कृष्णाच्या जन्मोत्सवाच्या बरोबर १५ दिवसांनी राधा राणीची जयंती साजरी केली जाते. या दिवशी कृष्णाजींसोबत राधाजीची पूजा केली जाते. या वर्षी राधा अष्टमी कधी साजरी केली जाईल आणि त्याचे महत्त्व काय आहे ते येथे जाणून घेऊया.
हिंदू धर्मातील इतर कोणत्याही सणाप्रमाणे, राधा राणीची जयंती देखील मोठ्या थाटामाटात साजरी केली जाते. असे मानले जाते की राधाशिवाय श्याम अपूर्ण आहे आणि म्हणूनच जन्माष्टमीच्या काही दिवसांनी राधा राणीचा जन्म झाला. दोघांचे प्रेम इतके अतूट आहे की आजही त्यांचे स्मरण केले जाते आणि त्यांचे उदाहरण दिले जाते. एकीकडे कृष्णाचा जन्म श्रावण कृष्ण पक्षाच्या अष्टमी तिथीला होतो, तर राधा राणीचा जन्म भाद्रपद शुक्ल पक्षाच्या अष्टमी तिथीला साजरा केला जातो. हा दिवस राधा राणीची जयंती म्हणूनही साजरा केला जातो. असे मानले जाते की जे लोक या दिवशी व्रत करतात आणि राधाजींची पूजा करतात त्यांच्या इच्छा पूर्ण होतात. इतकेच नाही तर शुभ मुहूर्तावर राधा अष्टमीला राधाजीची पूजा केल्याने त्रासांपासून मुक्तता मिळते. या वर्षी राधा अष्टमी कधी साजरी होईल आणि कोणत्या शुभ मुहूर्तावर राधा राणीची पूजा करणे फलदायी ठरेल हे जाणून घेऊया. तसेच, या शुभ तिथीचे महत्त्व तुम्ही येथे सविस्तरपणे जाणून घेऊ शकता.
राधा राणी कोण आहेत?
राधा राणी, ज्यांना राधिका, राधे किंवा श्री राधा म्हणूनही ओळखले जाते, ह्या हिंदू धर्मातील एक प्रमुख व्यक्तिमत्व आणि भगवान श्रीकृष्णाच्या परम भक्त आणि प्रिय सखी मानल्या जातात. त्या वृंदावनच्या गोपिका आणि श्रीकृष्णाच्या अनन्य प्रेमळ सहचारी म्हणून पूजल्या जातात. पुराण आणि भक्ती परंपरेनुसार, राधा ही श्रीकृष्णाच्या दैवी प्रेमाची प्रतीक आहे आणि त्यांच्या नात्याला भक्तीचा सर्वोच्च आदर्श मानला जातो. राधा आणि कृष्ण यांचे प्रेम भक्ती योगाचा आधार आहे, जिथे भक्त आपल्या प्रभूशी शुद्ध आणि निःस्वार्थी प्रेमाने जोडला जातो. राधा राणीला काही परंपरांमध्ये श्रीकृष्णाची शक्ती (ह्लादिनी शक्ती) आणि लक्ष्मीचा अवतार मानले जाते.
राधा अष्टमी २०२५ कधी साजरी होईल?
दरवर्षी भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या अष्टमी तिथीला राधा अष्टमी साजरी केली जाते. या वर्षी ही तारीख ३१ ऑगस्ट, रविवारी येईल. या दिवशी भक्त मंदिरात आणि घरी राधा राणीची पूजा भक्तीभावाने करू शकतात. इतकेच नाही तर राधाजींची जयंती कृष्ण जन्मोत्सवासारख्या मंदिरांमध्ये मोठ्या भक्तीने साजरी केली जाते आणि भजन आणि कीर्तन इत्यादी केले जातात.
राधा अष्टमी २०२५ चा शुभ मुहूर्त कोणता आहे?
या वर्षी भाद्रपद शुक्ल पक्षाची अष्टमी तिथी ३० ऑगस्ट, शनिवार, रात्री १०:४६ पासून सुरू होत आहे.
भाद्रपद शुक्ल पक्षातील अष्टमी तिथी ३१ ऑगस्ट, रविवारी, दुपारी १२:५७ वाजता संपते.
