शनिवार, 20 एप्रिल 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Updated : बुधवार, 25 मे 2022 (14:21 IST)

Career Tips : एअर होस्टेस कसे बनावे? एअर होस्टेस भरती, कोर्स फी, नोकऱ्या आणि पगारची माहिती जाणून घ्या

एअर होस्टेस ही एक हाय प्रोफाईल नोकरी आहे जी मिळवण्याचे हजारो मुलींचे स्वप्न असते. एअर होस्टेसची नोकरी करताना तुम्हाला फक्त चांगला पगार मिळत नाही, तर तुम्हाला परदेशात फिरण्याची आणि सेलिब्रिटींना भेटण्याची संधी मिळते ज्यांच्याकडून खूप काही शिकता येते.अनेकांना वाटते की एअर होस्टेसची नोकरी खूप सोपी आहे. पण प्रत्यक्षात या व्यवसायातही मोठ्या जबाबदाऱ्या आहेत.एअर होस्टेस कसे बनायचे चला माहिती जाणून घ्या. 
 
विमानांनी उड्डाण केल्यावर एअर होस्टेसवर बऱ्याच जबाबदाऱ्या असतात.फ्लाइटमध्ये येणाऱ्या सर्व प्रवाशांचे आतिथ्य करावे लागते. प्लॅनमध्ये अनेक प्रकारचे प्रवासी येतात, त्यांना आरामदायी वाटणे, त्यांच्या तक्रारी सोडवणे आणि त्यांना मोठ्या संयमाने हाताळणे हे एअर होस्टेसचे काम आहे.एअर होस्टेसने व्यवस्थित काम केले तर तिलाही बढती मिळते. प्रथम सीनियर फ्लाइट अटेंडंट आणि नंतर हेड अटेंडंट पदावर बढती मिळते. एअर होस्टेसच्या नोकरीच्या कालावधीबद्दल बोलायचे तर ते सरासरी 8 ते 10 वर्षे असते. नवीन एअर होस्टेसला प्रशिक्षण देण्यासोबतच मॅनेजमेंट लेव्हलच्या नोकऱ्या दिल्या जातात.
 
 पात्रता
एअर होस्टेसची नोकरी मिळवण्यासाठी अभ्यासापेक्षा तुमचे व्यक्तिमत्व महत्त्वाचे असते. ही नोकरी मिळविण्यासाठी, या गोष्टी महत्वाच्या आहेत. चला तर मग जाणून घ्या.
 
1. शिक्षणाची आवश्यकता
एअर होस्टेस कोर्समध्ये प्रवेश घेण्यासाठी तुम्हाला प्रथम बारावी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. तुम्ही विज्ञान, वाणिज्य किंवा कला शाखेतील कोणत्याही शाखेतून बारावी करू शकता. जर तुम्हाला पीजी एअर होस्टेसचा कोर्स करायचा असेल तर तुम्हाला आधी ग्रॅज्युएशन पूर्ण करावे लागेल.अशाही काही संस्था आहेत जिथे तुम्ही दहावीनंतरही हा कोर्स करू शकता. 
याशिवाय हिंदी, इंग्रजी व्यतिरिक्त इतर कोणत्याही परदेशी भाषेत प्राविण्य असणेही  अनिवार्य आहे.
 
2. शरीराची रचना
ज्या काही एअर होस्टेस आहेत त्या शारीरिकदृष्ट्या तंदुरुस्त असतात आणि दिसायला आकर्षक असतात. एअर होस्टेस होण्यासाठी तुमची वागणूक आणि शारिरीक दृष्टया फिट असणे महत्वाचे आहे. उंचीसोबतच वजनही योग्य असणं खूप गरजेचं आहे. 
उंची किमान 5.2 इंच असावी. तुमचे वजन तुमच्या उंचीनुसार योग्य प्रमाणात असावे. तुमचा गोरा रंग तुम्हाला नोकरी मिळण्याची शक्यता वाढवेल.
शारीरिकदृष्ट्या तंदुरुस्त आणि आकर्षक शारीरिक स्वरूप असणे आवश्यक आहे.
 
