गुंतवणूकदारांची संख्या 5 कोटींच्या पुढे

देशातील गुंतवणूकदारांची संख्या 5 कोटींच्या पुढे गेली आहे. भारतातील सर्वात मोठे एक्सचेंज नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज (NSE) ने सोमवारी ही माहिती दिली. देशातील एकूण डिमॅट खात्यापेक्षा गुंतवणूकदारांची संख्या 30 टक्क्यांनी कमी आहे, कारण अनेक गुंतवणूकदारांची अनेक डीमॅट खाती आणि वेगवेगळ्या ब्रोकर्सकडे ट्रेडिंग खाती आहेत. सप्टेंबर अखेरीस CDSL आणि NSDL मधील एकूण डिमॅट खाती 7.02 कोटी होती.

या वर्षी डिमॅट खात्यांची संख्या 40 टक्क्यांनी किंवा 2.04 कोटींनी वाढली आहे, त्यापैकी बरेच जण प्रथमच गुंतवणूक करणारे आहेत. गुंतवणूकदारांच्या खात्यांच्या संख्येत वाढ होण्याचे कारण म्हणजे शेअर बाजारातील तेजी, खाते उघडण्याची सुलभता आणि कोविड-19 महामारीनंतर कामात झालेला बदल आणि लोक दूरस्थपणे काम करत आहेत. ब्रोकर्सकडून लाभदायक ऑफर जसे की फी माफी आणि गिफ्ट व्हाउचर देखील नवीन ग्राहकांना आकर्षित करत आहेत, ज्यामुळे एका गुंतवणूकदाराची एकाधिक खाती असू शकतात.

NSE ने एका प्रसिद्धीपत्रकात म्हटले आहे की, NSE मधील अनन्य नोंदणीकृत गुंतवणूकदारांची संख्या 25 ऑक्टोबर रोजी 5 कोटी पार केली आहे. हा आकडा 3 ते 4 कोटींपर्यंत पोहोचण्यासाठी 15 महिने लागले असले तरी पुढील 10 कोटी गुंतवणूकदार अवघ्या सात महिन्यांत जोडले गेले. एक्सचेंजमध्ये नोंदणीकृत क्लायंट कोडची एकूण संख्या 8.86 कोटी आहे.

एका गुंतवणूकदाराकडे वेगवेगळ्या डिपॉझिटरीज आणि ट्रेडिंग सदस्यांसह एकापेक्षा जास्त डीमॅट आणि ट्रेडिंग खाते असू शकतात, परंतु ते सर्व एकाच पॅनशी जोडलेले आहेत. बाजारातील सहभागींनी सांगितले की केवळ इक्विटीमध्ये व्यवहार करणाऱ्या अद्वितीय गुंतवणूकदारांची संख्या 50 दशलक्षांपेक्षा कमी असू शकते कारण NSE-नोंदणीकृत गुंतवणूकदार देखील सोने आणि रोखे यासारख्या इतर योजनांमध्ये व्यवहार करतात. उद्योगातील सहभागींनी सांगितले की NSE च्या युनिक गुंतवणूकदार खात्यातील 10-20 टक्के व्यवहार केवळ MF किंवा इतर मालमत्ता वर्गांमध्ये होतात.

उत्तर भारतीय राज्यांनी एनएससीवर नवीन गुंतवणूकदारांमध्ये 36 टक्क्यांचे योगदान दिले आहे. पश्चिमेच्या राज्यांमध्ये 31 टक्के, दक्षिणेच्या राज्यांमद्ये 30 आणि पूर्वेकडील राज्यांमध्ये 13 टक्के लोकांची हिस्सेदारी आहे. राज्याच्या प्रमाणात महाराष्ट्रात सर्वाधिक म्हणजेच 17 टक्के शेअर मार्केट गुंतवणूकदार आहेत. त्यानंतर उत्तर प्रदेश 10 टक्के आणि गुजरात 7 टक्के इतके आहेत.