हिंदू धर्मात अनंत चतुर्दशी हा सण गणपती विसर्जन म्हणूनही साजरा केला जातो. असे म्हटले जाते की गणेश चतुर्थीच्या दिवशी गणपतीची स्थापना केल्यानंतर, चतुर्दशी तिथीच्या दिवशी त्याचे विसर्जन केले जाते. इतकेच नाही तर, गणपती विसर्जनाव्यतिरिक्त, या दिवसाचे विशेष महत्त्व आहे. या विशेष दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केली जाते आणि लोक त्यांच्या खांद्यावर १४ गाठी असलेला अनंत धागा बांधतात. भाद्रपद शुक्ल पक्षाच्या चतुर्दशीला अनंत चतुर्दशीचा सण साजरा केला जातो. पंचांगानुसार, यावर्षी अनंत चतुर्दशीचा सण ६ सप्टेंबर रोजी साजरा केला जाईल. असे म्हटले जाते की अनंत धाग्याच्या १४ गाठी भगवान विष्णूच्या १४ नावांचे प्रतिनिधित्व करतात आणि त्यांच्या वेगवेगळ्या रूपांबद्दल सांगतात. हा धागा अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी बांधला जातो आणि तो विष्णूजींच्या शक्तींचे प्रतीक आहे, परंतु एक प्रश्न मनात येतो की हा धागा कोणत्या दिवशी उघडावा आणि अनंत चतुर्दशीच्या किती दिवसांनी तो उघडणे शुभ आहे.
अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी अनंत धागा कसा बांधला जातो?
अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी सकाळी लवकर उठून स्नान केल्यानंतर भगवान विष्णूच्या अनंत रूपाची पूजा केली जाते आणि त्यांच्या मूर्ती किंवा चित्रासमोर १४ गाठी असलेला धागा ठेवला जातो. रेशमी धाग्याने १४ गाठी बांधून हा धागा बनवला जातो. घरातील ज्येष्ठ सदस्य कुटुंबातील इतर सदस्यांच्या हातावर हा धागा बांधतो, हा धागा हाताच्या अशा भागावर बांधला जातो जिथे बाहेरील कोणीही तो पाहू शकत नाही. या कारणास्तव, हा धागा हातावर बांधणे चांगले आहे.
अनंत धागा हातात बांधण्याचे महत्त्व
अनंत चतुर्दशीला हातात बांधलेल्या धाग्याला 'अनंत सूत्र' किंवा 'अनंत धागा' म्हणतात. काही ठिकाणी तो अनंत या नावानेही ओळखला जातो. हा धागा सहसा भगवा, लाल किंवा पिवळ्या रंगाचा असतो. या धाग्यातील १४ गाठी विष्णूजींच्या १४ रूपांचे आणि १४ लोकांचे प्रतीक मानल्या जातात. जर हा धागा पुरुषांना बांधला असेल तर तो उजव्या हातात बांधला जातो, तर विवाहित महिलांनी डाव्या हातात हा धागा बांधणे शुभ मानले जाते. असे म्हटले जाते की हा धागा धारण केल्याने व्यक्तीच्या आयुष्यात नकारात्मक ऊर्जा राहत नाही आणि घरात आणि कुटुंबात समृद्धी राहते.
अनंत धागा कोणत्या दिवशी उघडणे शुभ आहे?
अनंत धागा बांधल्यानंतर बरेच लोक तो उघडण्यास विसरतात. असे करणे योग्य नाही. जर आपण शास्त्रांच्या नियमांबद्दल बोललो तर हा धागा किमान १४ दिवस बांधला पाहिजे.
तुम्ही हा धागा १४ दिवस, १४ महिने किंवा १४ वर्षे बांधून ठेवू शकता. तथापि, जर तुम्ही तो जास्त दिवस बांधू शकत नसाल, तर अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी पूजा केल्यानंतर हा धागा उघडा.
जर तुम्ही दरवर्षी हा धागा बांधत असाल, तर लक्षात ठेवा की तुम्ही तो अनंत चतुर्दशीच्या दिवशी उघडता आणि पुन्हा नवीन अनंत धागा बांधता.
शास्त्र आणि परंपरेनुसार, काही खास दिवसांमध्ये अनंत धागा उघडण्यास सांगितले आहे, ज्यामध्ये पुढील अनंत चतुर्दशीचा दिवस सर्वात खास असतो.
पुढील अनंत चतुर्दशीला, तो उघडला जातो आणि त्याऐवजी नवीन धागा बांधला जातो. असे केल्याने, जुन्या धाग्याचा संकल्प देखील पूर्ण होतो आणि नवीन धागा नवीन सकारात्मक ऊर्जा आणतो. मंगळवार आणि शनिवारी हा धागा न उघडण्याचा प्रयत्न करावा.
धागा उघडताना काय करावे?
अनंत धागा उघडताना, फक्त तो काढणे पुरेसे नाही, तर यासाठी काही नियमांचे पालन करणे देखील आवश्यक आहे.
विष्णूजींसमोर बसून तुम्ही नेहमीच अनंत धागा उघडला पाहिजे. धागा उघडा आणि स्वच्छ जागी ठेवा. हा धागा कधीही कचऱ्यात टाकू नका.
अनंत धागा उघडल्यानंतर, तुम्ही तो पवित्र नदीत वाहू शकता किंवा बागेच्या मातीत पुरू शकता. जर तुम्ही तो नदीत वाहू शकत नसाल तर तुम्ही तो पिंपळ किंवा तुळशीच्या झाडाखाली ठेवू शकता.
अस्वीकारण: हा लेख धार्मिक माहितीवर आधारित आहे. वेबदुनिया याची पुष्टी करत नाही. या संदर्भात अचूक माहितीसाठी संबंधित तज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
