्याध्यक्ष अशोक डागा आणि सचिव शरयू वाघमारे देखील उपस्थित होते. यावेळी राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे प्रमुख मोहन भागवत म्हणाले की, भारताचे स्व म्हणजे राम कृष्ण शिव आहे. देशाच्या प्रत्येक कणात शिव उपस्थित आहे. एखादी व्यक्ती कोणत्याही प्रकारची उपासना पद्धत अवलंबू शकते पण ती सर्वांना लागू होते.
ते म्हणाले की रामजन्मभूमी ही एक चळवळ नाही तर एक यज्ञ आहे. काही शक्तींना राम मंदिर बांधायचे नव्हते, म्हणून संघर्ष बराच काळ चालू राहिला. जेव्हा जन्मभूमी चळवळ चालू होती, तेव्हा विद्यार्थी विचारायचे की उपजीविकेऐवजी हे मंदिर का बांधले जात आहे. मग मी त्यांना सांगायचो की ही चळवळ भारताच्या आत्म्याच्या जागृतीसाठी आहे. आता तेच घडत आहे.
राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे (आरएसएस) प्रमुख मोहन भागवत यांनी म्हटले की, अयोध्येत राम लल्लाच्या अभिषेकाची तारीख 'प्रतिष्ठा द्वादशी' म्हणून साजरी केली पाहिजे कारण अनेक शतकांपासून शत्रूच्या हल्ल्यांना तोंड देणाऱ्या देशाचे खरे स्वातंत्र्य याच दिवशी स्थापित झाले होते.
हिंदू पंचागानुसार, अयोध्येतील राम मंदिराचा अभिषेक गेल्या वर्षी पौष महिन्याच्या शुक्ल पक्षातील द्वादशी तिथीला झाला. तेव्हा ग्रेगोरियन कॅलेंडरमध्ये तारीख २२ जानेवारी २०२४ होती. या वर्षी पौष शुक्ल पक्ष द्वादशी ही तारीख ११ जानेवारी रोजी आली.
संघप्रमुख भागवत यांनी इंदूर येथे श्री राम जन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टचे सरचिटणीस चंपत राय यांना 'राष्ट्रीय देवी अहिल्या पुरस्कार' प्रदान केला. यानिमित्त आयोजित कार्यक्रमात त्यांनी सांगितले की, पौष शुक्ल द्वादशी, अयोध्येतील रामलला प्राण प्रतिष्ठाच्या तिथीचे नाव 'प्रतिष्ठा द्वादशी' असे ठेवण्यात आले आहे.
ते म्हणाले की अयोध्येत राम लल्लाच्या मूर्तीच्या स्थापनेची ही तिथी 'प्रतिष्ठा द्वादशी' म्हणून साजरी केली पाहिजे कारण अनेक शतकांपासून "पराचक्र" (शत्रूंच्या हल्ल्या) चा सामना करणाऱ्या भारताचे खरे स्वातंत्र्य या दिवशी साध्य झाले.
भागवत म्हणाले की, १५ ऑगस्ट १९४७ रोजी भारताला ब्रिटिशांपासून "राजकीय स्वातंत्र्य" मिळाल्यानंतर, त्या विशिष्ट दृष्टिकोनाच्या मार्गदर्शनानुसार एक लेखी संविधान तयार करण्यात आले जे देशाच्या 'स्व' मधून उदयास येते, परंतु हे संविधान त्यावेळी या दृष्टिकोनानुसार चालवले जात नव्हते.
ते म्हणाले की, भगवान राम, कृष्ण आणि शिव यांनी मांडलेले आदर्श आणि जीवनमूल्ये 'भारताच्या आत्म्यात' समाविष्ट आहेत आणि असे अजिबात नाही की हे फक्त त्यांची पूजा करणाऱ्या लोकांचे देव आहेत.
भागवत म्हणाले की, भारताचा "स्व" मरून जावा म्हणून आक्रमकांनी देशातील मंदिरे उद्ध्वस्त केली.
भागवत म्हणाले की, राम मंदिर आंदोलन कोणत्याही व्यक्तीला विरोध करण्यासाठी किंवा वाद निर्माण करण्यासाठी सुरू केलेले नाही.
संघप्रमुख म्हणाले की, भारताच्या 'स्व'ला जागृत करण्यासाठी ही चळवळ सुरू करण्यात आली होती जेणेकरून देश स्वतःच्या पायावर उभा राहू शकेल आणि जगाला मार्ग दाखवू शकेल.
