कोणता देश, ज्याच्या पासपोर्टला जगातील सर्वोत्तम आणि सामर्थ्यवान (World's Most Powerful Passports) समजले जाते? उत्तर असे आहे की 2021 हेनली अँड पार्टनर्स (Henley & Partners) पासपोर्ट इंडेक्स ग्लोबल रँकिंगमध्ये जपानच्या पासपोर्टचे वर्णन जगातील सर्वात शक्तिशाली म्हणून केले गेले आहे. जपान एक असा देश आहे ज्याच्या पासपोर्टमध्ये 191 देशांमध्ये ऑन अराइवल (Visa on Arival) व्हिसाची सुविधा आहे. या यादीमध्ये अमेरिका (US) सातव्या क्रमांकावर आहे, तर भारत (India) सन 2020 पासून खाली घसरला आहे आणि आता 85 व्या क्रमांकावर आहे.
Henley & Partners च्या पासपोर्ट इंडेक्स ग्लोबल रँकिंगमध्ये जपानच्या पासपोर्टचे वर्णन जगातील सर्वात शक्तिशाली म्हणून केले गेले आहे. या यादीत पाकिस्तान चौथ्या क्रमांकावर आहे तर चीन भारतापेक्षा 70 व्या स्थानावर वर आहे. सांगायचे म्हणजे की कोणत्याही देशाच्या पासपोर्टची ताकद किंवा रँकिंग हे त्याचे व्हिसाशिवाय किती देश प्रवास करू शकतात या आधारे केले जाते. व्हिसा ऑन एराइवल बहुतेक मैत्रिपूर्ण देशांना दिले जाते, जिथे तेथील नागरिकांकडून देशाला कोणताही धोका नसतो. आंतरराष्ट्रीय हवाई परिवहन संघटना (IATA) आपला डेटा देते. जपानचे पासपोर्ट धारक जगातील सर्वात सुरक्षित नागरिक मानले जातात.
येथे यादी आहे:
1- जपान
2- सिंगापूर
3- जर्मनी, दक्षिण कोरिया
4- फिनलँड, इटली, लक्झेंबर्ग, स्पेन
5- ऑस्ट्रिया, डेन्मार्क
6- फ्रान्स, आयर्लंड, नेदरलँड्स, पोर्तुगाल, स्वीडन
7- बेल्जियम, न्यूझीलंड, नॉर्वे, स्वित्झर्लंड, युनायटेड किंगडम, युनायटेड स्टेट्स
8- ऑस्ट्रेलिया, झेक प्रजासत्ताक, ग्रीस, माल्टा
9- कॅनडा
10- हंगेरी
आशिया ते जपान, सिंगापूर आणि दक्षिण कोरिया अव्वल 10मध्ये आहेत
यावेळी पासपोर्ट इंडेक्स ग्लोबल रँकिंग 2021 मध्ये आशियाई देशांनी पहिल्या तीन स्थानांवर कब्जा केला आहे. यात जपान पहिल्या स्थानावर आहे तर सिंगापूर दुसर्या क्रमांकावर आहे, जिथे नागरिकांना जगातील 190 देशांमध्ये व्हिसा फ्री प्रवेशाची सुविधा आहे. दक्षिण कोरिया आणि जर्मनी यांनी संयुक्तपणे तिसरे स्थान मिळविले. ज्यामध्ये दक्षिण कोरियाच्या नागरिकांना 189 देशांमध्ये व्हिसा ऑन आगमन मिळाला आहे. शक्तिशाली पासपोर्टच्या बाबतीत, अमेरिका इतर 5 देशांसह सातव्या स्थानावर आहे. या देशांमध्ये बेल्जियम, न्यूझीलंड, नॉर्वे, स्वित्झर्लंड आणि युनायटेड किंगडम यांचा समावेश आहे. जगातील 185 देशांमध्ये अमेरिकन नागरिकांना व्हिसा मोफत प्रवेश सुविधा आहे. अमेरिकेबरोबरच, हे ठिकाण व्यापणार्या पाच अन्य देशांमध्येही 185 देशांमध्ये अशाच सुविधा आहेत.
भारत एका स्थान घसरला
हेनली पासपोर्ट निर्देशांकात भारताचा पासपोर्ट 85 वा क्रमांक आहे. जगातील 58 देश भारतीय पासपोर्ट धारकांना कोणत्याही पूर्व व्हिसाशिवाय प्रवेश करू देतात. या ठिकाणी ताजिकिस्तान भारतासमवेत आहे. सन 2020 मध्ये भारताचे स्थान 84 होते. तरीही जगातील 58 देशांमध्ये व्हिसाशिवाय भारतीय नागरिकांना प्रवेश द्यायचा. या यादीत पासपोर्ट इंडेक्स ग्लोबलने चीनला 70 वे स्थान दिले आहे.