गुरूवार, 26 डिसेंबर 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Updated : शनिवार, 5 नोव्हेंबर 2022 (12:56 IST)

Career In Teaching: अध्यापनात करिअर कसे करावे? शिक्षणापासून जॉब प्रोफाइलपर्यंत संपूर्ण माहिती जाणून घ्या

Career In Teaching After Graduation:देशात शिक्षणाचा स्तर सातत्याने वाढत आहे, दरवर्षी हजारो नवीन शाळा आणि महाविद्यालये शहरापासून खेड्यापर्यंत उघडत आहेत. ज्यामध्ये दरवर्षी नवीन शिक्षकांचीही अध्यापनासाठी नियुक्ती केली जाते, यावरून या क्षेत्रात कधीही मंदी आली नाही आणि येणारही नाही,
 
बॅचलर ऑफ एज्युकेशनच्या
क्षेत्रात येण्यासाठी हा कोर्स तरुणांमध्ये खूप लोकप्रिय आहे . यापूर्वी हा अभ्यासक्रम एक वर्षाचा होता, तो 2015 पासून दोन वर्षांचा करण्यात आला आहे. हा कोर्स करण्यासाठीउमेदवाराला प्रवेश परीक्षा द्यावी लागेल. परीक्षा देण्यासाठी पदवीधर असणे आवश्यक आहे. हा कोर्स केल्यानंतर उमेदवार प्राथमिक, उच्च प्राथमिक आणि उच्च माध्यमिक शाळेत शिकवण्यास पात्र होतात. अनेक खासगी महाविद्यालये प्रवेश परीक्षा न देताही थेट प्रवेश देतात, परंतु प्रवेश प्रक्रियेद्वारे प्रवेश देणाऱ्या महाविद्यालयांपेक्षा बीएड करणे अधिक फायदेशीर ठरते. दरवर्षी बीएड अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश परीक्षा घेतली जाते, राज्यस्तरीय परीक्षांव्यतिरिक्त, इग्नू, काशी विद्यापीठ, बनारस हिंदू विद्यापीठ, दिल्ली विद्यापीठाचे बीएड अभ्यासक्रम खूप चांगले मानले जातात.
 
नर्सरी टीचर ट्रेनिंग नक्की द्या
हा कोर्स महानगरांमध्ये अधिक लोकप्रिय आहे, हा कोर्स दोन वर्षांचा आहे, या कोर्समध्ये प्रवेश 12वीच्या गुणांच्या आधारे किंवा अनेक ठिकाणी प्रवेश परीक्षेच्या आधारे दिला जातो. प्रवेश परीक्षेत चालू घडामोडी, सामान्य अध्ययन, हिंदी, रीझनिंग, टीचिंग अॅप्टिट्यूड आणि इंग्रजीमधून प्रश्न विचारले जातात. हा अभ्यासक्रम केल्यानंतर उमेदवार प्राथमिक शिक्षक होण्यास पात्र ठरतात.
 
बॅचलर इन फिजिकल एज्युकेशन -
शारीरिक शिक्षणात शिक्षकांना रोजगाराच्या अनेक नवीन संधी मिळत आहेत. खाजगी आणि सरकारी शाळांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर शारीरिक शिक्षकांची भरती केली जात आहे, या अभ्यासक्रमात शिक्षक होण्यासाठी दोन प्रकारचे अभ्यासक्रम चालवले जातात, ज्या उमेदवारांनी पदवी स्तरावर शारीरिक शिक्षण हा विषय म्हणून अभ्यास केला आहे, एक वर्षाचे बीएड करू शकतात. अभ्यासक्रम बरोबर बारावीत शारीरिक शिक्षण घेतलेले विद्यार्थी तीन वर्षांचा पदवीपूर्व अभ्यासक्रम करू शकतात. प्रवेश परीक्षेत शारीरिक तंदुरुस्ती चाचणी तसेच लेखी चाचणी असते. प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर मुलाखतीसाठी पात्र होणे आवश्यक आहे
 
ज्युनिअर टीचर ट्रेनींग -
कनिष्ठ शिक्षक प्रशिक्षण अभ्यासक्रमासाठी किमान पात्रता 12वी आहे आणि या अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश गुणवत्तेच्या आधारावर किंवा प्रवेश परीक्षेच्या आधारे दिला जातो. हा अभ्यासक्रम केल्यानंतर उमेदवार प्राथमिक शिक्षक होण्यास पात्र ठरतात.
 
डिप्लोमा इन एज्युकेशन-
 बिहार आणि मध्य प्रदेशमध्ये प्राथमिक शिक्षक होण्यासाठी डिप्लोमा इन एज्युकेशनचा हा दोन वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे. पूर्ण या अभ्यासक्रमासाठी बारावीच्या गुणांच्या आधारे प्रवेश दिला जातो.
 
शिक्षक होण्याचे फायदे-
* समाजात शिक्षकाकडे मोठ्या आदराने पाहिले जाते.
* शिक्षक होण्याचा एक फायदा म्हणजे त्यांना वर्षभरात भरपूर सुट्ट्या मिळतात. जसे की उन्हाळी सुट्टी, हिवाळी सुट्टी आणि इतर सर्व सरकारी सुट्ट्या.
* शिक्षक आपल्या कामात कधीच कमकुवत होत नाही. आपल्या मुलांप्रमाणे तो त्यांनाही शिकवतो आणि चांगले संस्कार देतो.
* मुलांना शिकवण्यासाठी शिक्षकांना फारशी मेहनत घ्यावी लागत नाही कारण दरवर्षी त्यांना फक्त एकच विषय शिकवावा लागतो जेणेकरून त्यांना तो आठवतो आणि ते सहज शिकवू शकतात..
* शिक्षकाला त्याच्या वर्गात फारशी जबाबदारी घ्यावी लागत नाही. ना पैशाचा व्यवहार असतो ना रोज नवीन लोकांचे स्वागत करावे लागते.
* यामध्ये कोणत्याही प्रकारच्या असुरक्षिततेची भीती नाही. काही कारणास्तव वर्गात लवकर पोहोचू शकलो नाही तरी हरकत नाही आणि त्यामुळे कोणाच्याही जीवाची व मालमत्तेची हानी होत नाही.
* लहानपणी, जेव्हा आपण आपल्या शिक्षकांकडून अभ्यास करतो तेव्हा आपल्याला त्याच्या शिकवण्याच्या बहुतेक क्रियाकलापांची माहिती मिळते आणि त्यामुळे आपल्याला शिकवणे सोपे होते.
* शिक्षकांना एका दिवसात मोजकेच वर्ग शिकवावे लागतात. बाकीचे वर्ग इतर शिक्षक शिकवतात.
* शिक्षकाला शारीरिक श्रम करावे लागत नाहीत. सर्व मुलांना वर्गात किंवा खोलीत बसून आरामात शिकवता येतं.