गुरूवार, 30 ऑक्टोबर 2025
  1. धर्म
  2. हिंदू
  3. श्राद्धपक्ष
Written By
Last Modified: सोमवार, 8 सप्टेंबर 2025 (12:10 IST)

मुली पूर्वजांचे तर्पण करू शकतात का? शस्त्रांमध्ये काय लिहिले आहे ते जाणून घ्या

tarpan
मुली श्राद्ध करू शकतात का? पितृपक्षात आपल्या पूर्वजांचे तर्पण आणि पिंडदान करणे हे एक पवित्र आणि महत्त्वाचे कार्य मानले जाते. हिंदू धर्मात, हे काम पारंपारिकपणे पुरुष सदस्य करतात. परंतु, आधुनिक काळात, अनेकदा प्रश्न उद्भवतो की महिला देखील त्यांच्या पूर्वजांचे तर्पण करू शकतात का? या विषयावर धार्मिक ग्रंथ आणि श्रद्धांमध्ये काय म्हटले आहे ते जाणून घेऊया.

सीते मातेने राजा दशरथाचे पिंडदान कधी केले
गरुड पुराण आणि वाल्मिकी रामायण हे धार्मिक ग्रंथ पुष्टी करतात की महिला देखील श्राद्ध, तर्पण आणि पिंडदान सारखे धार्मिक विधी करू शकतात. असे मानले जाते की पूर्वजांच्या आत्म्याच्या शांतीसाठी केलेले कोणतेही कार्य शुद्ध मनाने आणि भक्तीने केले पाहिजे आणि हे केवळ पुरुषच नाही तर महिला देखील करू शकतात.
सीतेचे उदाहरण-
रामायणात एक अतिशय प्रसिद्ध प्रसंग आहे, जिथे सीतेमाने स्वतः राजा दशरथाचे पिंडदान केले. जेव्हा भगवान राम आणि लक्ष्मण त्यांच्या वडिलांचे श्राद्ध करण्यासाठी साहित्य शोधत होते, तेव्हा माता सीतेने फाल्गु नदीच्या काठावर वाळूचा गोळा बनवून तिचे सासरे राजा दशरथ यांच्या आत्म्यासाठी पिंडदान केले. ही घटना सर्वात मोठा पुरावा आहे की महिलांनाही हे पवित्र कार्य करण्याचा पूर्ण अधिकार आहे.

गरूड पुराणात उल्लेख केलेल्या परिस्थिती-
गरूड पुराणात काही विशिष्ट परिस्थितींचे वर्णन केले आहे ज्यामध्ये महिला हे कार्य करू शकतात.

पुरुष सदस्याची अनुपस्थिती-
जर कुटुंबात श्राद्ध किंवा तर्पण करण्यासाठी कोणताही पुरुष सदस्य उपस्थित नसेल, तर घरातील महिला हे काम करू शकते.

मुलीचे कर्तव्य-
गरूड पुराणात स्पष्टपणे म्हटले आहे की जर एखाद्या व्यक्तीला मुलगा नसेल, तर त्याची मुलगी तिच्या वडिलांचे श्राद्ध आणि तर्पण करू शकते.

एकटी स्त्री-
जर एखादी स्त्री एकटी राहते आणि तिचा कोणताही पुरुष नातेवाईक नसेल, तर ती स्वतः तिच्या पूर्वजांचे श्राद्ध करू शकते.
या सर्व उदाहरणांवरून हे स्पष्ट होते की धर्म कोणत्याही व्यक्तीला त्याचे कर्तव्य करण्यापासून रोखत नाही. प्रत्येकाला, मग तो पुरुष असो वा स्त्री, आपल्या पूर्वजांना आदरांजली वाहण्याचा आणि त्यांचे कर्तव्य बजावण्याचा अधिकार आहे. ही एक वैयक्तिक आणि आध्यात्मिक कृती आहे जी हृदयाच्या शुद्धतेवर आधारित आहे.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे.या माहितीचीपूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत ​​नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By- Dhanashri Naik