शिक्षकाशिवाय आपण शिक्षण घेऊ शकत नाही. आपण आपल्या आयुष्यात कितीही मोठी आणि यशस्वी झालो तरी आपल्या गुरूला आपण कधीही विसरू नये. शिक्षक हा झाडासारखे असतात जे आपल्या सर्व विद्यार्थ्यांवर ज्ञानाची सावली कायम ठेवतात. दरवर्षी आपण भारतीय 5 सप्टेंबर हा शिक्षक दिन म्हणून साजरा करतो आणि आपल्या शिक्षकांना शिक्षक दिनाच्या शुभेच्छा देऊन आशीर्वाद घेतो. 5 सप्टेंबर शिक्षक दिनी अनेक विद्यार्थी त्यांच्या शाळा आणि महाविद्यालयांमध्ये भाषणेही देतात.
तुम्हालाही या शिक्षक दिनी तुमच्या शाळा, कॉलेज किंवा ट्यूशनमध्ये शिक्षक दिनी भाषण करायचे असेल आणि तुमच्या शिक्षकांची स्तुती करायची असेल, तर हे भाषण येथे जाणून घ्या-
अशा प्रकारे भाषण सुरू करा
सर्व शिक्षक, आजचे प्रमुख पाहुणे आणि माझे सर्व सहकारी, तुम्हा सर्वांना माझ्या हार्दिक शुभेच्छा. माझे नाव ____ आहे आणि मला बोलण्याची संधी दिल्याबद्दल मी तुम्हा सर्वांचे आभार मानतो. आपल्या सर्वांना माहित आहे की आज शिक्षक दिन आहे आणि आज आपण सर्व शिक्षकांच्या सन्मानार्थ येथे जमलो आहोत, म्हणूनच मी जास्त वेळ न घेता शिक्षक दिनाविषयी माझे विचार व्यक्त करू इच्छितो आणि आशा करतो की आपण सर्व माझे लक्षपूर्वक ऐकाल.
आपले विचार ठेवा
शिक्षक आणि शिष्य यांच्यात शिक्षण आणि ज्ञानाचे नाते असते. शिक्षण आणि शिक्षक या दोन्ही गोष्टी आपल्या आयुष्यात खूप महत्त्वाच्या असतात, कारण आपल्या जीवनाला घडवण्यात आपल्या पालकांनंतर त्यांची भूमिका सर्वात महत्त्वाची असते. जसे आपले आई-वडील हे आपले देव आहेत, त्याचप्रमाणे देव आपल्या गुरूमध्ये वास करतात कारण "गुरुर्ब्रह्मा गुरुर्विष्णु गुरुर्देवो महेश्वरा, गुरुर्साक्षात परब्रह्म तस्मै श्री गुरवे नमः". शिक्षकाशिवाय आपल्याला शिक्षण आणि ज्ञान मिळू शकत नाही हेही खरे आहे. असे म्हणतात की काळापेक्षा चांगला शिक्षक कोणीही नाही, कारण खूप उशीर झालेला असतो पण वेळ आपल्याला सर्व काही शिकवून जाते. पण माझा असा विश्वास आहे की आपण शिकण्यास उशीर का करावा, आपण आपल्या गुरू किंवा शिक्षकांकडून ते शिक्षण किंवा ज्ञान एक शिष्य म्हणून अगोदर का घेऊ नये, जेणेकरून नंतरचे त्रास टाळता येतील. कारण कठीण प्रसंगांना कसे सामोरे जायचे हे शिक्षकच शिकवतात.
शिक्षक दिनाबद्दल सांगा
आज आपले माजी उपराष्ट्रपती आणि राष्ट्रपती डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचाही वाढदिवस आहे, ज्यांच्या स्मरणार्थ आपण सर्वजण शिक्षक दिन साजरा करतो. डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांनीही म्हटले आहे की 'संपूर्ण जग ही एक शाळा आहे, जिथे आपण काही नवीन शिकतो. आपले शिक्षक आपल्याला केवळ शिकवत नाहीत तर आपल्याला चांगले आणि वाईट यातील फरक देखील समजावून देतात. त्यांचे शब्द आपल्याला सांगतात की आपल्या जीवनात शिक्षक असणे किती महत्त्वाचे आहे. आणि आपण किती भाग्यवान आहोत की आपण आपल्या शिक्षकांकडून खूप काही शिकलो, अजूनही शिकत आहोत आणि पुढेही करत राहू.
