108 names of Ram: भगवान श्री राम यांचे बालपणीचे नाव राघव आहे. नामकरण समारंभात गुरु वशिष्ठजींनी त्यांचे नाव राम ठेवले. त्यांना मर्यादा पुरुषोत्तम श्रीराम असेही म्हणतात आणि रामचंद्र हेही त्यांचे नाव आहे. कोदंड नावाचे धनुष्य धारण केल्यामुळे त्याला कोदंडपाणी असेही म्हणतात. त्यांची 108 नावे आणि त्या नावांचा अर्थ जाणून घेऊया.
1. श्रीराम- ज्यामध्ये योगी आनंद करतात
2. रामचन्द्र- चंद्रासमान आनन्दी आणि मनोहर राम
3. रामभद्र- कल्याणमय राम
4. शाश्वत- सनातन राम
5. राजीवलोचन- कमळासारखे नेत्र असणारे
6. श्रीमान् राजेन्द्र- श्री सम्पन्न राजांचे राजा, चक्रवर्ती सम्राट
7. रघुपुङ्गव- रघुकुलात श्रेष्ठ
8. जानकीवल्लभ- जनकसुता सीता यांचे प्रियतम
9. जैत्र- विजयशील
10. जितामित्र- शत्रुंवर विजय मिळवणारे
11. जनार्दन- सर्व मनुष्यांद्वारे याचना करण्यायोग्य
12. विश्वामित्रप्रिय- विश्वामित्रजींचे प्रियतम
13. जितेंद्राये- विजेतांचे स्वामी, जे इंद्रावर विजय मिळवू शकतात
14. शरण्यत्राणतत्पर- निर्वासितांचे संरक्षण करण्यास तयार
15. बालिप्रमथन- बाली नावाच्या वानराचा वध करणारे
16. वाग्मी- चांगले वक्ता
17. सत्यवाक्- सत्यवादी
18. सत्यविक्रम- सत्य पराक्रमी
19. सत्यव्रत- जे खंबीरपणे सत्याचे अनुसरण करतात
20. व्रतफल- संपूर्ण व्रतांचे प्राप्य फलस्वरूप
21. सदा हनुमदाश्रय- हनुमानजींच्या ह्रदयकमळात राहणारे
22. कौसलेय- कौसल्याजींचे पुत्र
23. खरध्वंसी- खर नावाच्या राक्षसाचा नाश करणारे
24. विराधवध पण्डित- विराध नावाच्या दैत्याचा वध करण्यात कुशल
25. विभीषण-परित्राता- विभीषणाचे रक्षक
26. दशग्रीवशिरोहर- दशशीश रावणाचा मस्तक कापणारे
27. सप्ततालप्रभेता- एकाच बाणाने सात ताडवृक्षांना छेदणारे
28. हरकोदण्ड खण्डन- जनकपुरमध्ये शिव धनुष्य तोडणारे
29. जामदग्न्यमहादर्पदलन- परशुरामजींच्या महान अभिमानाचा नाश करणारे
30. ताडकान्तकृत- ताडकाचा वध करणारे
31. वेदान्तपार- वेदान्ताचे पारंगत विद्वान किंवा वेदांतहून देखील अतीत
32. वेदात्मा- वेदस्वरूप
33. भवबन्धैकभेषज- संसार बन्धनापासून मुक्त करण्यासाठी एकमेव औषधरूप
34. दूषणप्रिशिरोsरि- दूषण आणि त्रिशिरा नावाच्या राक्षसांचे शत्रू
35. त्रिमूर्ति- ब्रह्मा, विष्णु आणि शिव- तीन रूप धारण करणारे
36. त्रिगुण- त्रिगुणस्वरूप किंवा तीनों गुणांचे आश्रय
37. त्रयी- तीन वेदस्वरूप
38. त्रिविक्रम- ज्याच्या तीन प्रगतीने संपूर्ण जग व्यापले
39. त्रिलोकात्मा- तीन लोकांचे आत्मा
40. पुण्यचारित्रकीर्तन- ज्यांच्या लीलांचे कीर्तन परम पवित्र आहे
41. त्रिलोकरक्षक- तीन लोकांची रक्षा करणारे
42. धन्वी- धनुष्य वाहक
43. दण्डकारण्यवासकृत्- दंडकारण्यवासी
44. अहल्यापावन- अहल्येची शुद्धी करणारे
45. पितृभक्त- वडिलांचे भक्त
46. वरप्रद- वर प्रदान करणारे
47. जितेन्द्रिय- जे इंद्रियांवर नियंत्रण ठेवतात
48. जितक्रोध- रागावर विजय मिळवणारे
49. जितलोभ- जे लोभाचा पराभव करतात
50. जगद्गुरु- जे आपल्या आदर्श पात्रांनी संपूर्ण जगाला शिक्षित करतात
