मंगळवार, 12 ऑगस्ट 2025
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: सोमवार, 7 नोव्हेंबर 2022 (23:06 IST)

Career in M.Phil Food Science and Technology: फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी मध्ये एम.फिल करून करिअर बनवा, पात्रता, अभ्यासक्रम, व्याप्ती जाणून घ्या

Career in  M.Phil  Food Science and Technology Career in  M.Phil  Food Science and Technology
मास्टर ऑफ फिलॉसॉफी इन फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी 2 वर्षाचा पदव्युत्तर संशोधन स्तरावरील अभ्यासक्रम आहे.एमफिल फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी मध्ये एम.फिलमध्ये विद्यार्थ्यांना अन्न ऱ्हासाची यंत्रणा समजून घेण्यासाठी आणि नवीन तंत्रज्ञानाची निर्मिती करून प्रक्रिया रोखण्यासाठी अन्न विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाशी संबंधित ज्ञान प्राप्त करतात.
 
पात्रता निकष -
*  इच्छुक उमेदवाराकडे फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी संबंधित विषयात पदव्युत्तर पदवी असणे आवश्यक आहे. 
* फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी एम.फील मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवाराला पदव्युत्तर पदवीमध्ये किमान 55% गुण असणे आवश्यक आहे
* राखीव श्रेणीतील उमेदवारांसाठी 5% गुणांची अतिरिक्त सूट देण्यात आली आहे.
* यासोबतच, उमेदवाराला विद्यापीठाकडूनच किंवा UGC-NET सारख्या राष्ट्रीय परीक्षांद्वारे आयोजित केलेल्या प्रवेश परीक्षांमध्ये विद्यापीठाच्या दर्जापर्यंत गुण मिळवावे लागतात. 
 
 प्रवेश प्रक्रिया -
कोणत्याही टॉप युनिव्हर्सिटी मध्ये एम फील फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी अभ्यासक्रमात प्रवेश घेण्यासाठी उमेदवारांना प्रवेश परीक्षेला बसणे आवश्यक आहे. 
प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, वैयक्तिक मुलाखत असते आणि जर उमेदवारांनी त्यात चांगले गुण मिळवल्यावरच त्यांना शिष्यवृत्ती देखील मिळू शकते.
 
अर्ज प्रक्रिया -
 * उमेदवारने अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. 
* अधिकृत वेबसाइटला भेट दिल्यानंतर, अर्ज भरा. 
*  अर्ज भरल्यानंतर, फॉर्ममध्ये काही चूक असल्यास योग्यरित्या तपासा, अन्यथा तो नाकारला जाऊ शकतो. 
*  मागितलेली सर्व कागदपत्रे अपलोड करा. 
 * अर्ज सबमिट करा. 
* क्रेडिट कार्ड किंवा डेबिट कार्डद्वारे ऑनलाइन फॉर्मची फी भरा.. 
 
प्रवेश कसे मिळवायचे - 
* उमेदवारांनी फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी मध्ये प्रवेश घेण्यासाठी सर्वोच्च विद्यापीठाचे लक्ष्य ठेवले असेल, तर त्यांच्यासाठी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण होणे फार महत्वाचे आहे. विद्यार्थ्यांना प्रवेश परीक्षेसाठी नोंदणी करावी लागते आणि नोंदणी प्रक्रिया संपल्यानंतर प्रवेशपत्र जारी केले जातात. ज्यामध्ये प्रवेश परीक्षेशी संबंधित सर्व माहिती दिली जाते जसे की परीक्षा कधी आणि कुठे होणार आहे, इत्यादी.
 
फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजी अभ्यासक्रमात  प्रवेश प्रक्रियाGATE, UGC-NET, CSIR UGC NET, सिम्बायोसिस पीएचडी प्रवेश परीक्षा, JNU पीएचडी प्रवेश परीक्षेवर अवलंबून असते. पात्र उमेदवारांची पुढील मुलाखतीच्या आधारे निवड केली जाते.
प्रवेश परीक्षा संपल्यानंतर काही दिवसांनी त्याचा निकाल गुणवत्ता यादीच्या स्वरूपात जाहीर केला जातो. त्यानंतर विद्यार्थ्यांना त्यांच्या श्रेणीनुसार महाविद्यालये दिली जातात.
* मुलाखत आणि नावनोंदणी प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झालेल्या विद्यार्थ्यांना विद्यापीठातर्फे मुलाखतीसाठी उपस्थित राहण्यास सांगितले जाते 
  विद्यार्थ्यांना एकतर ऑनलाइन (स्काईप, गुगल मीट, झूम) किंवा ऑफलाइन विद्यापीठाच्या कॅम्पसमध्ये बोलावले जाते.
या दरम्यान, इतर सर्व पात्रता निकष तपासले जातात आणि जर विद्यार्थ्यांनी मुलाखतीत चांगली कामगिरी केली तर त्यांना एम फील. फूड सायन्स अँड टेक्नॉलॉजीचा अभ्यास करण्यासाठी प्रवेश दिला जातो.
 
अभ्यासक्रम -
सेमेस्टर -1 प्रयोगशाला व्यावहारिक 
उन्नत खाद्य रसायन खाद्य विश्लेषण अँड संवेदी मूल्यांकन 
खाद्य फसल प्रसंस्करण खाद्य इंजीनियरिंग संचालन 
प्रायोगिक डिजाइन, डेटा विश्लेषण अँड  वैज्ञानिक ज्ञान 
 
सेमेस्टर -2 
प्रयोगशाला व्यावहारिक औद्योगिक खाद्य सूक्ष्म जीव विज्ञान अँड जैव प्रौद्योगिकी 
खाद्य सुरक्षा, गुणवत्ता आश्वासन अँड खाद्य विनियम 
खाद्य पैकेजिंग प्रौद्योगिकी कृषि व्यवसाय 
 
प्रैक्टिकल -
थीसिस अँड  फील्ड वर्क
 
 
शीर्ष महाविद्यालये -
महिला क्रिश्चियन कॉलेज, चेन्नई
 एथिराज कॉलेज, चेन्नई
 डॉ एन.जी.पी. आर्ट्स एंड साइंस कॉलेज, कोयंबटूर
 गांधी प्रौद्योगिकी अँड प्रबंधन संस्थान, विशाखापत्तनम
 महाराजा को-एजुकेशन आर्ट्स एंड साइंस कॉलेज, इरोड
 अविनाशीलिंगम महिलांसाठी विश्वविद्यालय, कोयंबटूर
 आरआईएमटी विश्वविद्यालय, गोविंदगढ़
 
 जॉब व्याप्ती  -
फूड टेक्नोलॉजिस्ट
 न्यूट्रिशन थेरेपिस्ट
 क्वालिटी मैनेजर
 साइंटिफिक लेबोरेट्री टेक्नीशियन
 फुड सेफ्टी ऑफिसर
 
 
Edited by - Priya Dixit