अभियांत्रिकी हे भारतात राहणाऱ्या अनेक विद्यार्थ्यांचे स्वप्न आहे. हे करण्यासाठी, विद्यार्थी अगदी सुरुवातीपासूनच संस्था, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर दरवर्षी होणाऱ्या प्रवेश परीक्षेची तयारी करतात. या सर्व प्रवेश परीक्षांपैकी सर्वात प्रमुख म्हणजे JEE ज्यासाठी दरवर्षी लाखो विद्यार्थी अर्ज करतात आणि या परीक्षेला बसतात. अभियांत्रिकी अभ्यासक्रमांची मागणी दिवसेंदिवस वाढत आहे.अभियांत्रिकी क्षेत्र हे एक विशाल क्षेत्र आहे, ज्यामध्ये विविध स्पेशलायझेशन अभ्यासक्रमांचा समावेश आहे, यापैकी एक अभ्यासक्रम म्हणजे बी.टेक इन इंडस्ट्रियल इंजिनीअरिंग.
बी.टेक इन इंडस्ट्रियल इंजिनीअरिंग 4 वर्षाचा पदवीधर स्तराचा कार्यक्रम आहे. जे 8 सेमिस्टरमध्ये विभागलेले आहे. विद्यार्थी हा अभ्यासक्रम बारावीनंतर करू शकतात. अभ्यासक्रम पूर्ण झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांना अनेक संस्थांद्वारे प्लेसमेंट मिळते. आम्ही तुम्हाला सांगतो की, औद्योगिक अभियांत्रिकी अभ्यासक्रमात बीटेक केल्यानंतर, विद्यार्थी चांगल्या पदांवर वर्षाला 2 ते 9 लाख रुपये कमवू शकतात. बीटेक इन इंडस्ट्रियल इंजिनीअरिंग या अभ्यासक्रमात विद्यार्थ्यांना थिअरीसोबतच व्यावहारिक ज्ञानही दिले जाते. या कोर्समध्ये विद्यार्थ्यांना मॅन्युफॅक्चरिंग प्रोसेस प्रोग्रॅमिंग, इंट्रोडक्शन टू डेटा स्ट्रक्चर्स, इलेक्ट्रिकल टेक्नॉलॉजी, इन्फॉर्मेशन सिस्टम्स I, कास्टिंग, फॉर्मिंग आणि वेल्डिंग, इन्व्हेंटरी सिस्टम्सचे व्यवस्थापन आणि औद्योगिक प्रशिक्षण असे अनेक विषय शिकवले जातात.
पात्रता -
औद्योगिक अभियांत्रिकी अभ्यासक्रमात बीटेकमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी विद्यार्थ्याने विज्ञान प्रवाहात बारावी उत्तीर्ण केलेली असावी. विज्ञान शाखेत विद्यार्थ्याला भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, गणित हे मुख्य विषय असले पाहिजेत. विद्यार्थ्यांना या तीन मुख्य विषयांमध्ये किमान 60 ते 70 टक्के गुण असणे बंधनकारक आहे. अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश फक्त प्रवेश परीक्षेद्वारे होईल.
प्रवेश परीक्षा
1 JEE Mains 2. JEE Advanced 3. WBJEE 4 MHT CET 5 BITCET
प्रवेश प्रक्रिया -
अर्ज प्रक्रिया - विद्यार्थ्यांनी त्यांची पात्रता लक्षात घेऊन अभियांत्रिकीसाठी घेण्यात येणाऱ्या प्रवेश परीक्षेसाठी अर्ज करावा लागेल. ज्यामध्ये त्यांना त्यांची वैयक्तिक माहिती आणि शैक्षणिक माहिती भरून नोंदणी करावी लागेल नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतर, विद्यार्थ्यांना अर्जातील सर्व माहिती भरावी लागेल, कागदपत्रे अपलोड करावी लागतील आणि अर्जाचे शुल्क भरावे लागेल.
प्रवेश परीक्षा - विद्यार्थ्यांना संस्था, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर घेण्यात येणाऱ्या प्रवेश परीक्षेत बसावे लागते.
निकाल – प्रवेश परीक्षेतील विद्यार्थ्याच्या कामगिरीनुसार जाहीर झालेल्या निकालात विद्यार्थ्यांनी मिळवलेल्या गुणांच्या आधारे त्यांना क्रमवारी दिली जाते.
