नोकऱ्यांचे संकट किंवा बाजारपेठेतील नोकऱ्यांची चणचण या दोन्ही परिस्थितीत आर्थिक नियोजकांची गरज असते. आजच्या कॉर्पोरेट जगतात फायनान्शियल एक्स्पर्ट्स किंवा फायनान्शियल प्लॅनर्सना चांगली मागणी आहे. उद्योगाच्या गरजा समजून घेण्यासाठी आणि समस्या सोडवण्यासाठी वित्तपुरवठ्याच्या लोकांची भूमिका सर्वात महत्त्वाची असते. फायनान्सची पदवी प्राप्त केल्यानंतर तुम्ही अर्थशास्त्र, व्यवस्थापन आणि वित्त क्षेत्राशी संबंधित इतर शाखांमध्ये उत्तम करिअर करू शकता. सुरुवातीला काही वर्षे काम करून तुम्ही विशिष्ट क्षेत्रात स्पेशलायझेशन करू शकता. परंतु यासाठी तुमच्याकडे तांत्रिक कौशल्य आणि व्यवस्थापकीय कौशल्ये वाढलेली असणे आवश्यक आहे. ज्यासाठी तुम्ही एमबीए (फायनान्स) आणि एमएस (फायनान्स) कोर्स निवडू शकता. चार्टर्ड फायनान्शियल अॅनालिस्ट (सीएफए), चार्टर्ड पब्लिक अकाउंटंट (सीपीए), सर्टिफाइड फायनान्शियल प्लॅनर (सीएफपी) यासह, फायनान्शियल रिस्क मॅनेजर (FRM) प्रमाणपत्र आणि इतर अभ्यासक्रमांचा समावेश आहे.
भारत ही जगातील तिसरी सर्वात वेगाने वाढणारी अर्थव्यवस्था आहे. एका अहवालानुसार, IPO च्या बाबतीत भारत हा जगातील पाचवा सर्वात मोठा देश बनला आहे. म्युच्युअल फंडातील त्याची वाढही प्रशंसनीय आहेअलिकडच्या वर्षांत आर्थिक KPO क्षेत्राचा ज्या प्रकारे विकास झाला आहे, त्यामुळे आर्थिक तज्ञांसाठी संधींचे नवीन मार्ग खुले झाले आहेत.
पात्रता-
फायनान्शियल प्लॅनर होण्यासाठी या क्षेत्राची चांगली जाण असणे तसेच या क्षेत्राशी संबंधित डिप्लोमा किंवा पदव्युत्तर पदवी असणे आवश्यक आहे. वाणिज्य पार्श्वभूमीच्या विद्यार्थ्यांसाठी हे एक चांगले क्षेत्र आहे, परंतु इतर प्रवाहातील विद्यार्थीही त्यात करिअर करू शकतात. तुम्ही चार्टर्ड अकाउंटंट, कॉस्ट अकाऊंटंट, सीएस, एमबीए सारखे कोर्स देखील केले असतील तर तुम्हाला या क्षेत्रात अधिक फायदा मिळू शकतो.
हा व्यवसाय चर्चेत असण्यामागचे पहिले कारण म्हणजे चांगल्या जीवनाशी संबंधित हा एक अतिशय मनोरंजक विषय आहे आणि तो इतरांना त्यांचे जीवन ध्येय पूर्ण करण्यास मदत करतो. दुसरे मोठे कारण म्हणजे घर बांधणे असो, मुलांच्या शिक्षणासाठी बचत करणे असो किंवा निवृत्तीनंतर चांगले जीवन जगण्याचे नियोजन असो, या सर्व कामांसाठी आर्थिक नियोजनकारांची गरज असते. वित्तीय सेवा कंपन्या, बँका, वितरण घरे, विमा कंपन्या, इक्विटी ब्रोकिंग आणि आर्थिक नियोजन संस्थांमध्ये प्रमाणित वित्तीय नियोजक (CFP) आवश्यक आहे जे उदारीकृत अर्थव्यवस्थेत भरभराट होत आहेत.
कौशल्ये
ज्ञान व्यावहारिक असावे. तसेच, आर्थिक नियोजनाच्या संकल्पनेची आवड असणे महत्त्वाचे आहे. याशिवाय पर्सनल फायनान्सचीही चांगली समज असायला हवी. माणसे भेटण्याचा छंद, आचरण चांगले असावे. चांगले संवाद कौशल्य ही मूलभूत गरज आहे.
कामाची व्याप्ती
आर्थिक सेवेशी संबंधित या व्यावसायिकाचे मुख्य कार्य म्हणजे एखाद्या संस्थेसाठी पैसे तयार करणे आणि कोणत्याही गुंतवणुकीवर जास्तीत जास्त परतावा मिळवणे. यासोबतच ते पुढील आर्थिक नियोजनही करतात. नियोजक कोणत्याही कंपनीच्या ताळेबंदाचे विश्लेषण करतात, जेणेकरून भविष्यासाठी वित्त नियोजन करता येईल.
नोकरीचे पर्याय-
या क्षेत्राशी संबंधित व्यावसायिकांना कॉर्पोरेट फायनान्स, इंटरनॅशनल फायनान्स, मर्चंट बँकिंग, फायनान्शिअल सर्व्हिसेस, कॅपिटल आणि मनी मार्केट, पोर्टफोलिओ मॅनेजमेंट, स्टॉक ब्रोकिंग, शेअर रजिस्ट्री, क्रेडिट रेटिंग इत्यादींमध्ये नोकऱ्या मिळतात. सरकारी बँकांव्यतिरिक्त, खाजगी आणि परदेशी बँकांच्या प्रवेशामुळे आर्थिक तज्ञ, आर्थिक विश्लेषक, वित्तीय नियोजक इत्यादींची मागणी वाढली आहे. एचडीएफसी, आयसीआयसीआय, आरबीएस, सिटीगोल्ड वेल्थ मॅनेजमेंट, सिटी बँक, डच बँक, एचएसबीसी इत्यादी विदेशी बँकांमध्ये अनेक पर्याय आहेत. डीएसपी मेरिल लिंच, कोटक सिक्युरिटीज, आनंद राठी इन्व्हेस्टमेंट्स आणि जे.एम. मॉर्गन स्टॅनलीमध्येही नोकरीच्या संधी आहेत. या क्षेत्रात पाय रोवले की पैशाची समस्या आपोआप संपते. दर्जेदार काम, अनुभव आणि उद्योग यावर पगार अवलंबून असतो.
फायनान्समध्ये करिअर बनवण्याचे फायदे चांगले पैसे आणि वाढ जेव्हा तुम्ही फायनान्स क्षेत्राशी संबंधित कोणत्याही शाखेत जाता तेव्हा तुम्हाला सुरुवातीपासूनच चांगला पगार मिळतो. त्यानंतर जेव्हा तुम्ही फायनान्स क्षेत्रात तुमच्या करिअरमध्ये स्थिरावता तेव्हा तुमच्यात चांगली कमाई करण्याची क्षमता असते. याशिवाय, तुमच्या करिअरची शिडी तुमची कौशल्ये आणि क्षमतांवर अवलंबून असते.
Edited By - Priya Dixit