इलेक्ट्रिक कार (इलेक्ट्रिक कार) किंवा बॅटरी असलेली कार, ऑटोमोटिव्ह उद्योगासाठी पूर्णपणे नवीन संकल्पना आहे. काही कंपन्या आता इलेक्ट्रिक कार पूर्णपणे इलेक्ट्रिक म्हणून विकसित करत आहेत, तर काही कंपन्या अजूनही हायब्रिड कारच्या स्वरूपात इलेक्ट्रिक कारची काही वैशिष्ट्ये इंधनावर चालणाऱ्या कारसह जोडत आहेत.
इलेक्ट्रिक कारचा वापर फक्त तुमचे पैसे वाचवण्यासाठी नाही तर ते आरोग्यदायी आणि स्वच्छ वातावरणाला प्रोत्साहन देण्यासाठी देखील आहे. पेट्रोल आणि डिझेलसारख्या इंधनावर चालणाऱ्या कार वातावरणात प्रचंड प्रमाणात कार्बन उत्सर्जित करतात. जे पर्यावरणाला जास्त दूषित करते.
एवढेच नाही तर अशा वाहनांचा ग्रीन हाऊस इफेक्ट वाढवण्यातही मोठा हातभार लागला आहे. मग अशा परिस्थितीत इलेक्ट्रिक कारकडेही वरदान म्हणून पाहिले जात आहे. जसे लोक पर्यावरणाबाबत जागरूक होत आहेत, त्याचप्रमाणे लोकांमध्ये इलेक्ट्रिक कार किंवा इतर इलेक्ट्रिक वाहनांची मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढताना दिसत आहे. यामुळेच ऑटो कंपन्याही इलेक्ट्रिक कार बनवण्यात आणि त्याचा प्रचार करण्यात रस दाखवत आहेत.
जर तुम्हीही इलेक्ट्रिक कार घेण्याचा विचार करत असाल तर तुमच्या मनात असे अनेक प्रश्न असतील जे तुम्हाला सतावतील. या लेखाद्वारे तुम्ही इलेक्ट्रिक कारचे फायदे आणि तोटे वाचू शकाल किंवा इलेक्ट्रिक वाहन म्हणा, जे तुम्हाला इलेक्ट्रिक वाहन खरेदी करण्यापूर्वी निर्णय घेण्यास काही प्रमाणात नक्कीच मदत करेल.
इलेक्ट्रिक कारचे फायदे
मग ते पर्यावरणाबाबत असो किंवा स्वस्त इंधनाबाबत. इलेक्ट्रिक कार ही कार लोकांच्या अशा सर्व गरजा पूर्ण करते. हे सोयीस्कर तसेच कमी खर्चिक आहे. याशिवाय इलेक्ट्रिक कारचे इतरही अनेक फायदे आहेत. ज्याबद्दल खाली चर्चा केली आहे.
1. महाग इंधन लागत नाही
तुम्ही इलेक्ट्रिक कारमध्ये असलेली बॅटरी तुमच्या घरी इलेक्ट्रिकल सॉकेटशी कनेक्ट करून चार्ज करू शकता आणि ती कोणत्याही इंधनापेक्षा खूपच स्वस्त आहे. इलेक्ट्रिक कारचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे तुम्हाला वारंवार पेट्रोल पंपावर जावे लागणार नाही. जेव्हा तुम्ही घरी किंवा ऑफिसमध्ये असाल, तेव्हा तुम्ही ते चार्जमध्ये ठेवून कुठेही चार्ज करू शकता.
इलेक्ट्रिक कार कार त्यांच्यासाठी अधिक फायदेशीर सौदा ठरू शकते. ज्यांच्या घराचे छत रिकामे आहे.जेणेकरुन घराच्या छतावर सोलर पॅनल बसवून त्यावरून ईव्ही कार चार्ज करता येईल. सोलर पॅनलवर खर्च केलेले पैसे अनेक वर्षे ईव्ही कार चार्ज करून तसेच घरातील इतर कामांसाठी वापरून वसूल केले जाऊ शकतात.
2. सोयीस्कर
इलेक्ट्रिक कार चार्ज करण्याची प्रक्रिया अगदी सोपी आहे. ईव्ही कार चार्ज करणे हे फोन चार्ज करण्याइतके सोपे आहे. जे तुम्हाला विनाकारण पेट्रोल पंपावर जाण्यापासून वाचवते आणि महाग पेट्रोलमुळे खिशावर पडणारा दबाव कमी करते.
3. बचत
विजेचा प्रति युनिट दर इंधनापेक्षा खूपच कमी आहे. इलेक्ट्रिक कारमध्ये प्रति किलोमीटर धावण्याचा खर्च खूपच कमी आहे. यामुळे तुमच्या खिशावर कोणताही बोजा नसतो आणि तुम्ही कमी पैशात तुमच्या कारने ट्रिप प्लॅन करू शकता, तेही पैशाचा विचार न करता. पैसे वाचवण्याचा मुख्य मार्ग म्हणजे इलेक्ट्रिक कार.
