बॅचलर ऑफ टेक्नॉलॉजी इन प्लास्टिक टेक्नॉलॉजी ज्याला थोडक्यात बी.टेक आर्टिफिशियल प्लास्टिक टेक्नॉलॉजी म्हणून ओळखले जाते.हा 4 वर्षांचा पदवीपूर्व अभ्यासक्रम आहे जो 12वीच्या विद्यार्थ्यांना शिकता येतो. या अभ्यासक्रमाचा कालावधी 4 वर्षांचा असून सेमिस्टर पद्धतीद्वारे 8 सेमिस्टरमध्ये विभागलेला आहे. प्रत्येक सेमिस्टर 6 महिन्यांचे असते आणि प्रत्येक सेमिस्टरच्या गुणांची परीक्षा घेतली जाते. या कोर्समध्ये विद्यार्थ्यांना कॉम्प्युटर प्रोग्रामिंग, इंजिनीअरिंग ग्राफिक्स, मेकॅनिक्स, ऑरगॅनिक केमिस्ट्री, पॉलिमर नॅनोकंपोजिट्स, प्लॅस्टिक मटेरिअल्स, पॉलिमरायझेशन आणि पॉलिमरचे गुणधर्म अशा विविध विषयांची माहिती दिली जाते.
हा अभ्यासक्रम भारतातील सर्वोच्च शैक्षणिक संस्थांद्वारे ऑफर केला जातो. अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर कोणत्याही मोठ्या संस्थेत नोकरी करून विद्यार्थ्यांना वार्षिक 3 ते 8 लाख रुपये पगार मिळू शकतो.
कोणत्याही मान्यताप्राप्त संस्थेतील विज्ञान शाखेतील बारावी उत्तीर्ण विद्यार्थी या अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करू शकतात. इयत्ता 12वी बोर्डाची परीक्षा देणारा विद्यार्थी देखील अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करू शकतो. विज्ञान शाखेत विद्यार्थ्यांकडे पीसीएम विषय म्हणजे भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र आणि गणित हे मुख्य विषय असावेत. यासोबतच इंग्रजी विषयाचे ज्ञानही आवश्यक आहे. अभ्यासक्रमासाठी अर्ज करण्यासाठी विद्यार्थ्याला इयत्ता 12 वी मध्ये किमान 55 टक्के गुण असणे आवश्यक आहे. प्रवेशासाठी विद्यार्थ्याचे किमान वय 17 वर्षे असावे.
प्रवेश प्रक्रिया -
गुणवत्तेच्या आधारावर प्रवेश घेण्यासाठी, विद्यार्थ्यांना संस्थेच्या किंवा विद्यापीठाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी लागेल आणि नोंदणी करावी लागेल आणि अर्ज करावा लागेल. 2. अर्ज प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर, संस्थेद्वारे गुणवत्ता यादी तयार केली जाते. 3. तयारी या यादीनुसार विद्यार्थ्यांना वैयक्तिक मुलाखतीसाठी बोलावले जाते. 4. वैयक्तिक मुलाखतीनुसार निवडलेल्या विद्यार्थ्यांना अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशासाठी बोलावले जाते आणि त्यानुसार पुढील प्रक्रिया केली जाते.
प्रवेशाचे प्रकार -
प्लास्टिक टेक्नॉलॉजी साठी प्रवेश गुणवत्ता आणि प्रवेश परीक्षा या दोन्हींद्वारे घेता येतो.
भारतातील काही मोजक्याच संस्था आहेत ज्या विद्यार्थ्यांना गुणवत्तेच्या आधारावर प्रवेश देतात. प्रवेशाची प्रक्रिया मुख्यतः प्रवेश परीक्षेद्वारे केली जाते.
गुणवत्तेच्या आधारावर विद्यार्थ्यांना बारावीत मिळालेल्या गुणांच्या आधारे प्रवेश दिला जातो.
संस्था बारावीच्या गुणांवर आधारित गुणवत्ता यादी जारी करते, त्या यादीनुसार विद्यार्थी संस्थेत प्रवेश घेऊ शकतात.
