मासिक पाळीच्या वेळी महिलांना पेटके येणे सामान्य आहे. पण जेव्हा ते वारंवार होते तेव्हा त्याकडे लक्ष देणे खूप महत्वाचे आहे. हे एखाद्या आजाराचे लक्षण देखील असू शकते. महिलांमध्ये मासिक पाळीच्या वेळी तीव्र वेदना हे एंडोमेट्रिओसिस नावाच्या आजाराचे लक्षण देखील असू शकते. या आजारात, गर्भाशयाच्या अस्तराच्या ऊतींसारखे ऊतक महिलांच्या गर्भाशयाच्या बाहेर तयार होऊ लागते.
स्त्रीरोगतज्ज्ञ म्हणतात, 'जर एखाद्याला एंडोमेट्रिओसिस असेल तर आपल्याला त्यांच्यात अनेक लक्षणे दिसतात. त्याची लक्षणे म्हणजे मासिक पाळी दरम्यान वेदना, सहा महिन्यांपेक्षा जास्त काळ पेल्विक भागात वेदना, अनियमित रक्तस्त्राव, सूज, बराच काळ थकवा इत्यादी.' होतात.
मासिक पाळीच्या दरम्यान तीव्र वेदना होण्याची तक्रार तरुण मुलींमध्ये अधिक सामान्य आहे.
किशोरवयीन मुलींमध्ये हार्मोनल चढ-उतार असतात, त्यामुळे त्यांना मासिक पाळीच्या दरम्यान जास्त वेदना सहन कराव्या लागतात. परंतु मुलींनी सामान्य मासिक पाळीच्या वेदनांमुळे शाळा किंवा इतर काम सोडू नये, उलट त्यांनी वेदना कमी करण्यासाठी वेदनाशामकांचा वापर करावा आणि त्यांचे दैनंदिन काम सुरू ठेवावे.'
ते म्हणाले की, जर कोणत्याही किशोरवयीन मुलाला हृदयाचे ठोके वाढणे, जळजळ होणे, मासिक पाळी दरम्यान तीव्र वेदना होणे यासारख्या समस्या येत असतील तर त्यांनी ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
एंडोमेट्रिओसिसची लक्षणे
एंडोमेट्रिओसिस असलेल्या मुलींमध्ये खालील लक्षणे दिसून येतात-
- मासिक पाळी आणि अनियमित मासिक पाळी दरम्यान तीव्र वेदनांसह जास्त रक्तस्त्राव.
- लघवी करताना वेदना होणे
- सतत थकवा जाणवणे
- मासिक पाळी दरम्यान पेल्विक भागात तीव्र वेदना होणे
वाढत्या वयानुसार, महिलांमध्ये एंडोमेट्रिओसिसची लक्षणे देखील वेगवेगळी दिसतात. एंडोमेट्रिओसिस असलेल्या वृद्ध महिलांना सेक्स दरम्यान वेदना, गर्भवती होण्यास असमर्थता इत्यादी समस्यांना तोंड द्यावे लागते. लक्षणांवर आधारित, लॅप्रोस्कोपी वापरून एंडोमेट्रिओसिसचे निदान केले जाते.
इतर अनेक आजार देखील मासिक पाळी दरम्यान तीव्र वेदनांचे कारण असू शकतात. फायब्रॉइड्स, पेल्विक इन्फ्लेमेटरी डिसीज (पीआयडी) किंवा एडेनोमायोसिस सारखे आजार याचे कारण असू शकतात.
फायब्रॉइड्समध्ये गर्भाशयाचा आकार वाढू लागतो. तथापि, यामुळे कर्करोग होण्याची शक्यता नगण्य असते. हा आजार बहुतेकदा 30-50 वर्षे वयोगटातील महिलांमध्ये होतो आणि त्याची कोणतीही स्पष्ट लक्षणे नसतात. हा आजार 16 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या मुलींमध्ये देखील दिसून येतो.यामुळे मासिक पाळीच्या दरम्यान तीव्र वेदना होतात.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By - Priya Dixit
