रविवार, 22 डिसेंबर 2024
  1. धर्म
  2. हिंदू
  3. हिंदू धर्माविषयी
Written By

कालाष्टमी म्हणजे काय? कालभैरव पूजा कशी करावी?

कालाष्टमी म्हणजे काय?
पौराणिक मान्यतेनुसार कालभैरव हे भगवान शिवाचा पाचवा अवतार आहे. या दिवशी माँ दुर्गेची पूजा करण्याचाही नियम आहे. हिंदू कॅलेंडरनुसार, कालाष्टमी ही प्रत्येक महिन्याच्या कृष्ण पक्षाच्या आठव्या दिवशी साजरी केली जाते. शिवशंकराचे रुद्र रूप असलेल्या कालभैरवाची या दिवशी पूजा केली जाते. कालभैरवाला काशीचा कोतवाल असेही म्हणतात.
 
कालाष्टमी शुभ आहे का?
कालाष्टमी दर महिन्याला कृष्ण पक्षात अष्टमी तिथीला येते. हा दिवस भगवान कालभैरवाची प्रार्थना करण्यासाठी सर्वात शुभ दिवस मानला जातो.
 
कालाष्टमी कशी साजरी करायची?
कालाष्टमी हा भगवान शिवाच्या भक्तांसाठी महत्त्वाचा दिवस आहे, सूर्योदयापूर्वी उठून लवकर स्नान करा. 
कालभैरवाची विशेष पूजा करा आणि तुमच्या सर्व पापांची क्षमा आणि आशीर्वाद घ्या.
या दिवशी तुम्ही जीवनात समृद्धी, आनंद आणि यश मिळवण्यासाठी व्रत देखील करू शकता. 
 
आपण कालभैरवाची पूजा का करतो?
पुराणानुसार अंधकासुर या राक्षसाने एकदा आपली क्षमता विसरून अहंकाराने भगवान शिवावर हल्ला केला. त्याला मारण्यासाठी शिवाच्या रक्तातून भैरवांचा जन्म झाला. कालभैरव हे शिवाचेच रूप आहे.
 
म्हणूनच शिवपूजेपूर्वी भैरवाची पूजा करण्याची पद्धत सांगितली आहे. त्याची पूजा केल्याने सर्व दुःखांपासून मुक्ती मिळते. महादेवाचे रुद्र रूप कालभैरव हे तंत्राचे देवता मानले गेले आहे, म्हणून तंत्र-मंत्राची साधना सुरळीत होण्यासाठी प्रथम कालभैरवाची पूजा केली जाते. काळभैरव भक्तांचे शत्रू आणि संकटांपासून रक्षण करतात. सर्व शक्तीपीठांमध्ये निश्चितपणे भैरवाची जागृत मंदिरे आहेत.
 
भैरव दिवस कोणता?
काल भैरव जयंती या दिवसा व्यतिरिक्त रविवार, बुधवार आणि गुरुवार हे तीन दिवस भैरवनाथाचे मानले जातात. या दिवसांत कोणताही उपाय केल्याने भैरव प्रसन्न होतात आणि आपल्या भक्ताला यश मिळवण्याचा आशीर्वाद देतात.
 
भैरवाची पत्नी कोण आहे?
अष्ट भैरवाची नावे
असितांग भैरव
रुद्र भैरव
चंद्र भैरव
क्रोध भैरव
उन्मत्त भैरव
कपाली भैरव
भीषण भैरव
संहार भैरव
 
या आठ भैरवांची रूपे आणि शस्त्रे वेगळी आहेत आणि त्यांची पूजा करण्याची पद्धतही वेगळी आहे. या आठ भैरवांसोबतच आठ भैरवींचीही पूजा केली जाते ज्यांच्याशी त्यांचा विवाह झाला होता. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, काल भैरवाच्या पत्नीला काल भैरवी म्हणतात जी त्याच्या सारखीच रुद्र रूपात आहे. काल भैरवीला माँ कालीशी जोडून बघितले जाते.
 
