रविवार, 26 जानेवारी 2025
  1. मनोरंजन
  2. भटकंती
  3. देश-विदेश
Written By
Last Modified: शनिवार, 25 जानेवारी 2025 (07:30 IST)

पशुपतिनाथ मंदिर काठमांडू

Pashupatinath Temple
Nepal Tourism : नेपाळची राजधानी काठमांडू खोऱ्याच्या पूर्व भागात बागमती नदीच्या काठावर स्थित पशुपतिनाथ मंदिर हे एक प्रसिद्ध आणि पवित्र हिंदू मंदिर संकुल आहे. तसेच पशुपतिनाथ हे आशियातील चार सर्वात महत्त्वाच्या धार्मिक स्थळांपैकी एक आहे जे भगवान शिव यांना समर्पित आहे. हे मंदिर 5 व्या शतकात बांधले गेले आणि नंतर मल्ल राजांनी त्याचा जीर्णोद्धार केला. तसेच मुख्य पशुपतिनाथ मंदिर पॅगोडा शैलीत आहे ज्याचे छत सोन्याचे आहे, चारही बाजूंनी चांदीचे मढवलेले आहे आणि उत्कृष्ट दर्जाचे लाकडी कोरीवकाम आहे. पशुपतिनाथ मंदिराभोवती हिंदू आणि बौद्ध देवतांना समर्पित इतर अनेक मंदिरे आहे. विशेष म्हणजे मुख्य मंदिराच्या प्रवेशद्वारातून फक्त हिंदूंनाच आत प्रवेश करण्याची परवानगी आहे. आतील गर्भगृहात शिवलिंग आहे आणि त्याच्या बाहेर शिवाचे वाहन नंदी बैलाची सर्वात मोठी मूर्ती स्थापित आहे. या संकुलात शेकडो शिवलिंगे आहे.  
पशुपतिनाथ मंदिराचा इतिहास-
पशुपतिनाथ हे काठमांडूमधील सर्वात जुने मंदिर मानले जाते. इतिहासानुसार, हे मंदिर ईसापूर्व तिसऱ्या शतकात सोमदेव राजवंशाच्या पशुपृक्षाने बांधले होते. मूळ मंदिर अनेक वेळा नष्ट झाले, परंतु राजा भूपालेंद्र मल्ल यांनी 1697 मध्ये मंदिराला सध्याचे स्वरूप दिले. तसेच पशुपतिनाथ मंदिराचे मुख्य संकुल नेपाळी पॅगोडा स्थापत्य शैलीमध्ये बांधले गेले आहे. मंदिराचे छत तांब्याचे बनलेले आहे आणि त्यावर सोन्याचा मुलामा चढवला आहे. तर मुख्य दरवाजे चांदीने मढवलेले आहे. तसेच मंदिर संकुलाचे मुख्य आकर्षण म्हणजे भगवान शिवाच्या वाहनाची नंदीची भव्य सोनेरी मूर्ती होय. तसेच भगवान शिवाला समर्पित पशुपतिनाथ मंदिर, शिवभक्तांसाठी आशियातील चार सर्वात महत्त्वाच्या धार्मिक स्थळांपैकी एक आहे. हे ठिकाण सहस्रकाच्या सुरुवातीपासून अस्तित्वात असल्याचे म्हटले जाते जेव्हा शिवलिंग सापडले.

पशुपतिनाथ मंदिरातील उत्सव-
पशुपतिनाथ मंदिरात वर्षभर अनेक उत्सव साजरे केले जातात आणि हजारो लोक या उत्सवांमध्ये सहभागी होतात. सर्वात महत्वाचे सण म्हणजे महाशिवरात्री, बाला चतुर्थी आणि तीज सण. तीज हा पशुपतिनाथ मंदिरातील सर्वात प्रसिद्ध उत्सवांपैकी एक आहे. हिंदू नेपाळी महिला त्यांच्या पतींच्या आनंदासाठी हा सण बराच काळ साजरा करतात. असे मानले जाते की त्या दिवशी उपवास केल्याने पती-पत्नीमधील नाते मजबूत होते.

पशुपतिनाथ मंदिर काठमांडू जावे कसे?
पशुपतिनाथ मंदिर सार्वजनिक आणि खाजगी वाहतुकीद्वारे सहज पोहोचता येते. त्रिभुवन आंतरराष्ट्रीय विमानतळ काठमांडू येथे आहे. त्रिभुवन आंतरराष्ट्रीय विमानतळ आणि बौद्धनाथ स्तूप येथून टॅक्सीने मंदिरापर्यंत सहज पोहचता येते. काठमांडूहून पशुपतीनाथ मंदिरापर्यंत जाण्यासाठी भरपूर बसेस आणि टॅक्सी उपलब्ध आहे.