गुरूवार, 28 नोव्हेंबर 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By

Career in B.Tech in Information Technology (IT): बीटेक इन इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजी आयटी मध्ये करिअर बनवा, पात्रता, अभ्यासक्रम, शीर्ष महाविद्यालय, व्याप्ती ,पगार जाणून घ्या

IT Career Tips आयटी क्षेत्र दिवसेंदिवस वेगाने वाढत आहे आणि येणाऱ्या पिढीसाठी रोजगाराच्या नवीन संधी उघडत आहे. आयटी क्षेत्र हे एक मोठे क्षेत्र आहे ज्यामध्ये विद्यार्थी आपले करिअर करू शकतात. IT मध्ये स्वारस्य असलेले आणि या क्षेत्रात करिअर करू इच्छिणारे विद्यार्थी 12 वी नंतर IT विषयात B.Tech पदवी घेऊ शकतात. आयटी किंवा माहिती तंत्रज्ञानातील B.Tech हा 4 वर्षांचा पदवीपूर्व कार्यक्रम आहे. जे केवळ विज्ञानाचे विद्यार्थी करू शकतात, अभ्यासक्रमात प्रवेश गुणवत्ता आणि प्रवेश परीक्षा या दोन्हीच्या आधारे होऊ शकतो. हा अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर, विद्यार्थी आयटी उद्योग, बँक आणि अनेक सरकारी विभागांमध्ये काम करून वार्षिक 2.5 ते 6 लाख रुपये कमवू शकतात.
विद्यार्थ्याला व्यावसायिक IT तंत्रज्ञ म्हणून अभ्यासक्रमासाठी तयार करण्यासाठी माहिती तंत्रज्ञान, प्रोग्राम C++, डेटा स्ट्रक्चर्स, माहिती प्रणाली, प्रोग्रामिंग टूल्स, कॉम्प्युटर ग्राफिक्स, डेटाबेस, नेटवर्क सिक्युरिटी आणि क्रिप्टोग्राफी विषयांसह इतर अनेक विषयांची माहिती दिली जाते. 
 
कोणत्याही मान्यताप्राप्त संस्थेतील विज्ञान शाखेतील बारावी उत्तीर्ण विद्यार्थी या अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करू शकतात. इयत्ता 12वी बोर्डाची परीक्षा देणारा विद्यार्थी देखील अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करू शकतो. विज्ञान शाखेत विद्यार्थ्यांकडे पीसीएम विषय म्हणजे भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित हे मुख्य विषय असावेत. यासोबतच इंग्रजी विषयाचे ज्ञानही आवश्यक आहे. अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करण्यासाठी विद्यार्थ्याला इयत्ता 12 वी मध्ये किमान 50 टक्के गुण असणे आवश्यक आहे. विद्यार्थ्यांना बारावीत किमान ७५ टक्के गुण मिळवण्यासाठी जेईई परीक्षेत बसणे आवश्यक आहे. आयटीमध्ये डिप्लोमा करणारे विद्यार्थी लेटरल एन्ट्रीद्वारे बीटेक प्रवेशासाठी अर्ज करू शकतात. (लॅटरल एंट्रीमधील कोर्सचा कालावधी फक्त 3 वर्षांचा असेल) - राखीव श्रेणीतील विद्यार्थ्यांना गुणांच्या टक्केवारीत 5% सूट दिली जाईल.
 
 प्रवेश प्रक्रिया -
प्रवेश प्रक्रिया टेक इन इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजी (आयटी) हा अभ्यासक्रम गुणवत्ता आणि प्रवेश परीक्षा या दोन्ही आधारावर घेता येतो. भारतात अशा काही संस्था आहेत ज्या विद्यार्थ्यांना गुणवत्तेच्या आधारावर अभ्यासक्रमात प्रवेश देतात.
 
