Ganesh Chaturthi 2023 भाद्रपद शुक्ल चतुर्थीला गणेश चतुर्थी साजरी केली जाते. श्रीगणेशाचा जन्म भाद्रपद शुक्ल पक्ष चतुर्थीला दुपारी सोमवारी स्वाती नक्षत्रात आणि सिंह राशीत झाला असे मानले जाते. म्हणून या चतुर्थीला मुख्य गणेश चतुर्थी किंवा विनायक चतुर्थी म्हणतात. ती कलंक चतुर्थी या नावानेही प्रसिद्ध आहे आणि लोकपरंपरेनुसार याला दंड चौथ असेही म्हणतात.
गणेश चतुर्थी 2023 शुभ मुहूर्त
भाद्रपद महिन्यातील शुक्ल पक्षातील चतुर्थी तिथी आरंभ : 18 सप्टेंबर 2023 रोजी दुपारी 12.39 वाजता
गणेश चतुर्थीची समाप्ती : 19 सप्टेंबर 2022 दुपारी 1.43 वाजता
गणेश स्थापनेसाठी शुभ वेळ : 19 सप्टेंबर सकाळी 11:07 ते दुपारी 01:34
गणेश चतुर्थीला 2 शुभ संयोग
पंचांगानुसार 19 सप्टेंबर रोजी स्वाती नक्षत्र दुपारी 01.48 पर्यंत राहील. नंतर विशाखा नक्षत्र रात्रीपर्यंत राहील. अशात गणेश चतुर्थीच्या दिवशी 2 शुभ योग तयार होतील. शिवाय या दिवशी वैधृती योगही असेल, जो अत्यंत शुभ असल्याचे मानले जाते.
गणेश चतुर्थी व्रत पद्धत
1. उपवास करणाऱ्या व्यक्तीने सकाळी स्नान केल्यानंतर सोन्या, तांबे किंवा मातीची गणेशमूर्ती घ्यावी.
2. रिकामे भांडे पाण्याने भरून त्यावर स्वच्छ कपडा लावावा आणि त्यावर गणपती बसवावे.
3. श्रीगणेशाला सिंदूर आणि दुर्वा अर्पण कराव्यात आणि 21 मोदक अर्पण करावे. यातील 5 गणेशाला अर्पण करावे आणि उरलेले मोदक गरीब किंवा ब्राह्मणांमध्ये वाटून द्यावे.
4. संध्याकाळी गणेशाची पूजा करावी. गणेश चतुर्थी, गणेश चालीसा आणि आरतीची कथा वाचून चंद्राला अर्घ्य अर्पण करावे.
5. या दिवशी श्रीगणेशाच्या सिद्धिविनायक रूपाची पूजा आणि उपवास केला जातो.
सावधगिरी
1. या दिवशी चंद्र पाहू नये, अन्यथा कलंकाला सामोरे जावे लागते, असे मानले जाते. चुकून चंद्र दिसला तर या दोषापासून मुक्ती मिळवण्यासाठी खाली दिलेल्या मंत्राचा 28, 54 किंवा 108 वेळा जप करा.
श्रीमद्भागवताच्या दहाव्या स्कंधातील 57व्या अध्यायाचे पठण केल्याने चंद्र दिसण्याचा दोषही नाहीसा होतो.
चंद्रदर्शन दोष उपाय मंत्र:
सिंहःप्रसेनमवधीत् , सिंहो जाम्बवता हतः।
सुकुमारक मा रोदीस्तव, ह्येष स्यमन्तकः।।
2. गणेश पूजेमध्ये तुळशीची पाने (तुळशीपत्र) वापरू नयेत हे लक्षात ठेवा. तुळशी वगळता इतर सर्व पाने आणि फुले गणेशाला प्रिय आहेत.
3. गणेशाची पूजा करताना श्रीगणेशाची परिक्रमा करण्याची परंपरा आहे. मतान्तराने गणेशजींच्या तीन परिक्रमाही केल्या जातात.