4. हानिकारक वायू उत्सर्जित होत नाही
इलेक्ट्रिक कार ही कोणत्याही पर्यावरणप्रेमीची पहिली पसंती असू शकते. यामागचे सर्वात मोठे आणि मुख्य कारण म्हणजे त्याच्या इंजिनमधून कोणत्याही प्रकारचा प्रदूषित वायू बाहेर पडत नाही. ज्या तंत्रज्ञानाने तुमच्या घरातील पंखे चालतात, तेच तंत्रज्ञान इलेक्ट्रिक कारवरही चालते.
यामध्ये चाके चालवण्यासाठी मोटर्स जोडल्या जातात आणि या मोटर्सला कारमधील बॅटरीमधून पॉवर मिळते. या प्रक्रियेत इंधनाचे ज्वलन कुठेही होत नसल्याने ते हानिकारक वायू उत्सर्जित करत नाही.
5. सुरक्षित आहे
पेट्रोल किंवा डिझेलवर चालणारी कार ज्या चाचणी प्रक्रियेतून जाते त्याच चाचणी प्रक्रियेतून इलेक्ट्रिक कार देखील जाते. सुरक्षेशी संबंधित सर्व मानकांची पूर्तता करण्यासाठी इलेक्ट्रिक कार देखील आवश्यक आहेत. इलेक्ट्रिक कार सुरक्षित असण्याचे मुख्य कारण म्हणजे ज्वलन इंजिन नसणे.
कारण काही कारणाने इलेक्ट्रिक गाड्यांचा अपघात झाला तर सेन्सर स्वतःच वीजपुरवठा बंद करतो आणि या वाहनातील गुरुत्वाकर्षण केंद्र वाहनाच्या तळाशी असते, त्यामुळे या गाड्या उलटण्याचा धोका नगण्य असतो.
6. कमी देखभाल खर्च
इलेक्ट्रिक वाहने मोटारमधून विजेचा वापर करून चालतात, त्यांना कोणत्याही प्रकारचे ज्वलन नसते आणि वंगण किंवा मोबाईल सारख्या द्रवांची आवश्यकता नसते. यामुळे इलेक्ट्रिक वाहनांच्या देखभालीसाठी फारच कमी पैसा खर्च होतो. इतर गाड्यांप्रमाणे, याला वेळोवेळी सर्व्हिसिंगसाठी सर्व्हिस स्टेशनवर पाठवण्याची गरज नाही.
7. ध्वनी प्रदूषण नाही
इलेक्ट्रिक कारचे इंजिन अगदी शांत असते कारण त्यात वापरलेल्या इंजिनमध्ये कोणत्याही प्रकारचे संयोजन नसते. उच्च प्रवेग असतानाही इंजिन कोणताही आवाज काढत नाही. तसे, जर एखादी इलेक्ट्रिक कार तुमच्या जवळून गेली, तरीही तुम्हाला ती जात आहे असे वाटणार नाही.
8. बॅटरीचे आयुष्य आणि त्याची किंमत
इलेक्ट्रिक वाहनांमध्ये वापरल्या जाणार्‍या बॅटरी लिथियम आयनपासून बनवलेल्या असतात आणि त्या अनेक वर्षांपर्यंत कोणत्याही समस्यांशिवाय टिकतात आणि सुसंगत असताना, ती दीर्घ श्रेणी देखील देते. बॅटरीमधील सततच्या नवनवीनतेमुळे गेल्या काही वर्षांत त्याच्या किमतीतही बरीच घट झाली आहे.
चांगल्या लिथियम आयन बॅटरीचे आयुष्य सुमारे 10 वर्षे असते आणि साधारणपणे इलेक्ट्रिक कारची बॅटरी कोणत्याही अडचणीशिवाय 6-7 वर्षे टिकते.
9. ऑपरेट करणे सोपे
इलेक्ट्रिक वाहन मग ते दुचाकी असो किंवा चार चाकी असो, इंधनावर चालणाऱ्या वाहनांच्या तुलनेत ते चालवणे आणि चालवणे शिकणे खूप सोपे आहे. कारण या प्रकारच्या वाहनात गीअर असे काही नसते. इलेक्ट्रिक वाहनात फक्त दोनच गोष्टी प्रामुख्याने असतात, पहिली म्हणजे ब्रेक आणि दुसरी म्हणजे प्रवेगक. हेच कारण आहे की जेव्हा गीअर्स नसतात तेव्हा त्याला क्लचची देखील आवश्यकता नसते.