नोंदणी - विद्यार्थ्यांनी संस्था, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर होणाऱ्या प्रवेश परीक्षेसाठी अधिकृत वेबसाइटला भेट देऊन लॉगिन आयडी आणि पासवर्ड तयार करणे आवश्यक आहे. 
अर्ज - विद्यार्थी नोंदणी दरम्यान तयार केलेल्या लॉगिनद्वारे लॉग इन करून अर्ज भरू शकतात. अर्ज भरताना विद्यार्थ्यांना वैयक्तिक तपशील, शैक्षणिक तपशील आणि बँक तपशीलांची माहिती भरावी लागेल. 
कागदपत्रे – अर्जामध्ये तपशील भरल्यानंतर विद्यार्थ्यांनी फोटो, स्वाक्षरी, शैक्षणिक कागदपत्रे, आरक्षण प्रमाणपत्र इत्यादी अपलोड करावे लागतील. 
अर्ज फी – विद्यार्थ्यांना अर्जाची फी भरून, विद्यार्थ्यांनी त्यांच्या अर्जाची प्रिंट घेणे आवश्यक आहे. 
पोस्ट अर्ज प्रक्रिया 
गुणवत्ता 
अर्ज प्रक्रियेनंतर, संस्थेद्वारे बारावीच्या गुणांच्या आधारे गुणवत्ता यादी जारी केली जाईल. यामध्ये निवड झालेल्या उमेदवारांना वैयक्तिक मुलाखतीसाठी आमंत्रित केले जाते. विद्यार्थ्यांनी अर्ज भरल्यानंतर घेण्यात येणाऱ्या प्रवेश परीक्षेत बसावे लागते आणि त्यात त्यांनी केलेल्या कामगिरीच्या आधारे, समुपदेशन प्रक्रियेत विद्यार्थ्यांना जागा वाटप केली जाते जी प्राप्त श्रेणीनुसार घेतली जाते. 
 
प्रवेश परीक्षा 1. JEE Mains 2. JEE Advanced 3. WJEE 4. MHT CET 5. BITSAT
 
अभ्यासक्रम -
सेमिस्टर 1 
• माहिती तंत्रज्ञानाचे परिमाण 
• अभियांत्रिकी गणित 1 
• इलेक्ट्रॉनिक्सचे मूलभूत 
• अभियांत्रिकी भौतिकशास्त्र 
• संप्रेषण कौशल्ये 
 
सेमिस्टर 2 
• सामान्य अभियांत्रिकी (कार्यशाळा आणि अभियांत्रिकी ग्राफिक्स) 
• अभियांत्रिकी गणित 2 
• संगणक भाषा 
• संगणक संस्था 
• एमएस वर्डचे अनुप्रयोग 
 
सेमेस्टर 3 
• व्हिज्युअल बेसिक्स
 • इलेक्ट्रिकल मापन आणि मापन यंत्रे
 • C द्वारे डेटा स्ट्रक्चर्स 
• डिजिटल इलेक्ट्रॉनिक्स 
• ऑपरेटिंग सिस्टम 
 
सेमिस्टर 4 • 
कॉम्प्युटर कम्युनिकेशन नेटवर्क 
• कॉम्प्युटर ओरिएंटेड संख्यात्मक पद्धती 
• वेब तंत्रज्ञानाचा परिचय 
• ऑब्जेक्ट ओरिएंटेड प्रोग्राम्स C++ 
• आयटीचे व्यवसाय अनुप्रयोग 
 
सेमिस्टर5
 • डेटाबेसची संकल्पना 
• व्यवस्थापन माहिती प्रणाली 
• प्रिन्सिपल ऑफ मॅनेजमेंट 
• Java प्रोग्रामिंग 
• मायक्रोप्रोसेसरचा परिचय 
 
सेमिस्टर 6 
• सॉफ्टवेअर प्रोजेक्ट मॅनेजमेंट 
• मायक्रोप्रोसेसरचे अॅप्लिकेशन्स 
• ई-कॉमर्स 
• RDBMS 
• प्रोजेक्ट 1 
 
