सोमवार, 23 डिसेंबर 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. खाद्य संस्कृती
  3. किचन टिप्स
Written By
Last Modified: शुक्रवार, 16 जुलै 2021 (14:27 IST)

स्प्राउट्स खाण्याचे फायदे केवळ फायदेच नव्हे तर तोटे देखील आहेत, जाणून घ्या सेवन करण्याची योग्य पद्धत

आपण बर्‍याच ठिकाणी स्प्राउट्सचे फायदे वाचले असतील. ते पोषक द्रव्ये मानलं जातं. त्यांच्यात अनेक प्रकारचे आरोग्य फायदे सांगितले जातात जसे की ते आपल्याला तंदुरुस्त ठेवतात, स्प्राउट्स खाल्याने पचन योग्य होतं आणि तुमची साखर पातळी देखील बरोबर राहते. हे खरे आहे की अंकुरांचे पौष्टिक मूल्य खूप जास्त आहे. याचा अर्थ असा नाही की ते खाणे आरोग्यास हानी पोहोचवू शकत नाही. विशेषत: कच्चा अंकुर हा आरोग्यासाठी खूप हानिकारक आहे.
 
स्प्राउट्स म्हणजे काय
स्प्राउट्स असे बीज आहेत ज्यात उगवण सुरू होते आणि फारच लहान रोपे बनतात. डाळी, हरभरा, सोयाबीन, गहू पाण्यात भिजवून अंकुर तयार केले जातात. या बियांपासून 2 ते 7 दिवसांत आर्द्रता आणि तपमानाचे योग्य संयोजन ठेवून अंकुर तयार केले जातात.
 
स्प्राउट्सचे फायदे
वजन कमी करण्यापासून हृदय निरोगी ठेवण्यापर्यंत, स्प्राउट्सचे बरेच फायदे आहेत. त्यांची कॅलरी प्रमाणकमी आहे. त्याच वेळी, ते जीवनसत्त्वे आणि खनिजांमध्ये भरपूर प्रमाणात असतात. अंकुरण्याच्या प्रक्रियेनंतर बियामध्ये प्रथिने, फोलेट, मॅग्नेशियम, फॉस्फोरस मॅंगनीज, जीवनसत्त्वे सी आणि केचे प्रमाण वाढते. याव्यतिरिक्त, अंकुरांचे प्रथिने पचन करणे देखील सोपे मानले जाते. स्प्राउट्स देखील अँटिऑक्सिडेंट्सचे समृद्ध स्रोत आहेत.
 
स्प्राउट्सचे तोटे
स्प्राउट्स खाणे आरोग्यासाठी अनेक प्रकारे फायदेशीर आहे परंतु त्याचेही तोटे आहेत. जर स्प्राउट्स कच्चे खाल्ले गेले तर त्यांच्यापासून अन्न विषबाधा होण्याचा धोका आहे. स्प्राउट्स ई कोलाई आणि साल्मोनेला बॅक्टेरियांना बळी पडतात. यामुळे अतिसार, ताप आणि डोकेदुखीसारख्या समस्या उद्भवू शकतात. हलके शिजवलेले असले तरीही हा धोका कायम असतो.
 
योग्य पद्धत काय
स्प्राउट्सचे पौष्टिक मूल्य इतके जास्त आहे की नुकसान होण्याच्या भीतीने त्यांना न खाण्यापेक्षा सावधगिरी बाळगणे हे एक उत्तम पर्याय आहे. आपण बाहेरून स्प्राउट्स घेत असल्यास, योग्यरित्या रेफ्रिजरेट केलेले किंवा ताजे खरेदी करा. जर स्प्राउट्सला वास येत असेल किंवा चिकट जाणवत असतील तर मुळीच घेऊ नका. नेहमी वाहत्या पाण्याखाली स्प्राउट्स स्वच्छ धुऊन घ्या.  जर तुम्ही योग्य प्रकारे शिजवलेले स्प्राउट्स खाल्ले तर आपण अन्न विषबाधेचा धोका टाळता येईल. शिवजल्याने त्यांचे पोषण कमी होत नाही.