दहीहंडी उत्सवात गोविंदा अनेक उंच मानवी पिरॅमिड बनवतात आणि हवेत लटकणारी दहीहंडी फोडतात.
मुंबई, ठाणेसह देशाच्या अनेक भागात 16 ऑगस्ट रोजी शनिवार, दही-हंडी उत्सव (मुंबई दहीहंडी उत्सव) मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जाईल.
हा उत्सव पारंपारिकपणे श्रावणातील श्रीकृष्ण जन्माष्टमीच्या दुसऱ्या दिवशी म्हणजेच नवमीला साजरा केला जातो. या दिवशी, दह्याने भरलेली हंडी दोरीच्या साहाय्याने उंचावर बांधली जाते, जी तोडण्यासाठी 'गोविंदांचा' गट मानवी पिरॅमिड तयार करून सर्वतोपरी प्रयत्न करतो. उत्सवादरम्यान, मुंबईत सुरक्षा आणि कायदा आणि सुव्यवस्था राखण्यासाठी कडक बंदोबस्त ठेवण्यात आला आहे आणि शहरात मोठ्या संख्येने पोलिस तैनात करण्यात आले आहेत.
मुंबई आणि ठाण्यात, भगवान श्रीकृष्णाच्या बालपणीच्या कृत्यांनी प्रेरित दहीहंडी उत्सव मोठ्या उत्साहात साजरा केला जात आहे. दिवस उजाडताच, रस्त्यांवर आणि परिसरात 'गोविंदा आला रे आला' चे प्रतिध्वनी ऐकू येतील. दहीहंडी किंवा मटका फोडण्यासाठी गोविंदांचे गट वेगवेगळ्या ठिकाणी जातील.
दरवर्षीप्रमाणे, यावेळीही राजकीय पक्षांचे नेते मोठ्या उत्साहात दहीहंडी उत्सवात सहभागी होत आहेत. जन्माष्टमीनिमित्त, भाजप, शिवसेना, शिवसेना उभा, महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना (मनसे) आणि इतर पक्षांच्या नेत्यांनी आणि संघटनांनी मुंबई, ठाण्यात लाखो रुपयांच्या बक्षिसांसह 'दहीहंडी' कार्यक्रमांचे आयोजन केले आहे. मानवी पिरॅमिड (थार) च्या उंचीच्या आधारावर ही बक्षिसे दिली जातील.
मुंबई आणि ठाण्यातील प्रसिद्ध सर्वात मोठी दहीहंडी –
1) ठाणे - कल्चर फाउंडेशन
आयोजक - मंत्री प्रताप सरनाईक
स्थळ – ठाणे महानगरपालिका शाळेचे मैदान, वर्तक नगर, ठाणे
'संस्कृतची हंडी'मध्ये 25 लाखांचे बक्षीस जाहीर करण्यात आले आहे. यावर्षीही नऊ थर प्रथम गाठणाऱ्या गोविंदा पथकाला 11लाखांचे बक्षीस दिले जाईल.
2) ठाणे- मानसे दहीहंडी उत्सव
आयोजक - मनसे नेते अविनाश जाधव
ठिकाण - भगवती मैदान, नौपाडा, ठाणे
3) ठाणे – दिघे साहेबांची हंडी (शिवसेना) मनाची हंडी
मार्गदर्शक - मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे
ठिकाण- टेंभी नाका, ठाणे
4) राम कदम दही हंडी
मुंबईतील घाटकोपरमध्ये भाजप नेते राम कदम यांनी पुन्हा एकदा भारतातील सर्वात मोठी दहीहंडी उभारल्याचा दावा केला आहे. तथापि, यासाठी बक्षीस रक्कम जाहीर केलेली नाही.
ठिकाण- घाटकोपर मधील श्रेयस सिग्नल जवळ
5) मुंबईतील वरळी येथील जांबोरी मैदानावर भाजप नेत्यांच्या परिवर्तन इंडिया फाउंडेशनने २०२५ च्या परिवर्तन दहीहंडी महोत्सवात लाखो रुपयांचे बक्षीस ठेवले आहे. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्यासह अनेक मोठे नेते आणि अभिनेते यात सहभागी होणार आहेत.
