अनियमित जीवनशैली आणि असंतुलित आहारामुळे यकृताशी संबंधित आजार झपाट्याने वाढत आहेत. यापैकी एक म्हणजे फॅटी लिव्हर - जे सुरुवातीच्या टप्प्यात सामान्य वाटते, परंतु वेळेवर उपचार न केल्यास ते लिव्हर सिरोसिस किंवा लिव्हर कॅन्सर सारख्या घातक आजारांचे रूप धारण करू शकते. फॅटी लिव्हर सुरुवातीला गंभीर वाटत नाही, परंतु जर त्याकडे दुर्लक्ष केले तर ते प्राणघातक देखील होऊ शकते. योग्य माहिती, नियमित तपासणी आणि निरोगी जीवनशैलीचा अवलंब करून,लिव्हर निरोगी ठेवता येते.
फॅटी लिव्हर म्हणजे काय?
जेव्हा यकृताच्या पेशींमध्ये चरबी जमा होऊ लागते आणि ही चरबी यकृताच्या एकूण वजनाच्या 10% पेक्षा जास्त होते, तेव्हा त्याला फॅटी लिव्हर म्हणतात. ते दोन प्रकारचे असू शकते:
अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर - अल्कोहोलच्या सेवनामुळे होतो.
नॉन-अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर (NAFLD) - अल्कोहोल न पिणाऱ्या लोकांमध्ये देखील होऊ शकते.
फॅटी लिव्हरची मुख्य कारणे
जास्त प्रमाणात मद्यपान
चुकीच्या खाण्याच्या सवयी (जसे की तळलेले आणि चरबीयुक्त पदार्थ)
मधुमेह
लठ्ठपणा
कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसराइडमध्ये वाढ
शारीरिक हालचालींचा अभाव
धूम्रपान
फॅटी लिव्हरची लक्षणे - जेव्हा हा आजार वाढतो तेव्हा
फॅटी लिव्हरच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात सहसा कोणतीही लक्षणे नसतात. परंतु जसजसे ते गंभीर होते तसतसे काही लक्षणे दिसू लागतात:
सतत थकवा जाणवणे
पोटाच्या वरच्या उजव्या भागात सौम्य वेदना होणे
गडद रंगाचा लघवी
पोटात सूज
त्वचेला खाज सुटणे
डोळे आणि त्वचा पिवळी पडणे (कावीळ)
काळ्या रंगाचे मल
गंभीर प्रकरणांमध्ये रक्ताच्या उलट्या होणे
फॅटी लिव्हर टाळण्यासाठी उपाय
1. तुमचे वजन नियंत्रणात ठेवा - लठ्ठपणा हे फॅटी लिव्हरचे सर्वात मोठे कारण आहे.
2. निरोगी आणि संतुलित आहार घ्या - जास्त तळलेले, फॅटी आणि साखरेचे पदार्थ खाणे टाळा.
3. अल्कोहोलचे सेवन करू नका - अल्कोहोलिक फॅटी लिव्हर टाळणे महत्वाचे आहे.
4. नियमित व्यायाम करा - दररोज किमान 30 मिनिटे चालणे किंवा हलका व्यायाम करणे खूप फायदेशीर आहे.
5. फळे आणि भाज्यांचे सेवन वाढवा
6. रक्तातील कोलेस्टेरॉल आणि ट्रायग्लिसराइड नियंत्रणात ठेवा
7. कोणतीही लक्षणे दिसू लागताच ताबडतोब डॉक्टरांशी संपर्क साधा
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By - Priya Dixit