आता मी तुम्हाला सांगू इच्छितो की आपल्या देशात शिक्षक दिनाची सुरुवात कधी आणि कशी झाली? डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन 13 मे 1962 रोजी भारताचे दुसरे राष्ट्रपती बनले. यावर्षी 5 सप्टेंबर रोजी त्यांच्या वाढदिवसाच्या निमित्ताने त्यांनी त्यांचे काही सहकारी आणि विद्यार्थ्यांना राधाकृष्णन यांना वाढदिवस साजरा करण्यास सांगितले. तेव्हा राष्ट्रपतींनी त्यांना सांगितले की, शिक्षकांचा सन्मान करण्यासाठी तुम्ही माझा वाढदिवस शिक्षक दिन म्हणून साजरा केलात तर मला तुम्हा सर्वांचा खूप अभिमान वाटेल. राष्ट्रपती डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांच्या या उदात्त विचाराचा सर्वांनी आदर केला आणि दरवर्षी 5 सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिन साजरा करण्याचा निर्णय घेतला.
डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे देखील एक महान शिक्षक होते, ज्यांनी शिक्षकांना योग्य आदर देण्यासाठी शिक्षक दिनाची सुरुवात केली. शिक्षक दिनाची सुरुवात होताच त्यांनी आपल्या जीवनात शिक्षकांचे महत्त्व काय आहे हे सांगितले. आपले जीवन यशस्वी करून दाखविल्याबद्दल आपल्या शिक्षकांप्रती कृतज्ञता व्यक्त करावी तितकी कमी आहे. संत कबीरदासजींनीही त्यांच्या एका दोहेत म्हटले आहे की, “सब धरती काजग करूँ, लेखनी सब वनराय। सात समुद्र की मसि करूँ, गुरु गुण लिखा न जाए।”या दोह्यामध्ये कबीरदासजींनी गुरू हे श्रेष्ठ आणि श्रेष्ठ असल्याचे सांगितले आहे. पृथ्वीवरील सर्व कागद, जंगलातील सर्व झाडांचे लाकूड एकत्र करून सर्व समुद्राच्या पाण्यापासून शाई बनवली, तर गुरुचा महिमा लिहिण्यास ते कागद आणि शाई कमी पडेल. गुरूंचा महिमा शब्दात वर्णन करणे अवघडच नाही तर अशक्य आहे. असा गुरुचा महिमा आहे. म्हणूनच शिक्षकांप्रती कृतज्ञता व्यक्त करण्याचा सर्वोत्तम आणि खरा मार्ग म्हणजे त्यांचा नेहमी आदर करणे.
आपल्या आई-वडिलांकडून आपल्याला आयुष्य मिळतं, पण ते आयुष्य कसं जगावं हे शिक्षकापेक्षा कुणीच सांगू शकत नाही. आपल्या पालकांनंतर आपल्या यशाचे संपूर्ण श्रेय आपल्या शिक्षकांना जाते कारण आपल्या मेहनतीबरोबरच हे त्यांच्या मेहनतीचे फळ आहे. शिक्षक म्हणजे आपल्या जीवनाचा तो दिवा, जो स्वतः जळतो आणि आपल्या आजूबाजूला पसरलेला अज्ञानाचा अंधार दूर करून ज्ञानाचा प्रकाश भरतो.
या प्रकारे भाषण संपवा
आपण आपल्या शिक्षकांची बाजू सोडू शकतो, परंतु शिक्षक कधीही आपली बाजू सोडत नाहीत. आता मी माझे बोलणे इथेच संपवू इच्छितो. माझे इतके लक्षपूर्वक ऐकल्याबद्दल धन्यवाद. मी सर्व शिक्षकांना शिक्षक दिनाच्या खूप खूप शुभेच्छा देतो.