सेमिस्टर 7 
• संगणक ग्राफिक्स आणि सिम्युलेशन 
• प्रोग्रामिंग साधने आणि तंत्रे 
• कंपाइलर डिझाइन 
• व्हिज्युअल C++ 
• कृत्रिम बुद्धिमत्ता 
 
सेमिस्टर 8 
• डेटा मायनिंग आणि डेटा वेअरहाउसिंग 
• डिस्ट्रिब्युटर डेटाबेस 
• नेटवर्क सिक्युरिटी आणि क्रिप्टोग्राफी 
• प्रोजेक्ट II
 
शीर्ष महाविद्यालये -
1 नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी सुरतकल 
 2.कॉलेज ऑफ इंजिनिअरिंग, अण्णा युनिव्हर्सिटी चेन्नई 
 3. वेल्लोर इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी वेल्लोर 
 4. नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी राउरकेला 
 5. जादवपूर विद्यापीठ पश्चिम बंगाल 
 6. भारतीय अभियांत्रिकी विज्ञान आणि तंत्रज्ञान संस्था, शिबपूर पश्चिम बंगाल 
 7. एमिटी युनिव्हर्सिटी नोएडा
 8. दिल्ली टेक्निकल युनिव्हर्सिटी नवी दिल्ली 
 9 . नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी इन्स्टिट्यूट कुरुक्षेत्र
 10. एसएसएन कॉलेज ऑफ इंजिनियरिंग चेन्नई 
 
शीर्ष महाविद्यालये (राज्य आधारित) 
चेन्नई
 1. अण्णा विद्यापीठ
 2. SSN कॉलेज ऑफ इंजिनीअरिंग
 3. KCG कॉलेज ऑफ टेक्नॉलॉजी
 4. सत्यभामा इन्स्टिट्यूट ऑफ सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी 
 5. चेन्नई इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी 
 6. हिंदुस्थान इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी अँड सायन्स 
 7. सविता इंजिनीअरिंग कॉलेज
 8. श्री साईराम इंजिनिअरिंग कॉलेज 
 9. BSAU 
 10. राजलक्ष्मी इंजिनियरिंग कॉलेज 
 
 कोलकाता 
1. अभियांत्रिकी आणि व्यवस्थापन संस्था 
2. हेरिटेज इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी
 3. निओटिया युनिव्हर्सिटी
 4. मकाउट 
5. अभियांत्रिकी आणि व्यवस्थापन विद्यापीठ
 6. नरुला इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी
 7. टेक्नो इंडिया युनिव्हर्सिटी 
 8. ब्रेनवेअर युनिव्हर्सिटी 
 9. MCKV इंस्टिट्यूट ऑफ इंजिनियरिंग 
 10. JIS कॉलेज ऑफ इंजिनियरिंग 
 
हैदराबाद 
1. जवाहरलाल नेहरू टेक्नॉलॉजिकल युनिव्हर्सिटी
 2. VNRVJET 
 3. इन्स्टिट्यूट ऑफ एरोनॉटिकल इंजिनीअरिंग 
 4. BV राजू इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी
 5. VOXIVEN , GUN
 6 केजी रेड्डी कॉलेज ऑफ इंजिनीअरिंग अँड टेक्नॉलॉजी 
 7. VCE -
8. महिंद्रा युनिव्हर्सिटी 
9. अनुराग युनिव्हर्सिटी
 
जॉब व्याप्ती आणि पगार -
सॉफ्टवेअर डेव्हलपर - पगार  2 ते 3.5 लाख रुपये वार्षिक
चाचणी अभियंता - पगार 3 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
आयटी समन्वयक -पगार  2 ते 3 लाख रुपये वार्षिक
सिस्टम विश्लेषक - पगार 3 ते 5 लाख रुपये वार्षिक
ऍप्लिकेशन डेव्हलपर - पगार 3 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
आयटी तांत्रिक सामग्री विकसक - पगार 3 ते 4 लाख रुपये वार्षिक
 
Edited By - Priya Dixit