रशिया, पाकिस्तान, ब्राझील, कझाकस्तान, टांझानिया, नायजेरिया, इंडोनेशिया आणि म्यानमार यांनी त्यांच्या राजधान्या इतर ठिकाणी हलवल्या आहेत, मग भविष्यात भारतही आपली राजधानी हलवेल का? भारताची राजधानी काळानुसार बदलत आहे. हस्तिनापूर ते दिल्ली या प्रवासात अनेक राजधान्या आल्या आहेत. आधुनिक युगाबद्दल बोलायचे झाले तर, दिल्लीपूर्वी 1911 पर्यंत कोलकाता भारताची राजधानी होती. 1911 नंतर दिल्ली राजधानी बनली.
जेव्हा कोलकाता राजधानी होती, तेव्हा शिमला उन्हाळ्यात राजधानी बनत असे. 1858 मध्ये, अलाहाबादला एका दिवसासाठी भारताची राजधानी बनवण्यात आले. तथापि, मुस्लिम काळात, भारतातील प्रत्येक प्रदेशाची स्वतःची राजधानी होती.
1. इतिहास: दिल्लीचा इतिहास रक्तरंजित आहे. दिल्लीने इतिहासात अनेक चढ-उतार पाहिले आहेत. दिल्लीला पूर्वी इंद्रप्रस्थ म्हटले जात असे. ते अनेक वेळा नष्ट झाले आणि पुनर्वसन करण्यात आले. मौर्य काळापासून तोमर राजांच्या राजवटीपर्यंत दिल्ली सुरक्षित राहिली. यानंतर मुहम्मद घोरीने दिल्ली उद्ध्वस्त केली. कुतुब, खिलजी, तुघलक, तैमूर आणि बाबर यांनी या ठिकाणाची खूप लूट केली. नंतर, दिल्ली हळूहळू पुनर्स्थापित झाली. दिल्लीचा इतिहास युद्ध, आक्रमण आणि सत्ता परिवर्तनाचा इतिहास आहे. हे ठिकाण आता भारताच्या भविष्यासाठी योग्य मानले जात नाही.
2. ज्योतिषीय मूल्यांकन: 12 डिसेंबर 1911 रोजी दुपारी 12 वाजता दिल्लीला भारताची राजधानी बनवण्यात आली. 1931 मध्ये, नवी दिल्लीला अधिकृतपणे भारताची राजधानी घोषित करण्यात आली. काही ज्योतिषी दिल्लीच्या स्थापना कुंडलीच्या आधारे असेही म्हणतात की भविष्यात दिल्ली भारताची राजधानी राहणार नाही. ज्योतिषी मानतात की भविष्यात दिल्लीवर संकटाचे ढग दाटू शकतात. अशा परिस्थितीत, भारताला राजधानी राहणे योग्य नाही. ज्योतिषशास्त्रानुसार, 2025 नंतर दिल्लीत राजकीय अस्थिरता शिगेला पोहोचू शकते. ग्रहांची स्थिती दिल्लीच्या राजकीय आणि सामाजिक रचनेत आणखी अस्थिरता निर्माण करू शकते आणि देशात अराजकता पसरवू शकते.
3. दिल्लीची समस्या: जर आपण भारताच्या भौगोलिक स्थानाकडे पाहिले तर दिल्लीला भारताची राजधानी म्हणून ठेवणे आता देशासाठी आणि भविष्यासाठी सुरक्षित मानले जाऊ शकत नाही. आता असा अंदाज लावला जात आहे की दिल्लीला वाढत्या धोक्यांमुळे, भविष्यात भारताची राजधानी काहीतरी वेगळी असू शकते. वाहतूक, प्रदूषण, वाढता गुन्हेगारी, लोकसंख्येचा दबाव, सुरक्षा, पर्यावरण आणि प्रशासनाच्या आधारे भविष्यात दिल्लीहून देशाचे शासन करणे कठीण होऊ शकते.
4. राजधानी बदलण्याबाबत वादविवाद: भारताची राजधानी बदलण्याबाबत बरीच चर्चा सुरू आहे. काही जण म्हणत आहेत की ती दिल्लीहून दक्षिणेकडील चेन्नई, बेंगळुरू, म्हैसूर किंवा हैदराबाद येथे हलवावी. काही जण म्हणत आहेत की ती राजस्थान, उत्तर प्रदेश किंवा बिहारच्या मध्यभागी नेली पाहिजे. अन्यथा ती मध्य भारतातील एका नवीन आणि सुरक्षित ठिकाणी हलवावी.
5 सुरक्षेची चिंता: दिल्ली उत्तर भारताच्या मध्यभागी असल्याने याचा विचार केला जात आहे, ज्यामुळे भारताचे शत्रू चीन आणि पाकिस्तान येथे सहज पोहोचू शकतात. दिल्लीपासून पाकिस्तानचे अंतर फक्त 450 किमी आहे तर चीनच्या अक्साई चिनचे अंतर फक्त 750 किमी आहे. अशा परिस्थितीत, जर युद्ध झाले तर या दोन्ही देशांना दिल्लीपर्यंत पोहोचणे सोपे होईल. येथे क्षेपणास्त्रे किंवा ड्रोन सहज टाकता येतील. दुसरे म्हणजे, दिल्लीचे प्रदूषण, लोकसंख्या आणि कमी राहणीमानाचा विस्तार हे देखील एक मोठे कारण आहे.
आज दिल्लीची लोकसंख्या सुमारे 33 दशलक्ष आहे. संयुक्त राष्ट्रांच्या अहवालानुसार, ते जगातील सर्वात जास्त लोकसंख्या असलेले शहर बनेल. दररोज किमान 1000 लोक दिल्लीत येतात, त्यापैकी 300 लोक येथे स्थायिक होतात. यामुळे, वाहतुकीसह, इतर अनेक गोष्टी देखील वाढत आहेत. उदाहरणार्थ, देशातील 5 गुन्ह्यांपैकी 3 गुन्ह्यांमध्ये फक्त दिल्लीतच घडतात.
6. नागपूर किंवा भोपाळ राजधानी बनू शकते: जर आपण दिल्लीच्या जागी भारताची नवीन राजधानी बनण्याची शक्यता विचारात घेतली तर नागपूर आणि भोपाळची अधिक चर्चा होत आहे. कारण ही दोन्ही शहरे भौगोलिकदृष्ट्या सुरक्षित आहेत. व्हायरल होत असलेल्या बातम्यांनुसार, नागपूर हे सर्वात सुरक्षित ठिकाण असल्याचे म्हटले जात आहे. दोन्ही शहरे शांतता, संतुलन आणि समृद्धीचे प्रतीक बनू शकतात. देशातील राज्यातील लोकांसाठी दोन्ही ठिकाणी पोहोचणे जवळजवळ समान आणि सोपे आहे.
7. राजधानी हलविण्याचा कोणताही प्रस्ताव नाही: तथापि, अलिकडच्या काळात दिल्लीतील प्रदूषणाची समस्या एक मोठी चिंता बनली आहे. ज्यामुळे काही लोकांनी राजधानी दुसऱ्या शहरात हलविण्याचा सल्ला दिला आहे, परंतु सरकारने अद्याप यावर कोणताही निर्णय घेतलेला नाही. येथे हे स्पष्ट केले पाहिजे की भारताची राजधानी नवी दिल्ली आहे आणि सध्या ती बदलण्याचा कोणताही प्रस्ताव नाही.
Edited By - Priya Dixit