जर आपण उदय तिथीवर विश्वास ठेवला तर या वर्षी राधा अष्टमी ३१ ऑगस्ट, रविवारी साजरी केली जाईल.
राधा अष्टमीचा सण राधा राणीच्या पूजेसाठी खूप शुभ मानला जातो.
जर तुम्ही ३१ ऑगस्ट रोजी सकाळी १०.४२ ते दुपारी १.१४ वाजेपर्यंत पूजा केली तर ती सर्वात शुभ ठरेल.
राधा अष्टमी कशा प्रकारे साजरी केली जाते?
अनेक भक्त राधा अष्टमीच्या दिवशी उपवास ठेवतात. काही पूर्ण उपवास करतात, तर काही फलाहार किंवा सात्विक आहार घेतात.
मंदिरांमध्ये आणि घरोघरी राधा-कृष्णाच्या मूर्तींची विशेष पूजा केली जाते. राधा राणीला फुले, वस्त्र, दागिने आणि सुगंधी द्रव्य अर्पण केले जाते. मूर्तींचा दूध, दही, मध, तूप आणि गंगाजलाने अभिषेक केला जातो.
राधा-कृष्णाच्या भक्तिगीतांचे भजन आणि कीर्तन आयोजित केले जाते. राधा राणीच्या भक्तीने भरलेली गीते, जसे की "राधे राधे" किंवा "श्री राधा चालीसा", गायली जातात.
वृंदावन आणि बरसाना (राधा राणीचे जन्मस्थान) येथे मोठ्या प्रमाणात उत्सव साजरे होतात. मंदिरे सजवली जातात, आणि शोभायात्रा काढल्या जातात. बरसान्यातील लाडली मंदिर (राधा राणीचे मंदिर) येथे विशेष पूजा आणि उत्सव होतात.
भक्त प्रसाद तयार करतात, ज्यात माखन, मिश्री, पंजिरी, खीर आणि इतर सात्विक पदार्थांचा समावेश असतो. हा प्रसाद भक्तांमध्ये वाटला जातो.
काही ठिकाणी, राधा-कृष्णाच्या दैवी प्रेमाचे प्रतीक असलेली रासलीला नृत्य आणि नाट्य सादर केले जाते. हे रासलीला सांस्कृतिक आणि धार्मिक दृष्टिकोनातून महत्त्वाचे मानले जाते.
राधा अष्टमीच्या निमित्ताने भक्त दानधर्म करतात, गरजूंना अन्न, वस्त्र किंवा इतर साहित्य दान करतात.
राधा अष्टमीचे महत्त्व
राधा अष्टमीचा सण श्रीकृष्णाच्या जन्माष्टमीइतकाच महत्त्वाचा मानला जातो. असे मानले जाते की जर तुम्ही राधा अष्टमीच्या दिवशी भक्तीभावाने राधा राणीची पूजा केली तर तुम्हाला श्रीकृष्णाचे पूर्ण आशीर्वाद देखील मिळतात. राधा अष्टमीच्या दिवशी, आई राधेचा जन्म वृषभानुजी आणि कीर्तीच्या घरी झाला होता. पौराणिक कथेनुसार, एका कथेनुसार राधा राणी माया माध्यमातून तिच्या आई कीर्ती यांच्या गर्भात आली आणि ती राधा अष्टमीच्या दिवशी प्रकट झाली. त्या दिवसापासून दरवर्षी हा सण साजरा केला जातो आणि या दिवशी श्रीकृष्णजींसह राधाजींची पूजा केली जाते. या खास दिवशी राधाजींची पूजा केल्याने सर्व पापांपासून मुक्तता मिळते आणि इच्छा पूर्ण होतात.
राधा अष्टमी हा भक्तीचा आणि प्रेमाचा उत्सव आहे, जो भक्तांना श्रीकृष्ण आणि राधा राणीच्या दैवी प्रेमात डुंबण्याची संधी देतो. या दिवशी भक्त राधा राणीच्या कृपेने आध्यात्मिक प्रगती आणि शुद्ध भक्ती प्राप्त करण्याचा प्रयत्न करतात. असे मानले जाते की राधा राणीच्या भक्तीमुळे श्रीकृष्णाची कृपा सहज मिळते, कारण राधा ही त्यांची परम प्रिय आहे.