3. वय, विवाहित किंवा अविवाहित असणे
मुलींच्या मनात येतात ज्यांचे स्वप्न एअर होस्टेस बनण्याचे आहे.उमेदवाराचे वय किती असावे याचे कोणतेही निश्चित निकष नाहीत. प्रत्येक विमान कंपनीचे धोरण वेगळे असू शकते. सरासरी, 17 ते 26 वयोगटातील मुलींना नोकरी मिळण्याची चांगली शक्यता असते.
 
विवाहित आहात की नाही, हे तुम्हाला जिथे काम करायचे आहे त्या अकादमीच्या धोरणांवरही अवलंबून असते. त्यापैकी बहुतेक फक्त अविवाहित मुलींनाच नोकरी देण्यास प्राधान्य देतात, परंतु काही अशा आहेत की विवाहित लोकांना देखील नोकरी देतात.
 
4. वैद्यकीय
कोणत्याही एअरलाइन्समध्ये नोकरी सुरू करण्यापूर्वी, तुम्हाला काही वैद्यकीय मानके देखील उत्तीर्ण करावी लागतात. तुम्हाला यापूर्वी कोणताही मानसिक आजार झाला नसेल. तुम्हाला सध्या कोणत्याही आजाराने ग्रासलेले नाही. याशिवाय, तुमच्याकडे चांगली प्रकाशयोजना असणे आवश्यक आहे. डोळ्यांची दृष्टी तुमची 6/9असावी. मात्र, काही विमान कंपन्या यामध्ये काही सवलतही देतात.
 
शैक्षणिक, शारीरिक आणि वैद्यकीय गरजांव्यतिरिक्त, उमेदवारामध्ये काही व्यावहारिक कौशल्ये आवश्यक आहेत. 
* चांगल्या व्यक्तिमत्त्वासोबत गोड आवाज असणेही आवश्यक आहे. विमानात येणाऱ्या प्रवाशांशी मैत्रीपूर्ण वागणे आणि त्यांच्या खऱ्या गरजा पूर्ण करणे हे तुमचे कर्तव्य आहे.
* एअर होस्टेसची मनाची उपस्थिती चांगली असावी. उदाहरणार्थ, विमानाचे इमर्जन्सी लँडिंग झाल्यास, ज्या प्रवाशांना मालमत्तेची माहिती नाही अशा प्रवाशांना त्वरीत संपूर्ण माहिती देणे.
* फ्लाइटमध्ये तुमचे टीमवर्क देखील खूप महत्वाचे आहे. फ्लाइट दरम्यान, तुम्हाला एक संघ म्हणून काम करावे लागेल. देशांतर्गत विमानाच्या केबिनमध्ये 12 ते 14 सदस्य असतात, त्या सर्वांसह तुम्ही रेपो राईट असावेत.
* तुमचे संवाद कौशल्य चांगले असावे. कारण विमान प्रवासादरम्यान प्रवाशांशी सतत संवाद होत असतो. त्यांना काही मदत हवी असल्यास किंवा काही मार्गदर्शक सूचना द्याव्यात. म्हणूनच हिंदीबरोबरच इंग्रजी भाषा नीट बोलणे तुमच्यासाठी महत्त्वाचे आहे.
* तुमच्याकडे दीर्घकाळ सतत काम करण्याची क्षमता असली पाहिजे. फ्लाइट विलंब ही एक सामान्य समस्या आहे जी खराब हवामान किंवा इतर कोणत्याही कारणामुळे होऊ शकते. या प्रकरणात तुम्हाला अतिरिक्त तास काम करावे लागू शकते.
 
कोर्स पूर्ण केल्यानंतर, एअरलाइनमध्ये एअर होस्टेसची नोकरी मिळविण्याच्या प्रक्रियेत तुम्हाला 3 टप्पे पार करावे लागतील.
 
