शनिवार, 23 नोव्हेंबर 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. आरोग्य
  3. आरोग्य लेख
Written By
Last Modified: रविवार, 17 मे 2020 (11:01 IST)

कोविड १९ आणि हायपरटेन्शन बद्दलची मिथके आणि तथ्य

डॉ. राहुल छाब्रिया, सल्लागार, हृदयरोग, जसलोक हॉस्पिटल आणि संशोधन केंद्र
जगभरात कोविड 19 (साथीचा रोग) महामारीमुळे सर्वत्र भयानक परिस्थिती निर्माण झाली आहे. आतापर्यंतच्या सर्व अहवालांमध्ये सातत्याने हे सिद्ध झाले आहे की ज्या लोकांना उच्च रक्तदाब आणि इतर आजाराने ग्रस्त आहेत त्यांना कोविड -१९ सह गंभीर आजार होण्याचा धोका जास्त असतो आणि त्यातून मरण्याची शक्यता जास्त असते.
 
काय धोका आहे?
जर तुम्हाला कोविड -१९ चा संक्रमण झाल्यास उच्च रक्तदाब अधिक गंभीर लक्षणांचा धोका वाढवू शकतो. प्रथम, आपण जितके वयस्कर असाल, तितकाच  उच्च रक्तदाब आणि इतर तीव्र परिस्थितीचा धोका अधिक असेलः    
तीव्र फुफ्फुसांचा आजार आणि मध्यम ते गंभीर दम्याचा आजार 
हृदयाच्या गंभीर परिस्थिती
इम्यूनोकॉमप्रोमाइज्ड असणे
तीव्र लठ्ठपणा (४० किंवा त्यापेक्षा जास्त आकाराचे बॉडी मास इंडेक्स असणे)
मधुमेह
तीव्र मूत्रपिंडाचा रोग ज्यास डायलिसिस आवश्यक आहे
यकृत रोग
अमेरिका आणि भारत यांच्या अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की कोविड -१९ मुळे मरण पावलेल्या लोकांपैकी जवळजवळ २- ३ जणांना वरील आजरा असल्याचे निष्पन्न झाले आहे. याचे कोणतेही स्पष्ट कारण नाही, परंतु विविध सिद्धांताने हे सिद्ध केलेले आहे.
 
कमजोर रोगप्रतिकारक शक्ती एक महत्वाचे कारण आहे, ज्यामुळे उच्च रक्तदाब आणि आरोग्याच्या इतर समस्या असलेल्या लोकांना कोरोनाव्हायरसचा धोका जास्त असतो. दीर्घकालीन आरोग्याची परिस्थिती आणि वृद्धत्व आपली रोगप्रतिकार शक्ती कमकुवत करते जेणेकरून विषाणूंविरूद्ध लढण्यास कमी सक्षम आहे. ६० वर्षांवरील जवळजवळ दोन तृतियांश लोकांना उच्च रक्तदाब असतो.
मी रक्तदाब औषधोपचार आणि कोविड १९ ची काळजी करावी का?
उच्च रक्तदाब उपचार करण्यासाठी सामान्यतः वापरल्या जाणार्या काही औषधांविषयी वाद आहेत. दोन प्रकारची औषधे सहसा येतात: एसीई इनहिबिटर (जसे की लिसिनोप्रिल, रामप्रिल, एनलाप्रिल आणि बेन्झाप्रील) आणि एआरबी (लॉसार्टन, टेलमिसार्टन, ऑल्मेसरटन आणि वलसर्टन).
सोप्या भाषेत सांगायचे तर, विषाणू ज्यामुळे कोविड -१९ होतो आणि या औषधांमध्ये काहीतरी साम्य आहे: ते रक्तदाब टिकवून ठेवण्यासाठी अँजिओटेंसीन-कन्व्हर्टींग एन्झाइम -२ (एसीई २) रिसेप्टर्स म्हणून ओळखल्या जाणार्या आपल्या शरीरातील प्रथिनांवर परिणाम करतात. एसीई इनहिबिटर आणि एआरबी प्राणी अभ्यासात आढळले आहेत, कि किती एसीई २ रिसेप्टर्स आपण बनवितो. आणि अलीकडील अभ्यास दर्शवितात की कोरोनाव्हायरस अशाच प्रथिने मानवी पेशींमध्ये प्रवेश करण्यासाठी वापरतात जिथे ते पुन्हा तयार करू शकतात. तर दुसरीकडे, काही अभ्यासांमध्ये असे विरोधाभासी अहवाल दर्शविले आहेत की हे प्रथिने या विषाणूविरूद्ध लढायला मदत करेल. सध्या सर्व प्रमुख संशोधक आणि मार्गदर्शक तत्त्वे यांनी आधीसारखीच औषधे सुरू ठेवण्यासाठी अधिकृतपणे एक सूचना जारी केले आहे.
काय करायला हवे?
कोरोनाव्हायरस टाळण्यासाठी प्रत्येकाने खबरदारी घेणे आवश्यक आहे. उच्च रक्तदाब आणि इतर आजार असलेल्या लोकांनी अतिरिक्त सावधगिरी बाळगणे आवश्यक आहे.
खालील शिफारशींचे तुम्ही अनुसरण करू शकता:
नियमितपणे आपली औषधे घ्या.  
उच्च रक्तदाब आणि इतर आजारांवर  उपचार करण्यासाठी आपल्याकडे पुरेसे औषध असल्याची खात्री करा.
होम बीपी मशिनद्वारे आपल्या ब्लड प्रेशरची तपासणी घरी करत जा.
जर रक्तदाब निरंतर १४०/९० मिमी एचजीपेक्षा जास्त असेल तर आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
घरीच रहा आणि आपण जमेल तितक्या इतर लोकांशी संपर्क मर्यादित करा.
गर्दी आणि आजारी असलेल्या कोणालाही टाळा.
साबण आणि कोमट पाण्याने आपले हात वारंवार धुवा.
काउंटरटॉप्स आणि डोरकॉनॉब्स सारख्या सर्व वारंवार स्पर्श होणारा पृष्ठभाग स्वच्छ आणि निर्जंतुकीकरण करा.
आपल्या दैनंदिन कामकाजाच्या पातळीत लक्षणीय घट झाली आहे म्हणून घरी काही प्रमाणात व्यायामाचा प्रयत्न करा.
पौष्टिक अन्न खा.
सामाजिक अंतर राखा
आपल्या घराबाहेर पडताना कोणत्याही चेहर्यावर मास्क घाला.