ते म्हणाले की, हे आंदोलन इतके दिवस चालले कारण काही शक्तींना अयोध्येत भगवान राम यांच्या जन्मस्थळावर त्यांचे मंदिर बांधले जाऊ नये असे वाटत होते.
भागवत म्हणाले की, गेल्या वर्षी अयोध्येत राम लल्ला यांच्या 'प्राण प्रतिष्ठा' दरम्यान देशात कोणताही संघर्ष किंवा संघर्ष झाला नाही आणि लोकांनी 'शुद्ध अंतःकरणाने' 'प्राण प्रतिष्ठा'चा क्षण पाहिला.
संसदेत घर वापसी (धर्मांतरित लोकांना त्यांच्या मूळ धर्मात परत आणणे) या मुद्द्यावर जोरदार चर्चा सुरू असताना तत्कालीन राष्ट्रपती प्रणव मुखर्जी यांच्याशी झालेल्या भेटीचाही त्यांनी उल्लेख केला.
ते म्हणाले, "या भेटीदरम्यान मुखर्जी यांनी मला सांगितले की भारताचे संविधान हे जगातील सर्वात धर्मनिरपेक्ष संविधान आहे आणि अशा परिस्थितीत जगाला आपल्याला धर्मनिरपेक्षता शिकवण्याचा काय अधिकार आहे. त्यांनी मला असेही सांगितले की ५,००० वर्षांच्या भारतीय परंपरेने आपल्याला धर्मनिरपेक्षता शिकवली आहे.
भागवत यांच्या मते, मुखर्जी त्यांच्याशी झालेल्या भेटीत ज्या ५,००० वर्ष जुन्या भारतीय परंपरेचा उल्लेख करत होते ती राम, कृष्ण आणि शिवापासून सुरू झाली. त्यांनी असेही म्हटले की १९८० च्या दशकात राम मंदिर चळवळीदरम्यान काही लोकांनी त्यांना "मानक प्रश्न" विचारला होता की लोकांच्या रोजीरोटीची काळजी करण्याऐवजी मंदिराचा मुद्दा का उपस्थित केला जात आहे?
भागवत म्हणाले, "मी त्या लोकांना विचारायचो की १९४७ मध्ये स्वातंत्र्यानंतर समाजवादाबद्दल बोलत असूनही, गरीबी हटाओचे नारे देत असूनही आणि लोकांच्या रोजीरोटीची काळजी करत असूनही, भारत अजूनही १९८० च्या दशकातच होता. आपण कुठे उभे आहोत आणि अशा देशांची स्थिती कुठे आहे?" इस्रायल आणि जपान कुठून कुठपर्यंत पोहोचले?
राष्ट्रीय देवी अहिल्या पुरस्कार मिळाल्यानंतर, श्री राम जन्मभूमी तीर्थ क्षेत्र ट्रस्टचे सरचिटणीस चंपत राय म्हणाले की, ते हा पुरस्कार अयोध्येत हे मंदिर बांधण्यास मदत करणाऱ्या राम मंदिर चळवळीतील सर्व ज्ञात आणि अज्ञात लोकांना समर्पित करतात.
राम मंदिर चळवळीतील विविध संघर्षांचा उल्लेख करताना ते म्हणाले की, अयोध्येत बांधलेले मंदिर 'हिंदुस्तानच्या मिश्या' (राष्ट्रीय अभिमान) चे प्रतीक आहे आणि हे मंदिर बांधण्यात त्यांचा केवळ हात आहे. राष्ट्रीय देवी अहिल्या पुरस्कार दरवर्षी इंदूरस्थित सामाजिक संस्था "श्री अहिल्योत्सव समिती" कडून दिला जातो.
लोकसभेच्या माजी अध्यक्षा सुमित्रा महाजन या संघटनेच्या अध्यक्षा आहेत. पुरस्कार सोहळ्यात महाजन म्हणाले की, इंदूरच्या माजी होळकर घराण्याच्या शासक देवी अहिल्याबाई यांचे भव्य स्मारक शहरात बांधले जाईल जेणेकरून लोकांना त्यांच्या जीवनचरित्राची ओळख होईल. गेल्या काही वर्षांत, नानाजी देशमुख, विजयाराजे सिंधिया, रघुनाथ अनंत माशेलकर आणि सुधा मूर्ती यांसारख्या व्यक्तिमत्त्वांना राष्ट्रीय देवी अहिल्या पुरस्कार देण्यात आला आहे.