महाराष्ट्रात कोरोनाच्या दुसर्याल लाटेचा कहर सुरू आहे. कोरोनाच्या दुहेरी उत्परिवर्तनाचे कारण या कहर आहेत. आज रात्रीपासून महाराष्ट्रातही कडक निर्बंध लादण्यात आले आहेत. एका रिश्टरमधील 61 टक्के रुग्णांमध्ये कोरोनाचा डबल म्यूटेंट वेरिएंट आढळला आहे. तज्ज्ञांच्या मते ते अधिक संक्रामक आहे.
या वर्षी जानेवारी ते मार्च या कालावधीत कोविड 19 मधील एकूण 361 नमुन्यांपैकी 61 टक्के डबल उत्परिवर्तन (डबल म्यूटेशन) आढळले असा दावा कोरोना व्हायरसच्या जीनोम सिक्वेंसींग तज्ज्ञाने केला आहे. तसेच साथीच्या आजाराने सर्वाधिक प्रभावित झालेल्या महाराष्ट्रातील अधिकार्यां नी नमुना संकलन करण्याच्या पद्धतींवर त्यांनी शंका व्यक्त केली.
तथापि, जीनोम सिक्वेंसींग आणि सायटोलॉजी या क्षेत्रातील तज्ज्ञांनी असे नमूद केले आहे की अशा प्रकारच्या नमुन्यांची थोड्या प्रमाणात उत्परिवर्ती व्हायरसच्या प्रसाराचे सूचक मानले जाऊ शकत नाही. या 361 नमुन्यांची महाराष्ट्रातील जीनोम सिक्वेन्सिंग प्रयोगशाळांमध्ये तपासणी करण्यात आली.
दुसरीकडे, दररोज कोविड -19 नमुने गोळा करणार्या नागरी संस्थांच्या आधिक्यांनी महाराष्ट्रातील जीनोम सिक्वेंसींग प्रयोगशाळांमधील संवाद नसल्याची तसेच केंद्राकडून नमुना विश्लेषणावरील निष्कर्षांबद्दल तक्रार केली आहे.
ते म्हणाले की, संप्रेषणाच्या अभावामुळे नागरी संस्था आणि राज्य आरोग्य अधिकारी माहितीकडे दुर्लक्ष करतात आणि अशा प्रकारे महाराष्ट्रात कोरोनाव्हायरसचा वेगवान प्रसार रोखण्यासाठी एक उत्तम रणनीती आखण्यात अक्षम आहे.
जेनोम सिक्वेन्सिंगच्या एका वरिष्ठ तज्ज्ञाने पीटीआयला सांगितले की, मला सांगण्यात आले आहे की पुण्यातील नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ व्हायरोलॉजीकडून 361 कोरोनाचे नमुने तपासले गेले, त्यापैकी 61 टक्के दुहेरी उत्परिवर्तन झाले. तथापि हा नमुना आकार खूपच छोटा आहे कारण महाराष्ट्रात दररोज सुमारे दोन लाख चाचण्या घेण्यात आल्या आहेत. इतक्या लहान नमुन्यांची दुहेरी उत्परिवर्तन व्यापक असल्याचे संकेत म्हणून घेऊ नये. गेल्या काही आठवड्यांत महाराष्ट्रात कोरोना विषाणूच्या संसर्गाच्या घटनांमध्ये तीव्र वाढ झाली आहे.
राज्याच्या आरोग्य विभागाच्या म्हणण्यानुसार, मंगळवारापर्यंत महाराष्ट्रात साथीच्या रुग्णांची संख्या 35,19,208 आहे तर मृतांची संख्या 58,526 आहे. मंगळवारी महाराष्ट्रात उपचार घेत असलेल्या रूग्णांची संख्या 5,93,042 होती.
अधिकाऱ्यांच्या नमुन्यांच्या संकलनावर प्रश्न तज्ज्ञांनी सांगितले की कोविड – 19 साठी दररोज तपासणी करणाऱ्या नागरी संस्था आणि स्थानिक आरोग्य अधिकार्यां3नी नमुना संकलन करण्याच्या पद्धतींबद्दल चिंता व्यक्त केली होती. ते म्हणाले की, नाशिकहून पाठविलेल्या सर्व नमुन्यांमध्ये दुहेरी उत्परिवर्तन आढळले आहे.
बृहन्मुंबई महानगर पालिका (बीएमसी) चे अतिरिक्त आयुक्त सुरेश काकाणी म्हणाले की जीनोम सिक्वेंसींग प्रयोगशाळांमध्ये नियमितपणे नमुने पाठविले जात आहेत, परंतु आम्हाला त्यांच्याकडून कोणतीही माहिती मिळत नाही.
काकणी म्हणाले की पाठविलेल्या नमुन्यांमध्ये कोरोना विषाणूचे दुहेरी उत्परिवर्तन होते किंवा ते पूर्वीचे रूप आहे हे आम्हाला अद्याप माहिती नाही. जर जीनोम सिक्वेन्सींगने नमुन्यांमध्ये दुहेरी उत्परिवर्तन व्हायरस (तांत्रिकदृष्ट्या बी.1.617 म्हणून ओळखले जाते) चे अस्तित्व ओळखले तर आम्ही त्याचा प्रसार कमी करण्यासाठी सुधारित मार्गदर्शक तत्त्वे जारी करू शकतो कारण ते अधिक संसर्गजन्य आहे .
