1. धर्म
  2. मुस्लिम
  3. मुस्लिम धर्माविषयी
Written By
Last Modified: गुरूवार, 5 जून 2025 (18:07 IST)

बकरीद का साजरी केली जाते, प्राण्यांची कुर्बानी का दिली जाते? विशेष परंपरा जाणून घ्या

Eid Ul-Adha 2025: बकरीद, ज्याला ईद-उल-अधा किंवा ईद-उल-जुहा असेही म्हणतात, हा इस्लाम धर्मातील एक महत्त्वाचा सण आहे. हा सण इस्लामिक कॅलेंडरनुसार झुल-हिज्जा महिन्याच्या १०व्या दिवशी साजरा केला जातो. याला "कुर्बानीचा सण" असेही म्हणतात, कारण यात प्राण्यांची कुर्बानी देण्याची प्रथा आहे. बकरीद का आणि कशी साजरी केली जाते, तसेच प्राण्यांची कुर्बानी का दिली जाते याची सविस्तर माहिती -
 
बकरीद हा सण प्रेषित इब्राहिम (अब्राहम) यांच्या त्याग आणि समर्पणाच्या भावनेची आठवण करून देतो. इस्लामिक मान्यतेनुसार, अल्लाहने इब्राहिम यांची परीक्षा घेण्यासाठी त्यांना स्वप्नात आपल्या प्रिय मुलाची (इस्माईल) कुर्बानी देण्याचा आदेश दिला. इब्राहिम यांनी अल्लाहच्या आदेशाचे पालन करण्याची तयारी दर्शवली आणि आपल्या मुलाला कुर्बानीसाठी तयार केले. परंतु अल्लाहने त्यांच्या समर्पणाची आणि निष्ठेची खात्री झाल्यावर इस्माईलच्या जागी मेंढराची कुर्बानी स्वीकारली. या घटनेच्या स्मरणार्थ बकरीद साजरी केली जाते.
 
बकरीद हा सण त्याग, निष्ठा, आणि अल्लाहवरील विश्वासाचे प्रतीक आहे. यामुळे मुस्लिम बांधवांना आपल्या इच्छा आणि प्रिय गोष्टी अल्लाहच्या मार्गात समर्पित करण्याची प्रेरणा मिळते.
 
२०२५ मध्ये बकरीद ६ किंवा ७ जून रोजी साजरी होण्याची शक्यता आहे, कारण इस्लामिक कॅलेंडर चंद्रावर आधारित आहे आणि तारीख चंद्रदर्शनानुसार ठरते.
 
कसा साजरा करतात हा सण
सणाची सुरुवात मशिदींमध्ये सामूहिक ईद-उल-अधा नमाज पठणाने होते. ही विशेष प्रार्थना सकाळी केली जाते.
 मुस्लिम बांधव नवीन कपडे परिधान करतात आणि एकमेकांना शुभेच्छा देतात.
 
नमाजानंतर प्राण्यांची कुर्बानी दिली जाते. यासाठी बकरी, मेंढी, गाय किंवा उंट यांचा वापर केला जातो. कुर्बानीचा मांस तीन भागांमध्ये वाटला जातो. एक भाग गरजूंना दान दिला जातो. एक भाग कुटुंब आणि नातेवाइकांसाठी ठेवला जातो. एक भाग स्वतःसाठी ठेवला जातो. ही प्रथा दान, दया आणि सामुदायिक भावनेचे प्रतीक मानली जाते.
 
बकरीद हा कुटुंब आणि मित्रमंडळींसोबत एकत्र येण्याचा सण आहे. लोक एकमेकांच्या घरी भेटी देतात, शुभेच्छा देतात आणि मेजवानी करतात. पारंपरिक पदार्थ जसे की बिर्याणी, सेवई, शीर खुरमा यांचा आस्वाद घेतला जातो.
 
बकरीद हा हज यात्रेच्या समारोपाचा एक भाग आहे. हज यात्रेच्या वेळी मक्का येथे लाखो मुस्लिम एकत्र जमून धार्मिक विधी पार पाडतात, आणि बकरीद हा त्याच कालावधीत साजरा होतो.
 
बकरीद प्राण्यांची कुर्बानी का देतात?
बकरीदची विशेष परंपरा अल्लाहचे पैगंबर हजरत इब्राहिम यांच्याशी संबंधित असल्याचे मानले जाते. त्यानुसार, एकदा अल्लाह हजरत इब्राहिम यांच्या स्वप्नात आला आणि त्यांनी सांगितले की तुम्ही तुमच्या प्रिय वस्तूची कुर्बानी करा. अल्लाहचे पालन करून पैगंबरांनी त्यांचा मुलगा इस्माईलची कुर्बानी करण्याचा निर्णय घेतला. हजरत पैगंबर इस्माईलला कुर्बानीसाठी घेऊन जात असताना वाटेत सैतानाने त्यांना असे करण्यापासून रोखले. पैगंबरांनी त्यांचे ऐकले नाही.
 
पैगंबरांनी डोळे बंद केले आणि इस्माईलच्या मानेवर चाकू ठेवला आणि चाकू वापरताच इस्माईलच्या जागी एक बकरा आला आणि त्याची कुर्बानी करण्यात आली. अशा प्रकारे अल्लाहने इस्माईलला वाचवले आणि बकर्‍याची कुर्बानी देण्यात आली. तेव्हापासून बकरीद साजरी होऊ लागली आणि या दिवशी बकर्‍याची कुर्बानी देण्यात येते.
 
बकरीद हा सण त्याग, निष्ठा, आणि सामुदायिक बंधुभावाचा संदेश देतो. प्राण्यांची कुर्बानी ही प्रेषित इब्राहिम यांच्या अल्लाहवरील विश्वासाचे प्रतीक आहे आणि मांसाचे वितरण गरजूंना करणे हा सामाजिक समानतेचा संदेश देतो. हा सण मुस्लिम समुदायाला एकत्र आणतो आणि सर्व धर्मांमध्ये परस्पर सौहार्द वाढवतो.