लेखी परीक्षा : कोणत्याही विमान कंपनीत नोकरी देण्यासाठी तुम्ही प्रथम लेखी परीक्षा द्या. परीक्षेचा नमुना इतर कोणत्याही स्पर्धात्मक परीक्षेसारखाच असतो, ज्यामध्ये अनेक प्रकारचे वस्तुनिष्ठ प्रश्न असतात. ही परीक्षा उत्तीर्ण होण्यासाठी तुम्हाला इतर परीक्षेप्रमाणे चांगली तयारी करावी लागेल.
गटचर्चा: लेखी परीक्षा उत्तीर्ण झाल्यानंतर, एक गट चर्चा केली जाते ज्यामध्ये नेतृत्व गुणवत्ता, व्यावहारिक कौशल्ये, संवाद कौशल्य आणि उमेदवाराच्या मनाची उपस्थिती तपासली जाते.
मुलाखत : एअर होस्टेसची नोकरी मिळविण्याची शेवटची पायरी म्हणजे मुलाखत आहे, ज्यामध्ये तुमचे एकंदर व्यक्तिमत्त्व दिसेल. जर तुम्हीही मुलाखतीत पास झालात तर ती कंपनी तुम्हाला नोकरी सुरू करण्यापूर्वी 6 महिन्यांचे प्रशिक्षण देईल.
 
भारतातील शीर्ष एअरलाइन्स
भारतीय पाणी
जेट एअरवेज
गो एअर
सिंगापूर एअरलाइन्स
इंडिगो
लुफ्थांसा
स्पाइसजेट
विस्तारा एअरलाइन
एअर एशिया
जेटलाइट
एअर कोस्टा
 
एअर होस्टेस कोर्सेसचे प्रकार-
 
एअर होस्टेस कोर्सचे ३ प्रकार आहेत.
 
1 प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम: या अभ्यासक्रमाचा कालावधी खूपच कमी आहे. 12वी उत्तीर्ण झालेल्या मुलींना सर्टिफिकेट कोर्स करता येईल. ते पूर्ण होण्यासाठी 6 महिने ते 1 वर्षाचा कालावधी लागतो. तथापि, फास्ट ट्रॅक प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम देखील 3 महिन्यांत पूर्ण केले जातात.

2 डिप्लोमा कोर्सेस: डिप्लोमा कोर्सेसमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी तुम्ही बारावी उत्तीर्ण असणे आवश्यक आहे. जर एखाद्याला पीजी डिप्लोमा कोर्स करायचा असेल तर आधी ग्रॅज्युएशन पूर्ण करणे आवश्यक आहे.

3 पदवी अभ्यासक्रम : एअर होस्टेसच्या सर्व अभ्यासक्रमांमध्ये पदवी अभ्यासक्रम हा सर्वात महत्त्वाचा आणि उच्च दर्जाचा आहे. हा अभ्यासक्रम पूर्ण करण्याचा कालावधी पूर्ण 3 वर्षांचा आहे आणि त्यात प्रवेश घेण्यापूर्वी तुम्ही 12वी पूर्ण केलेली असावी.
 
एअर होस्टेस कोर्स फी आणि पगार
एअर होस्टेस कोर्स आणि ट्रेनिंगची फी कोणत्या इन्स्टिट्यूटमध्ये ट्रेलिंग किंवा कोर्स करत आहात यावर अवलंबून असते.
 
एअर होस्टेसचा पगार प्रत्येक एअरलाइनमध्ये वेगळा असतो. आंतरराष्ट्रीय एअरलाइन्समधील पगार देशांतर्गत विमानांपेक्षा जास्त आहे. देशांतर्गत विमान कंपनीत एअर होस्टेसला 25 ते 40 हजारांपर्यंत पगार मिळतो. वरिष्ठ स्तरावरील पगारही 50 ते 60 हजारांपर्यंत असू शकतो. इंटरनॅशनल एअरलाइन्स आणि प्रायव्हेट एअरलाइन्समध्ये एअर होस्टेसचा पगार 1 लाख ते 2 लाखांपर्यंत असू शकतो.
 
भारतातील शीर्ष एअर होस्टेस ट्रेनिंग अकादमी
* फ्रँकफिन इन्स्टिट्यूट ऑफ एअर होस्टेस ट्रेनिंग (FIAH T)
* युनिव्हर्सल एव्हिएशन अकादमी
* इंदिरा गांधी इन्स्टिट्यूट ऑफ एरोनॉटिक्स (IGIA)
* जेट एअरवेज ट्रेनिंग अकादमी
* पीटीसी - एव्हिएशन अकादमी
* एअर होस्टेस अकादमी (AHA)