6) साई जलाराम प्रतिष्ठानची दहीहंडी
ठाणे महानगरपालिकेचे माजी विरोधी पक्षनेते देवराम भोईर यांच्या मार्गदर्शनाखाली बाळकुम जकात नाका येथे साई जलाराम प्रतिष्ठान आयोजित दहीहंडी महोत्सवात लाखो रुपयांचे बक्षिसे प्रदान केली जातील.
7) शिवसेना उद्धव गटाचे नेते अनिल परब हे देखील वांद्रे येथे एका मोठ्या दहीहंडी कार्यक्रमाचे आयोजन करत आहेत. या कार्यक्रमाचे नाव 'वांद्रे की मानाची हंडी' असे आहे. हा कार्यक्रम दुपारी ४ वाजता वांद्रे (पूर्व) येथे, मुंबई उपनगरीय जिल्हा दंडाधिकारी कार्यालयाजवळील डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर पार्कसमोर सुरू होईल.
8) विक्रोळी मनसे आणि शिवसेना लाखो रुपयांच्या बक्षिसांसह दहीहंडीचे आयोजन देखील करतील.
9) बोरिवलीतील मागाठाणे येथे शिवसेना नेते प्रकाश सुर्वे यांच्या दहीहंडीला, जिथे लाखो रुपयांच्या बक्षिसांची रक्कम दिली जाईल, तिथे उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्यासह अनेक मोठ्या नेत्यांची आणि सेलिब्रिटींची एन्ट्री दिसेल.
10) शिवसेना उद्धव गटाचा दहीहंडी उत्सव वरळीतील वीर जिजामाता नगर येथील हनुमान मैदानावर होणार आहे.
दहीहंडी उत्सवादरम्यान, दहीहंडीने भरलेला एक मडका हवेत लटकवला जातो आणि गोविंदांचा एक गट मानवी पिरॅमिड बनवून तो मडका फोडतो. मडका (दह्याने भरलेला मातीचा मडका) फोडण्यासाठी येणाऱ्या लोकांना 'गोविंद' म्हणतात. खबरदारीचा उपाय म्हणून, बीएमसीने त्यांच्या सर्व प्रमुख रुग्णालयांमध्ये गोविंदांसाठी बेड राखीव ठेवले आहेत. जखमी गोविंदांवर मोफत उपचार केले जातील.
गोविंदांसाठी विमा संरक्षण
हा उत्सव मुंबईत खूप लोकप्रिय आहे आणि हजारो गोविंदा पथके यात सहभागी होतात. सुरक्षिततेचा विचार करून, राज्य सरकारने गोविंदा पथकांसाठी विमा योजना देखील जाहीर केली आहे. परंतु या अपघातामुळे उत्सव सुरू होण्यापूर्वीच शोकाचे वातावरण निर्माण झाले आहे.
दहीहंडी उत्सवात सहभागी होणाऱ्या 1.5 लाख 'गोविंद'ंसाठी महाराष्ट्र सरकारने विशेष विमा योजना लागू केली आहे. याअंतर्गत, दहीहंडी सादरीकरणादरम्यान मृत्यू झाल्यास 10 लाख रुपयांची भरपाई दिली जाईल. विमा खर्च राज्य सरकार करेल. या विमा संरक्षणात अपघातांच्या सहा श्रेणींचा समावेश आहे. मृत्यू झाल्यास किंवा पूर्णपणे कायमचे अपंगत्व आल्यास (जसे की दोन्ही डोळे किंवा दोन अवयव गमावल्यास)10 लाख रुपये दिले जातील. एक डोळा, एक हात किंवा एक पाय गमावल्यास 5 लाख रुपयांची भरपाई दिली जाईल, तर दुखापत झाल्यास 1 लाख रुपयांपर्यंतचा वैद्यकीय खर्च दिला जाईल.
Edited By - Priya Dixit
