शनिवार, 22 नोव्हेंबर 2025
  1. लाईफस्टाईल
  2. सखी
  3. सप्तरंग
Written By
Last Modified: गुरूवार, 9 ऑक्टोबर 2025 (17:50 IST)

मासिक पाळीच्या वेदनांवर मात करण्याचे सोपे आणि नैसर्गिक उपाय

Simple and natural remedies to overcome menstrual pain
मासिक पाळी दरम्यान होणाऱ्या वेदना (डिसमेनोरिया) कमी करण्यासाठी खालील नैसर्गिक उपाय प्रभावी ठरू शकतात.
 
गरम पाण्याची पिशवी किंवा हीटिंग पॅड:
ओटीपोटावर किंवा कंबरेवर गरम पाण्याची पिशवी किंवा हीटिंग पॅड लावल्याने रक्तप्रवाह सुधारतो आणि स्नायूंचा ताण कमी होतो, ज्यामुळे वेदना कमी होऊ शकतात.
वापरण्याची पद्धत: 15-20 मिनिटांसाठी गरम (जास्त गरम नाही) पिशवी लावा. त्वचेला जळू नये म्हणून कापडाचा थर वापरा.
 
हलके व्यायाम:
योगासने (उदा., बालासन, भुजंगासन), चालणे किंवा स्ट्रेचिंग यामुळे रक्तप्रवाह वाढतो आणि वेदना कमी होण्यास मदत होते.
सावधगिरी: जास्त तीव्र व्यायाम टाळा, कारण यामुळे वेदना वाढू शकतात.
 
आहारात बदल:
मॅग्नेशियमयुक्त पदार्थ जसे पालक, बदाम, काजू, आणि केळी यासारखे पदार्थ स्नायूंचा ताण कमी करतात. 
ओमेगा-3 फॅटी ॲसिड जसे मासे, अक्रोड, आणि अलसी यामुळे दाह कमी होऊ शकतो.
हर्बल टी जसे कॅमोमाइल, आले किंवा दालचिनीची चहा प्यायल्याने वेदना आणि तणाव कमी होऊ शकतो.
साखर, तेलकट पदार्थ आणि कॅफिनचे जास्त सेवन टाळा, कारण यामुळे वेदना वाढू शकतात.
 
आल्याचा वापर:
आल्यामध्ये दाहक-विरोधी गुणधर्म असतात. आल्याचा चहा (1 चमचा आले किसून पाण्यात उकळून) किंवा आल्याचे पाणी पिणे फायदेशीर ठरू शकते.
यामुळे पोटदुखी आणि मळमळ कमी होऊ शकते.
 
मसाज:
ओटीपोटाच्या खालच्या भागात तिळाचे तेल, नारळ तेल किंवा लव्हेंडर तेलाने हलका मसाज केल्याने स्नायू शिथिल होतात आणि वेदना कमी होतात.
लव्हेंडर किंवा पेपरमिंट तेलासारखी आवश्यक तेले (कॅरिअर ऑइलसोबत मिसळून) वापरल्याने तणाव कमी होतो.
 
हायड्रेशन:
पुरेसे पाणी पिणे महत्त्वाचे आहे, कारण डिहायड्रेशनमुळे वेदना वाढू शकतात. कोमट पाणी किंवा हर्बल टी पिणे फायदेशीर आहे.
 
झोप आणि विश्रांती:
पुरेशी झोप आणि तणावमुक्त राहणे महत्त्वाचे आहे. ध्यान (मेडिटेशन) किंवा डीप ब्रीदिंग व्यायाम तणाव कमी करून वेदनेवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करतात.
 
पारंपरिक उपाय:
मेथीच्या बिया रात्रभर पाण्यात भिजवून सकाळी पाणी पिणे किंवा मेथीचा काढा बनवून पिणे वेदना कमी करू शकते.
हळदीचे दूध (अँटि-इन्फ्लेमेटरी गुणधर्मांमुळे) प्यायल्याने वेदना कमी होऊ शकतात.
 
अस्वीकारण: हा लेख सामान्य माहितीवर आधारित आहे. वेबदुनिया याची पुष्टी करत नाही. जर वेदना खूप तीव्र असतील, अनियमित पाळी येत असेल, किंवा इतर लक्षणे (उदा., जास्त रक्तस्त्राव, मळमळ) दिसत असतील, तर हे एंडोमेट्रिओसिस किंवा इतर वैद्यकीय समस्यांचे लक्षण असू शकते. अशा वेळी त्वरित स्त्रीरोगतज्ज्ञांचा सल्ला घ्या. कोणतेही हर्बल किंवा घरगुती उपाय दीर्घकाळ वापरण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या, विशेषतः जर तुम्ही औषधे घेत असाल. हे उपाय वापरण्यापूर्वी तुमच्या शरीराला ते अनुकूल आहेत की नाही हे तपासण्यासाठी आणि गंभीर लक्षण असल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे.