भारतीय महिला हॉकी संघाची कर्णधार सविता पुनिया हिच्याकडे आशियाई क्रीडा स्पर्धेत देशाचा 41 वर्षांचा विजेतेपदाचा दुष्काळ संपवण्याची जबाबदारी आहे. महिला हॉकी संघाने या खेळांमध्ये 1982 मध्ये अखेरचे सुवर्णपदक जिंकले होते आणि त्यानंतर हा संघ प्रथमच या खेळांमध्ये खेळला होता. आता 23 सप्टेंबरपासून चीनच्या हांगझोऊ शहरात आशियाई क्रीडा स्पर्धा होणार आहेत. केवळ सविताच नाही तर संघातील इतर खेळाडूंनाही या खेळांमध्ये देशासाठी सुवर्णपदक मिळवून देण्यासाठी कोणतीही कसर सोडायची नाही असे ठरवले आहे.सुवर्णपदकासाठी खेळाडू आपल्या फिटनेसला प्राधान्य देण्यासाठी आवडीच्या खाद्यपदार्थांपासून दूर झाले आहे.
गोलकीपर आणि कर्णधार सवितानेही या खेळांमध्ये तिच्या फिटनेसला प्राधान्य देण्यासाठी पिझ्झा आणि गोल-गप्पा खाणे सोडून दिले. ती म्हणाली , 'आम्ही ठरवले आहे की आशियाई क्रीडा स्पर्धेपर्यंत फिटनेससाठी काही गोष्टी सोडू. मला पिझ्झा आणि गोलगप्पा खूप आवडतात, पण मी आशियाई खेळापर्यंत ते खाणार नाही असे वचन दिले आहे. मी 2009 ते 2018 पर्यंत बेरोजगार होते, पण माझ्या कुटुंबाने मला पूर्ण पाठिंबा दिला आणि मी माझ्या खेळावर परिणाम होऊ दिला नाही.
हरियाणातील सविता अनेक वर्षे बेरोजगार होती . तो म्हणाला, 'जेव्हा मला 2018 मध्ये अर्जुन पुरस्कार मिळाला, तेव्हा माझी आई म्हणाली की मला आता नोकरी मिळेल. हा काळ माझ्यासाठी खूप कठीण होता. 2014 च्या आशियाई स्पर्धेत पदक, 2016 मध्ये ऑलिम्पिक खेळले आणि 2017 च्या आशिया चषकात पदक मिळवले, पण नोकरी मिळाली नाही. त्यानंतर 2018 मध्ये, जेव्हा भारतीय क्रीडा प्राधिकरणात ऑलिंपियन्ससाठी नोकरी होती, तेव्हा मी सहाय्यक प्रशिक्षक म्हणून रुजू झाले.
हरियाणातील सविता एप्रिलमध्ये लग्नानंतर पाचव्या दिवशीच शिबिरात परतली. वेगवेगळ्या टाईम झोनमुळे तिला परदेशात राहणाऱ्या तिच्या पतीशी फोनवर बोलता येत नाही. तो म्हणाला, 'माझं लग्न याच वर्षी 5 एप्रिलला झालं. पण तेव्हापासून मी फक्त सात दिवस माझ्या पतीसोबत होते . लग्नानंतर अवघ्या पाच दिवसांनी मी शिबिरात आलो. मी त्याला (नवर्याला) सांगितले आहे की, मी बोलण्याचा हट्ट केला तरी तू मला फोन बंद करण्याची आठवण करून देशील कारण दुसऱ्या दिवशी सकाळी सराव करायचा आहे. बऱ्याचदा खूप बोलावंसं वाटतं, पण एशियाडपर्यंत असं करणार नाही असं मी स्वतःला वचन दिलं आहे.
नेहाने जंक फूड सोडले
हरियाणाची मिडफिल्डर नेहा गोयल हिने तिची आई 800 रुपयांत महिनाभर सायकल कारखान्यात रात्रंदिवस काम करताना पाहिले. या परिस्थितीतून कुटुंबाला बाहेर काढण्यासाठी हॉकी खेळ हे माध्यम बनल्याचे त्यांनी सांगितले. ती म्हणाली , 'शाळेत शूज आणि कपडे मिळावेत म्हणून मी हॉकी खेळायला सुरुवात केली. माझी आई आणि आम्ही सर्वजण सायकलच्या चाकांवर तार बांधण्याचे काम करायचो आणि 100 तार बांधण्यासाठी आम्हाला तीन रुपये मिळायचे. मला 800 किंवा 1000 रुपये दरमहा मिळायचे जे घर चालवण्यासाठी पुरेसे होते.
ती म्हणाली - मला सरावासाठी गावापासून 10 किलोमीटर दूर जावे लागले आणि ऑटोसाठी 20 रुपये मागायलाही लाज वाटली. नेहाला 2015 मध्ये रेल्वेत नोकरी मिळाली, त्यानंतर तिने आपल्या बहिणींची लग्ने लावून दिली आणि तिच्या आईला काम बंद करायला लावले. नेहा म्हणाली, 'मी ठरवले आहे की आशियाई क्रीडा स्पर्धेपर्यंत मी कोणतेही जंक फूड खाणार नाही. मला पिझ्झा आवडतो, पण आता मी खेळानंतरच खाणार आहे.
निक्कीने स्वतःला चहापासून दूर केले
झारखंडमधील खुंटीसारख्या नक्षलग्रस्त आदिवासी भागातून आलेल्या अनुभवी बचावपटू निक्की प्रधानकडे हॉकी स्टिक घेण्याइतके पैसेही नव्हते. पण त्याने हार न मानता बांबू सोलून, काठी केली आणि खेळायला सुरुवात केली. निक्की म्हणाली, 'आमच्या गावात खेळाचे मैदान नव्हते आणि आताही नाही. काठ्या घेण्यासाठी पैसे नसताना बांबू सोलून शेतात किंवा रस्त्यावर हॉकी खेळायचो. मी 2016 मध्ये रिओ ऑलिम्पिक खेळलो आणि आता मला पॅरिसमध्ये पदकापर्यंतचा प्रवास करायचा आहे. यासाठी आशियाई क्रीडा स्पर्धेच्या माध्यमातून थेट पात्र ठरण्याचा आमचा प्रयत्न असेल.
चहाची शौकीन असलेली निक्की दिवसातून आठ ते दहा कप प्यायची, पण आता तिने या सवयीपासून स्वतःला दूर केले आहे. निक्की म्हणाली, 'मी खूप चहा प्यायचो. जेंव्हा मिळेल तेंव्हा, पण आता आशियाई क्रीडा स्पर्धेनंतरच पिण्याचे ठरवले आहे.
एशियाडपर्यंत इक्का मिठाई खाणार नाही
ओडिशाची दीप ग्रेस इक्का आशियाई क्रीडा स्पर्धेपर्यंत मिठाई खाणार नाही. ती म्हणाली, 'मला मिठाई आवडते, पण मी आता खात नाही. आमचे सर्व लक्ष पूर्णपणे एशियाडवर आहे. मी सुंदरगडमध्ये हॉकीचे वैभव पाहिले आहे आणि मला ऑलिम्पिक पदक मिळवून त्यात सहभागी व्हायचे आहे. मला माझ्या कुटुंबाला, माझ्या जिल्ह्याला आणि देशाचा गौरव करायचा आहे.
Edited by - Priya Dixit