10. ब्रेक लावल्यावर बॅटरी चार्ज होते
होय, तुम्ही ते बरोबर वाचले आहे, सामान्यतः इंधनावर चालणाऱ्या वाहनांमध्ये, जेव्हा ब्रेक लावले जातात, तेव्हा ब्रेकिंग दरम्यान वापरल्या जाणार्‍या ऊर्जेचे उष्णता उर्जेमध्ये रूपांतर होते. पण इलेक्ट्रिक कार किंवा वाहनात ब्रेक लावल्याने निर्माण होणारी ऊर्जा वाया जाण्याऐवजी बॅटरी चार्ज करण्यासाठी वापरली जाते.
इलेक्ट्रिक कारचे तोटे
तथापि, इलेक्ट्रिक कारचे फायदे काय आहेत? तुम्हाला त्याबद्दल आधीच समजले आहे. परंतु आजही इलेक्ट्रिक कार किंवा वाहनामध्ये असे अनेक तोटे आहेत, ज्यामध्ये कोणत्याही सामान्य व्यक्तीने विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबाने गुंतवणूक करण्यापूर्वी एकदा विचार केला पाहिजे. याची काही कारणे पुढीलप्रमाणे आहेत.
1. वीज अजिबात मोफत नाही
पहिली शंका म्हणजे इलेक्ट्रिक वाहन चार्ज करण्यासाठी लागणारी वीज मोफत नाही. जर तुम्ही शरीराच्या ग्रामीण भागातील रहिवासी असाल तर तुमच्यासाठी ते थोडे स्वस्त पडू शकते, परंतु तुम्ही दिल्ली, मुंबई, कोलकाता किंवा लखनौ, जयपूर सारख्या मोठ्या शहरात राहत असाल तर दर येथे प्रति युनिट वीज थोडी महाग होईल.
पण लक्षात ठेवायचा मुद्दा म्हणजे विजेचे दर महाग असले तरी ते पेट्रोल आणि डिझेल इंधनापेक्षा खूपच स्वस्त आहे.
2. रिचार्ज पॉइंट
आजही इलेक्ट्रिक कार खरेदी करणाऱ्या लोकांची सर्वात मोठी समस्या आहे की ती चार्ज करायची कुठून? इंधनावर चालणाऱ्या वाहनांसाठी पेट्रोल पंपावर जाऊन टाकी भरता येते. पण प्रवासादरम्यान इलेक्ट्रिक कार चार्ज करणे ही अजूनही मोठी समस्या आहे. भारतात इलेक्ट्रिक कार किंवा वाहनांसाठी चार्जिंग पॉईंटची मोठी कमतरता आहे, त्यामुळे बहुतेक लोक शहरांमध्ये वापरण्याच्या उद्देशाने ते खरेदी करण्यास प्राधान्य देतात.
3. ड्रायव्हिंग रेंज
भारतात सध्या उपलब्ध असलेल्या इलेक्ट्रिक कार एका पूर्ण चार्जवर 210-320 किमीची रेंज देतात. जे खर्‍या अर्थाने पाहिले तर खूपच कमी आहे आणि इतक्या कमी पल्ल्यामुळे तुम्ही या वाहनापासून जास्त अंतर पार करू शकत नाही आणि रिचार्ज पॉइंटची कमी उपलब्धता हे आणखी एक कारण आहे की लोक हे वाहन लांब पल्ल्यासाठी वापरण्यासाठी पुरेसा आत्मविश्वास बाळगतात. जागे होऊ शकत नाहीत.
4. रिचार्ज वेळ
इलेक्ट्रिक कार किंवा वाहनाची बॅटरी 0 ते 100 टक्के रिचार्ज करण्यासाठी 8-9 तास लागतात. आजच्या व्यस्त जीवनात 8 ते 9 तासांचे ही एक समस्या आहे. जर काही कारणास्तव आपत्कालीन समस्या उद्भवली आणि तुमची कार चार्ज झाली नाही तर तुमच्यासाठी मोठी समस्या उद्भवू शकते. म्हणूनच, इलेक्ट्रिक कार किंवा वाहन खरेदी करण्यापूर्वी लोक संकोच करतात हे अजूनही सर्वात मोठे कारण आहे.
5. निवडीचा अभाव
इंधनावर चालणार्‍या वाहनांसाठी एकाच किमतीच्या श्रेणीतील विविध कंपन्यांच्या गाड्यांची संख्या अजूनही आहे. परंतु इलेक्ट्रिक कार किंवा वाहनाच्या बाबतीत परिस्थिती अगदी उलट आहे. समान किमतीच्या श्रेणीत तुम्हाला इलेक्ट्रिक वाहनांसाठी पर्याय सापडतील. अशा परिस्थितीत, इलेक्ट्रिक वाहन एक आंबट अनुभव देते आणि मग तुम्हाला इंधन असलेले वाहन खरेदी करण्याचा निर्णय घेणे भाग पडते.