51. ऋक्षवानरसंघाती- जे माकड आणि अस्वलांची फौज संघटित करतात
52. चित्रकूट समाश्रय- ज्यांनी वनवासात चित्रकूट पर्वतावर वास्तव्य केले
53. जयन्तत्राणवरद- जयन्तचे प्राण वाचवून त्यांना वर देणारे
54. सुमित्रापुत्र- सेवित- सुमित्रानन्दन लक्ष्मणद्वारा सेवित
55. सर्वदेवाधिदेव- सम्पूर्ण देवतांचे अधिदेवता
56. मृतवानरजीवन- मृत वानरांना जिवंत करणारे
57. मायामारीचहन्ता- मारीच नावाच्या राक्षसाचे वध करणारे
58. महाभाग- महान सौभाग्यशाली
59. महाभुज- मोठ्या भुजा असलेले
60. सर्वदेवस्तुत- सम्पूर्ण देवता ज्यांची स्तुती करतात
61. सौम्य- शांतस्वभाव
62. ब्रह्मण्य- ब्राह्मणांचे हितैषी
63. मुनिसत्तम- मुनींमध्ये श्रेष्ठ
64. महायोगी- सम्पूर्ण योगांचे अधीष्ठान असल्याने महान योगी
65. महोदर- परम उदार
66. सुग्रीवस्थिर राज्यपद- सुग्रीवाला स्थिर राज्य देणारे
67. सर्वपुण्याधिकफलप्रद- समस्त पुण्यांचे उत्कृष्ट फलरूप
68. स्मृतसर्वाघनाशन- केवळ स्मरणाने सर्व पापांचा नाश करणारे
69. आदिपुरुष- एखाद्या वंश किंवा साम्राज्याचा प्रथम भाग
70. महापुरुष- समस्त पुरुषांमध्ये महान
71. परमपुरुष- सर्वोत्कृष्ट पुरुष
72. पुण्योदय- पुण्य प्रकट करणारे
73. महासार- सर्वश्रेष्ठ सारभूत परमात्मा
74. पुराणपुरुषोत्तम- पुराणप्रसिद्ध क्षर-अक्षर पुरुषांहून श्रेष्ठ लीलापुरुषोत्तम
75. स्मितवक्त्र- ज्यांच्या मुखावर सदैव स्मित दिसते
76. मितभाषी- कमी बोलणारे
77. पूर्वभाषी- पूर्ववक्ता
78. राघव- रघुकुलात अवतीर्ण
79. अनन्तगुण गम्भीर- अनन्त कल्याणमय गुणांने युक्त आणि गम्भीर
80. धीरोदात्तगुणोत्तर- दयाळू-हृदयी शूर
81. मायामानुषचारित्र- आपल्या मायेचा आश्रय घेऊन मानवासारखी कृत्ये करणारे
82. महादेवाभिपूजित- भगवान शंकरद्वारे निरन्तर पूजित
83. सेतुकृत- सागरावर पूल बांधणारे
84. जितवारीश- सागर जिंकणारे
85. सर्वतीर्थमय- सर्व तीर्थस्वरूप
86. हरि- पाप-ताप हरण करणारे
87. श्यामाङ्ग- श्याम विग्रह असणारे
88. सुन्दर- परम मनोहर
89. शूर- अनुपम शौर्याने सम्पन्न वीर
90. पीतवासा- पीताम्बरधारी
91. धनुर्धर- धनुष्य धारण करणारे
92. सर्वयज्ञाधिप- सम्पूर्ण यज्ञांचे स्वामी
93. यज्ञ- यज्ञ स्वरूप
94. जरामरणवर्जित- वृद्धत्व आणि मृत्यूपासून मुक्त
95. शिवलिंगप्रतिष्ठाता- रामेश्वर नावाच्या ज्योतिर्लिंगाची स्थापना करणारे
96. सर्वाघगणवर्जित- समस्त पाप-राशींपासून मुक्त
97. सच्चिदानन्दविग्रह- सत्, चित् आणि आनन्द स्वरूपाचे निर्देश करणारे
98. परं ज्योति- परम प्रकाशमय, परम ज्ञानमय
99. परं धाम- सर्वोत्कृष्ट तेज किंवा साकेतधामस्वरूप
100. पराकाश त्रिपाद- विभूतीमध्ये स्थित परमव्योमा नावाचे वैकुंठधाम स्वरूप
101. परात्पर पर- इन्द्रिय, मन, बुद्धि पलीकडे परमेश्वर
102. परेश- सर्वोत्कृष्ट शासक
103. पारग- सर्वांना पार लावणारे
104. पार- सर्वपलीकडे विद्यमान
105. सर्वभूतात्मक- सर्वभूतस्वरूप
106. परमात्मा- परम आत्मा
107. रामचन्द्र- चंद्रासारखे नेक
108. शिव- परम कल्याणमय
