गुरूवार, 25 एप्रिल 2024
  1. धर्म
  2. सण-उत्सव
  3. होळी
Written By
Last Updated : गुरूवार, 17 मार्च 2022 (08:50 IST)

या पद्धतीने करा होलिका दहन, जाणून घ्या योग्य वेळ, पूजा साहित्य, मंत्र

होलिका दहन गुरुवार 17 मार्च रोजी आहे. या दिवशी पौर्णिमा दुपारी 1.30 पासून सुरू होईल. पौर्णिमेची पूजाही याच दिवशी करायची असते. होलिका दहनाचा मुहूर्त रात्री 9.20 ते रात्री 10.31 पर्यंत असेल. शुक्रवार, 18 मार्च रोजी धुलेंडी खेळली जाणार आहे. कुंभ राशीत अशुभ चंद्र असल्यामुळे सावधगिरीने होळी खेळा, जो शनीच्या अर्धशतकामुळे प्रभावित आहे.
 
होलिका दहनात होलिकाची पूजा केली जाते. सर्व प्रथम गणेशजींचे स्मरण करून, ज्या ठिकाणी पूजा करायची आहे त्या ठिकाणी पाणी शिंपडून स्थान शुद्ध करा. पूजा करताना उपासकाने होलिकेत जाऊन पूर्व किंवा उत्तरेकडे तोंड करून बसावे. ज्या घरात मूल जन्माला आले तेथून अग्नी आणावा.
 
होलिका मंत्र-‘असृक्पाभयसंत्रस्तै: कृता त्वं होलि बालिषै:। अतस्तवां पूजायिष्यामि भूते भूतिप्रदा भव।।’
असा पाठ करताना तीन फेऱ्या करा. या मंत्रानेही अर्ध्या देता येते. तांब्याच्या भांड्यात पाणी, हार, रोळी, तांदूळ, सुगंध, फुले, कच्चे सूत, बत्तासे-गूळ, अख्खी हळद, गुलाल, नारळ इत्यादींचा वापर करावा. यासोबतच नवीन पिकाचे पिकलेले हरभरा व गव्हाचे कर्णफुले इ. साहित्य म्हणून ठेवावे. यानंतर होलिकाजवळ शेणापासून बनवलेली खेळणी ठेवावीत. शक्य असल्यास मुलांसाठी लाकडी शस्त्रे बनवा.
 
होलिका दहन मुहूर्ताच्या वेळी पाण्याच्या किमान चार हार, माऊली, फुले, गुलाल आणि ढाल, खेळणी घरातून स्वतंत्रपणे आणून सुरक्षित ठेवावीत. यापैकी एक माला पूर्वजांची, दुसरी हनुमानजींची, तिसरी शीतला मातेची आणि चौथी माळ त्यांच्या कुटुंबाच्या नावाची असते. कच्चा सूत होलिकेच्या भोवती तीन किंवा सात फेऱ्यांमध्ये गुंडाळावा. नंतर आनंदी होऊन लोटाचे शुद्ध पाणी आणि इतर सर्व पूजेच्या वस्तू एक एक करून होलिकाला अर्पण करा.
 
रोळी, अक्षत, फुले इत्यादींचाही पूजेत अखंड वापर करावा. होलिकाची पूजा पंचोपचार पद्धतीने सुगंध आणि फुले वापरून केली जाते. पूजेनंतर पाण्याने अर्ध्य अर्पण करावे. होलिका दहनानंतर कच्चा आंबा, नारळ, कणीस किंवा सप्तधान्य, साखरेची खेळणी, नवीन पिकाचा काही भाग - गहू, हरभरा, जव होलिकेत अर्पण करा. होळीची पवित्र राख घरात ठेवा. रात्री गणेशाला गुळाचा नैवेद्य दाखवून खावा.