समुपदेशन - निकालानंतर, समुपदेशन प्रक्रिया विद्यार्थ्यांनी मिळवलेल्या रँकनुसार आयोजित केली जाते ज्यामध्ये विद्यार्थ्यांना जागा वाटप केल्या जातात.
दस्तऐवज पडताळणी - जागा वाटप केल्यानंतर, विद्यार्थ्यांना वाटप केलेल्या संस्थेमध्ये पडताळणी प्रक्रिया पूर्ण करावी लागेल आणि अभ्यासक्रमाची फी भरावी लागेल.
अभ्यासक्रम
सेमिस्टर 1
उत्पादन प्रक्रियेचा परिचय
इलेक्ट्रिकल टेक्नॉलॉजी
इंजिनिअरिंग ड्रॉइंग आणि ग्राफिक्स
मेकॅनिक्स
बेसिक इलेक्ट्रॉनिक्स
सेमेस्टर 2
प्रोग्रामिंग आणि डेटा स्ट्रक्चर्स
इंजिनियरिंग ड्रॉईंग आणि ग्राफिक्स
2 इलेक्ट्रिकल टेक्नॉलॉजी 2
इंट्रोडक्शन टू मॅन्युफॅक्चरिंग प्रोसेस 2
गणित 2
सेमिस्टर 3
इंजिनियरिंग इकॉनॉमी, कॉस्टिंग आणि अकाउंटिंग
ऑपरेशन्स रिसर्च 1CH
माहिती प्रणाली 1 (प्रयोगशाळेसह)
कार्यशाळा प्रक्रिया
सेमिस्टर 4
उत्पादन नियोजन आणि नियंत्रण 1
ऑपरेशन संशोधन
रुंदी 2
सेमिस्टर 5
गुणवत्ता डिझाइन आणि नियंत्रण
सुविधा लेआउट आणि डिझाइनिंग
मशीन टूल इंजी मशीनिंग
ब्रीथ 3
इलेक्टिव्ह वन
सेमिस्टर 6
सिम्युलेशन
मॅनेजमेंट ऑफ इन्व्हेंटरी सिस्टम कास्टिंग
फॉर्मिंग आणि वेल्डिंग
इलेक्ट्रिक 2
प्रोजेक्ट
सेमिस्टर 7
उत्पादन विकास (प्रकल्पासह)
वैकल्पिक ३
वैकल्पिक 4
औद्योगिक प्रशिक्षण
सेमिस्टर 8
ऑप्टिमायझेशन आणि काढणी पद्धत (प्रकल्पासह)
इलेक्टिव्ह 5-6
प्रोजेक्ट 2
व्हिवा-व्हॉस
शीर्ष महाविद्यालय -
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी खरगपूर
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी नवी दिल्ली
बिर्ला इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी आणि सायन्स पिलानी
इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी रुरकी
दिल्ली विद्यापीठ तंत्रज्ञान नवी दिल्ली
कॉलेज ऑफ इंजिनियरिंग त्रिवेंद्रम
. गुजराल पंजाब टेक्निकल युनिव्हर्सिटी जालंधर
विश्वकर्मा इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी पुणे
एपीजे अब्दुल कलाम टेक्नॉलॉजिकल युनिव्हर्सिटी, तिरुवनंतपुरम
GITAM हैदराबाद
जॉब प्रोफाइल आणि पगार
गुणवत्ता व्यवस्थापक - 2 ते 6 लाख रुपये
प्रॉडक्शन मॅनेजर - 2 ते 8 लाख रुपये
ऑपरेशन्स मॅनेजर - 2 ते 7 लाख रुपये
औद्योगिक अभियंता - 2 ते 9 लाख रुपये
शिक्षक आणि व्याख्याता - 2 ते 9 लाख 7 लाख रुपये
व्यवस्थापक - 2 ते 8 लाख रुपये
अभियंता - 2 ते 7 लाख रुपये
प्रशासन प्रमुख आणि कार्यकारी अधिकारी - 2 ते 9 लाख रुपये
प्रकल्प अभियंता - 2 ते 8 लाख रुपये
ऑपरेशन्स हेड - 2 ते 7 लाख रुपये
Edited by - Priya Dixit