कालभैरव पूजा घरी कशी करावी?
भैरव अष्टमीला काय करावे?
कालाष्टमीला भगवान भैरवांना प्रसन्न करण्याचे उपाय :
कालाष्टमीच्या दिवशी भैरवाच्या मूर्तीसमोर मोहरीच्या तेलाचा दिवा लावा आणि श्रीकालभैरवष्टकम् पाठ करा. 
मनोकामना पूर्ण होईपर्यंत हा उपाय रोज भक्तिभावाने करा.
कालाष्टमीच्या दिवशी चंदनाने 'ओम नमः शिवाय' लिहून शिवलिंगाला 21 बिल्वची पाने अर्पण करा.
भगवान भैरवाचे वाहन मानल्या जाणाऱ्या काळ्या कुत्र्याला खाऊ घालण्यातही काही लोकांचा विश्वास आहे. तुम्ही त्यांना दूध, दही आणि मिठाई खाऊ शकता. हा उपाय केल्याने भगवान भैरव आणि शनिदेव दोघेही प्रसन्न होतात.
ब्राह्मणांना अन्न, वस्त्र आणि पैसा दान करा.
कालाष्टमीच्या दिवसापासून 40 दिवस सतत कालभैरवाचे दर्शन घ्या. हा उपाय केल्याने भगवान भैरव प्रसन्न होतील आणि तुमच्या मनोकामना पूर्ण होतील.
 
भगवान भैरवनाथ कोण आहेत?
भगवान शिवाचा पाचवा अवतार भैरव याला भैरवनाथ असेही म्हणतात. नाथ समाजात त्यांच्या पूजेला विशेष महत्त्व आहे. सार्वजनिक जीवनात भगवान भैरव भैरू महाराज, भैरू बाबा, मामा भैरव, नाना भैरव इत्यादी नावांनी ओळखले जातात.
 
भैरवाला दारू का अर्पण केली जाते?
उज्जैनच्या काळभैरव मंदिरात मदिरा चढवली जाते. कालभैरवाचे हे मंदिर सुमारे सहा हजार वर्षे जुने असल्याचे मानले जाते. हे डाव्या मार्गी तांत्रिक मंदिर आहे. वाममार्गाच्या मंदिरात मांस, मद्य, यज्ञ, चलन असा प्रसाद दिला जातो. प्राचीन काळी येथे फक्त तांत्रिकांनाच येण्याची परवानगी होती. ते येथे तांत्रिक विधी करत असत आणि काही विशेष प्रसंगी कालभैरवाला मद्यही अर्पण केले जात असे. नंतर हे मंदिर सर्वसामान्यांसाठी खुले करण्यात आले, पण बाबा असेच भोग स्वीकारत राहिले.
 
आता येथे येणारे सर्व पाहुणे बाबांना नक्कीच भोग देतात. मंदिराच्या पुजार्‍यांप्रमाणे येथे बाबांना विशेष मंत्राने आमंत्रित केले जाते आणि मद्य अर्पण केले जाते, जे ते मोठ्या आनंदाने स्वीकारतात आणि त्यांच्या भक्तांच्या इच्छा पूर्ण करतात.
 
कालभैरवाच्या मद्यपानामागील रहस्य काय आहे याबद्दल बराच काळ वाद सुरू आहे. पिढ्यानपिढ्या या मंदिराची सेवा करणारे राजुल महाराज सांगतात की, त्यांच्या आजोबांच्या काळात एका ब्रिटीश अधिकाऱ्याने मंदिराची पूर्ण तपासणी करून घेतली होती. पण त्याला काहीही सापडले नाही... त्याने पुतळ्याच्या आजूबाजूचा भागही खोदून घेतला, पण त्याचा काहीही हाती लागले नाही. त्यानंतर ते कालभैरवाचे भक्तही झाले. तेव्हापासून येथे देशी दारूचा उच्चार वाइन म्हणून केला जाऊ लागला, जो आजतागायत सुरू आहे. 
 
कालभैरवाला मद्य देण्याची प्रथा शतकानुशतके सुरू आहे. ते कधी, कसे, का सुरू झाले हे कोणालाच माहीत नाही. येथे येणारे लोक आणि पंडित सांगतात की ते लहानपणापासून भैरवबाबांना नैवेद्य दाखवत आले आहेत, जे ते आनंदाने स्वीकारतात. त्याचे वडील आणि आजोबाही त्याला सांगतात की हे एक तांत्रिक मंदिर होते, जिथे बलिदानानंतर मांसासोबत भैरवबाबांना मद्यही अर्पण केले जात असे. आता बळी दिली जात नाही पण मद्य अर्पण करण्याची प्रक्रिया तशीच सुरू आहे. या मंदिराच्या महत्त्वाला प्रशासनाची मान्यताही मिळाली आहे. विशेष प्रसंगी प्रशासनाकडून बाबांना दारूही अर्पण केली जाते.
 
उज्जैनचा काळभैरव खरंच दारू पितात का?
येथील भैरव बाबा मंदिरात देवाला मदिरा अर्पित केली जाते. मदिरा बाटलीतून काढून एका ताटात घेऊन येथील पुजारी मंत्रोच्चार करत बाबांच्या तोंडाला लावतात आणि काही वेळातच ताटातील दारु संपते.