प्रसिद्ध टेलिव्हिजन अभिनेता विभू राघव यांचे सोमवारी (2 जून) निधन झाले. त्यांना स्टेज-4 कोलन कर्करोग झाला होता, ते सुमारे 37 वर्षांचे होते. 'निशा आणि उसके कजिन्स' सारख्या लोकप्रिय टीव्ही शोमध्ये भूमिका साकारणाऱ्या विभू यांच्या निधनाने शोककळा पसरली आहे. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, 2022 मध्ये त्यांना कोलन कर्करोगाचे निदान झाले होते, त्यांच्यावर बराच काळ उपचार सुरू होते, परंतु सोमवारी या गंभीर आणि प्राणघातक आजाराने त्यांचा पराभव केला.
कोलन कर्करोग म्हणजे काय,
कोलोरेक्टल कर्करोगाचे (ज्याला कोलन आणि आतड्यांचा कर्करोग देखील म्हणतात) भारतात, हा चौथा सर्वात सामान्य कर्करोग आहे. कोलन कर्करोगाला मोठ्या आतड्याचा कर्करोग देखील म्हणतात. हा पाचन तंत्राच्या भागात होतो.
जेव्हा कोलनच्या आतील थरातील पेशी असामान्यपणे वाढू लागतात आणि काही प्रकरणांमध्ये ट्यूमरचे रूप घेतात तेव्हा ते कर्करोगास कारणीभूत ठरू शकते. हे ट्यूमर हळूहळू कर्करोगाचे बनतात आणि शरीराच्या इतर भागांमध्ये पसरू शकतात.
कर्करोग बहुतेकदा खूप हळूहळू विकसित होतो आणि सुरुवातीच्या टप्प्यात कोणतीही विशिष्ट लक्षणे नसतात, म्हणून वेळेत तो शोधणे कठीण होते. जितके उशिरा निदान होते तितके कर्करोग अधिक धोकादायक असू शकतो आणि स्टेज-3 किंवा स्टेज-4 मध्ये, त्याचे उपचार देखील कठीण होऊ शकतात.
तरुणांमध्ये (30-40 वर्षे) कोलन कर्करोगाचे प्रमाण वाढत आहे.या कर्करोगासाठी अनेक कारणे जबाबदार असू शकतात. काही प्रकारच्या जनुकांमध्ये बदल, दाहक रोग, कौटुंबिक इतिहास, आहारातील अनियमितता आणि जीवनशैलीतील समस्या या कर्करोगाचा धोका वाढवू शकतात.
अभ्यासात असेही आढळून आले आहे की लाल मांस, फास्ट फूडचे जास्त सेवन आणि आहारात फायबरची कमतरता यामुळे हा कर्करोग वाढतो.धूम्रपान-मद्यपानाच्या सवयी, लठ्ठपणा आणि शारीरिक हालचाली-झोपेचा अभाव देखील तुमचे धोके वाढवू शकतात
सुरुवातीला ते कसे ओळखावे?
डॉक्टर म्हणतात, कर्करोग शोधण्यासाठी चाचण्या आवश्यक असल्या तरी, काही लक्षणे या कर्करोगाच्या प्रारंभाकडे निर्देश करू शकतात. जर स्टूलमधून वारंवार रक्तस्त्राव होत असेल, जलद वजन कमी होत असेल, सतत बद्धकोष्ठता किंवा अतिसार होत असेल, थकवा येत असेल आणि पोटात सतत गॅस किंवा वेदना होत असतील, भूख न लागणे, उलटी करण्याची इच्छा होणे, अशक्तपणा,
तर काळजी घ्या आणि चाचणीसाठी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
या कर्करोगाचा धोका कसा कमी करायचा?
ऑस्ट्रेलियाच्या फ्लिंडर्स विद्यापीठाच्या संशोधनातून असे दिसून आले आहे की चांगल्या खाण्याच्या सवयींमुळे कोलन कर्करोग आणि इतर पोटाच्या कर्करोगाचा धोका लक्षणीयरीत्या कमी होऊ शकतो. आहारात फायबर आणि निरोगी असंतृप्त चरबीयुक्त आहारामुळे कोलन कर्करोगाचा धोका 15 टक्क्यांनी कमी होऊ शकतो.
कोलन कर्करोग रोखण्याचा कोणताही खात्रीशीर मार्ग नसला तरी, स्क्रीनिंग चाचण्यांद्वारे हा आजार लवकर ओळखणे आणि त्यावर उपचार करणे सोपे आहे. जर तुम्हाला कोणतीही लक्षणे जाणवत असतील किंवा तुम्ही जोखीम क्षेत्रात आहात असे वाटत असेल, तर सर्वोत्तम पाऊल म्हणजे तुमच्या डॉक्टरांकडून तपासणी करून घेणे. यासोबतच, धूम्रपान आणि मद्यपान यासारख्या जोखीम घटकांपासून दूर राहणे आणि तुमचे वजन आणि साखरेची पातळी नियंत्रित ठेवणे देखील कर्करोगाचा धोका कमी करू शकते.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By - Priya Dixit