प्रवेश परीक्षेत, विद्यार्थ्यांना राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर घेण्यात येणाऱ्या परीक्षेत बसावे लागते आणि त्यातील कामगिरीच्या आधारे त्यांना क्रमवारी लावली जाते. या रँकनुसार समुपदेशन प्रक्रियेत विद्यार्थ्यांना जागा दिली जाते.
जी मेन्स 2. जी अडवान्सड 3. व्हीजी 4. VITEEE 5. SRMJEE 6. KEAM
अभ्यासक्रम -
सेमिस्टर 1 • तांत्रिक इंग्रजी 1
• अभियांत्रिकी भौतिकशास्त्र 1
• अभियांत्रिकी रसायनशास्त्र 1
• गणित 1
• अभियांत्रिकी ग्राफिक्स
• संगणक प्रोग्रामिंग
• व्यावहारिक
सेमिस्टर 2
• इलेक्ट्रिकल आणि इलेक्ट्रॉनिक्स अभियांत्रिकी
• तांत्रिक इंग्रजी 2
• अभियांत्रिकी यांत्रिकी
• अभियांत्रिकी भौतिकशास्त्र 2
• अभियांत्रिकी रसायनशास्त्र 2
• गणित II
• कार्यशाळा
सेमिस्टर 3
• गणित आणि भिन्न समीकरणे
• साहित्य अभियांत्रिकी
• पर्यावरण विज्ञान
• सेंद्रिय रसायनशास्त्र
• साहित्य आणि सामर्थ्य
सेमिस्टर 4
• पॉलिटेक ज्ञान
• चिकटवता आणि पृष्ठभाग कोटिंग्स
• पॉलिमर नॅनोकॉम्पोझिट्स
• स्टॅटिक्स गुणवत्तेचे तंत्र
• बायोमेडिकल प्लास्टिक
सेमिस्टर 5
• संभाव्यतेतील गणित
• मॉडेल आणि मॅन्युफॅक्चरिंग
• स्ट्रक्चर प्रॉपर्टी आणि पॉलिमरचा संबंध
• केमिकल इंजिनीअरिंग
सेमिस्टर 6
• पॉलिमरचे भौतिक गुणधर्म
• पॉलिमर रिओलॉजी
• पॉलिमरायझेशन
• प्लास्टिक सामग्रीचे अनुप्रयोग सेमिस्टर ७
• ओपन इलेक्टिव्ह 2
• ओपन इलेक्टिव्ह 3
• टाइल डिझाइनची मूलभूत तत्त्वे
• रबर तंत्रज्ञान
• व्यावहारिक
सेमिस्टर 8
• ओपन इलेक्टिव्ह 4
• ओपन इलेक्टिव्ह 5
• प्रॅक्टिकल •
प्लास्टिक प्रोसेसिंग टेक्नॉलॉजी
• इंटर्नशिप
शीर्ष महाविद्यालये -
सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ प्लॅस्टिक इंजिनीअरिंग अँड टेक्नॉलॉजी
गुजरात टेक्नॉलॉजिकल युनिव्हर्सिटी
सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ प्लॅस्टिक इंजिनिअरिंग अँड टेक्नॉलॉजी
इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजी
युनिव्हर्सिटी इन्स्टिट्यूट ऑफ केमिकल टेक्नॉलॉजी
सेंट्रल इन्स्टिट्यूट ऑफ प्लास्टिक इंजिनिअरिंग अँड टेक्नॉलॉजी
आर्यभट्ट नॉलेज युनिव्हर्सिटी
जॉब व्याप्ती आणि पगार -
1 प्लॅस्टिक अभियंता - पगार 4 लाख रुपये वार्षिक
2. प्लास्टिक टेस्टिंग मॅनेजर -पगार -4 ते 5 लाख रुपये वार्षिक
3. स्टोरेज मॅनेजर - पगार-5 ते 7 लाख रुपये वार्षिक
4. मोल्ड डिझायनर - पगार 5 लाख रुपये वार्षिक
5. डिझाईन टेक्निशियन - पगार 4 ते 5 लाख वार्षिक
Edited By - Priya Dixit