1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Updated : रविवार, 18 जून 2023 (17:51 IST)

Career in Psychology :After 12th: बारावीनंतर मानसशास्त्रात करिअर करा

Career in Psychology :मानसशास्त्र हे असे क्षेत्र आहे, ज्यामध्ये करिअरच्या अफाट शक्यता आहेत. यामध्ये प्राविण्य मिळवून तुम्ही लोकांचे मन आणि वागणूक समजू शकता. यामध्ये मानवी मन आणि मेंदूशी संबंधित अनेक गोष्टींचा अभ्यास केला जातो. ताणतणावात मेंदू कसा कार्य करतो, भाषा कशी शिकतो, वस्तुस्थिती कशी लक्षात ठेवतो किंवा कोणत्याही प्रकारचा मानसिक आजार त्याच्या कार्य करण्याच्या पद्धतीवर कसा परिणाम करू शकतो यासारख्या गोष्टींचा प्रामुख्याने समावेश आहे. मानसशास्त्रात एमए/एमएससी 2 वर्षांच्या कालावधीसह
PG डिप्लोमा इन सायकॉलॉजी 2 वर्षांच्या कालमर्यादेसह करता येतो.
 
पात्रता
या क्षेत्रात पाऊल ठेवण्यासाठी मानसशास्त्रात बीए किंवा बीए ऑनर्सला प्रवेश घ्यावा लागतो. त्यासाठी उमेदवाराचे किमान 50 टक्के गुणांसह बारावी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. याशिवाय, उमेदवार पीजी किंवा डिप्लोमा कोर्स देखील करू शकतात, ज्यासाठी किमान 55 टक्के गुणांसह मानसशास्त्रातील पदवीधर असणे आवश्यक आहे. यानंतर तुम्ही एमफिल किंवा पीएचडी देखील करू शकता ज्याद्वारे तुमच्या करिअरला नवी उंची मिळेल. यासाठी उमेदवाराने मानसशास्त्रात किमान 55 टक्के गुणांसह पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केलेली असावी.
 
अभ्यासक्रम-
या क्षेत्रात उमेदवारांना रोजगाराची कमतरता नाही. मानसशास्त्रज्ञ म्हणून, एखाद्याला सरकारी आणि खाजगी रुग्णालये, शाळा, विद्यापीठे, सरकारी संस्था, खाजगी उद्योग, कॉर्पोरेट घरे किंवा संशोधन संस्थांमध्ये सहज नोकऱ्या मिळू शकतात. मानसशास्त्रातील स्पेशलायझेशन व्यतिरिक्त, आता इतर अनेक नवीन क्षेत्रे समोर आली आहेत. यामध्ये तुम्हाला चांगले करिअर करण्याची संधीही मिळू शकते.
 
1. ग्राहक मानसशास्त्र
जेव्हाही कोणतेही नवीन उत्पादन बाजारात आणायचे असते, त्याआधी ग्राहक सर्वेक्षण केले जाते. त्यानंतर ग्राहकांची चाचणी, गरजा, आवडी-निवडी तपासण्याची जबाबदारी त्यांच्यावर असते.
 
2. सामाजिक मानसशास्त्र
यामध्ये व्यसनाधीन व्यक्तींच्या व्यसनमुक्तीच्या प्रक्रियेचा समावेश आहे. ज्यांची सेवा सरकारी समाजकल्याण विभाग, स्वयंसेवी संस्था आणि विविध समाजसुधारणेच्या कामात सहभागी असलेल्या संस्था घेतात. यासोबतच कौटुंबिक समस्याही दूर होतात.
 
3. औद्योगिक मानसशास्त्र
प्रत्येक कंपनीत कर्मचाऱ्यांची निवड काळजीपूर्वक केली जाते. ज्यामध्ये औद्योगिक मानसशास्त्रज्ञाची भूमिका महत्त्वाची असते. मुलाखतीसाठी येणाऱ्या अर्जदारांचे वर्तन, व्यक्तिमत्त्व आणि सादरीकरण ते कसून तपासतात.
 
शीर्ष संस्था -
1. जामिया मिलिया इस्लामिया, नवी दिल्ली
2. एमिटी इन्स्टिट्यूट ऑफ सायकॉलॉजी अँड अलाईड सायन्सेस, नोएडा
3. दिल्ली विद्यापीठ, दिल्ली
4. अलीगढ मुस्लिम विद्यापीठ, अलीगढ
5. बनारस हिंदू विद्यापीठ, वाराणसी
 
 

 
 
 Edited By - Priya Dixit