अनेक भारतीयांना चुकीच्या पद्धतीने त्रास दिल्यानंतर आणि महाराष्ट्रातील कारागीर समुदायाकडून (आणि MACCIA कडून औपचारिक इशारा मिळाल्यानंतर) लक्झरी ब्रँड प्राडाने अखेर कबूल केले आहे की त्यांनी भारतातील प्रतिष्ठित कोल्हापुरी चप्पलपासून प्रेरणा घेतली आहे.
PRI ने दिलेल्या वृत्तानुसार, महाराष्ट्र चेंबर ऑफ कॉमर्स, इंडस्ट्री अँड अॅग्रिकल्चर (MACCIA) ला दिलेल्या निवेदनात, प्राडाच्या प्रवक्त्याने म्हटले आहे की, “आम्ही मान्य करतो की अलिकडच्या प्राडाच्या मेन्स २०२६ च्या फॅशन शोमध्ये दाखवलेले सँडल पारंपारिक भारतीय हस्तकला पादत्राणांपासून प्रेरित आहेत, ज्यांचा वारसा शतकानुशतके जुना आहे. अशा भारतीय कारागिरीचे सांस्कृतिक महत्त्व आम्हाला मनापासून कळते.” तथापि, ब्रँडने असेही स्पष्ट केले की धावपट्टीवर दिसणारे सँडल अद्याप उत्पादनासाठी अंतिम स्वरूप देण्यात आलेले नाहीत.
“कृपया लक्षात घ्या की, सध्या संपूर्ण संग्रह डिझाइन विकासाच्या सुरुवातीच्या टप्प्यात आहे आणि कोणत्याही उत्पादन किंवा व्यावसायिकीकरण होण्याची पुष्टी झालेली नाही,” असे प्राडाच्या कॉर्पोरेट सोशल रिस्पॉन्सिबिलिटीचे ग्रुप हेड लोरेन्झो बर्टेली म्हणाले.
विशेषतः २०१९ पासून कोल्हापुरवासींना भारतात भौगोलिक संकेत (GI) दर्जा असल्याने MACCIA ने प्रादाला पत्र लिहून सांस्कृतिक विनियोग आणि मान्यता नसल्याबद्दल चिंता व्यक्त केली होती.
त्यांच्या पत्रात, MACCIA चे अध्यक्ष ललित गांधी यांनी ब्रँडला आठवण करून दिली होती की, "कोल्हापुरी चप्पल हे महाराष्ट्र, भारताच्या सांस्कृतिक रचनेत रुजलेल्या शतकानुशतके जुन्या कारागिरीचे प्रतिनिधित्व करतात. ही उत्पादने केवळ प्रादेशिक ओळखीचे प्रतीक नाहीत तर कोल्हापूर प्रदेश आणि आसपासच्या जिल्ह्यांतील हजारो कारागीर आणि कुटुंबांच्या उपजीविकेला देखील आधार देतात."
ते पुढे म्हणाले, "विविध संस्कृतींपासून प्रेरणा घेणाऱ्या जागतिक फॅशन हाऊसेसचे आम्ही कौतुक करतो, परंतु पिढ्यानपिढ्या हा वारसा जपणाऱ्या कारागीर समुदायांशी योग्य मान्यता, श्रेय किंवा सहकार्य न करता या विशिष्ट डिझाइनचे व्यावसायिकीकरण केले गेले आहे याबद्दल आम्हाला चिंता आहे."
MACCIA ने प्रादाला शब्दांच्या पलीकडे जाऊन प्रत्यक्षात स्थानिक कारागिरांशी सहयोग करण्याचे आवाहन केले आहे.
"आम्ही प्रादाला डिझाइनमागील प्रेरणा सार्वजनिकरित्या स्वीकारण्याची, सहभागी कारागीर समुदायांना फायदा होऊ शकेल अशा सहकार्यासाठी किंवा योग्य भरपाईसाठी शक्यतांचा शोध घेण्याचा आणि पारंपारिक ज्ञान आणि सांस्कृतिक अधिकारांचा आदर करणाऱ्या नैतिक फॅशन पद्धतींना पाठिंबा देण्याचा विचार करण्याची विनंती करतो."
पत्राचा सूर ठाम पण आशादायक होता: “अशा प्रकारची कृती केवळ जागतिक फॅशनमध्ये नैतिक मानके राखेलच असे नाही तर वारसा कारागिरी आणि समकालीन डिझाइनमध्ये अर्थपूर्ण देवाणघेवाण देखील करेल. आम्हाला विश्वास आहे की प्रादाच्या दर्जा आणि प्रभावाचा ब्रँड ही चिंता योग्य भावनेने घेईल आणि विचारशील प्रतिसाद देईल.”
किमान कागदावर तरी प्रादाचा प्रतिसाद योग्य नोंदींवर परिणाम करतो:
“आम्ही जबाबदार डिझाइन पद्धतींसाठी वचनबद्ध आहोत, सांस्कृतिक सहभाग वाढवतो आणि स्थानिक भारतीय कारागीर समुदायांशी अर्थपूर्ण देवाणघेवाणीसाठी संवाद उघडतो जसे की आम्ही भूतकाळात इतर संग्रहांमध्ये त्यांच्या कलाकृतीची योग्य ओळख सुनिश्चित करण्यासाठी केले आहे.”
बर्टेली पुढे म्हणाले, “प्रादा अशा विशेष कारागिरांना आदरांजली वाहण्याचा आणि त्यांचे मूल्य ओळखण्याचा प्रयत्न करते जे उत्कृष्टता आणि वारशाचे अतुलनीय मानक दर्शवतात. आम्ही पुढील चर्चेसाठी संधीचे स्वागत करू आणि संबंधित प्रादा संघांसोबत पाठपुरावा करू.”
सध्या सुरू असलेल्या मिलान फॅशन वीकमध्ये, फॅशन शोकेसमध्ये सादर केलेल्या ५६ लूकपैकी, किमान सात प्रादा स्प्रिंग/समर २०२६ लूकमध्ये कोल्हापुरी चप्पल परिधान केलेल्या मॉडेल्सचा समावेश आहे. यामुळे मायदेशात संतापाची लाट उसळली कारण, जागतिक स्तरावर भारतीय फॅशनच्या मुख्य घटकाचे प्रतिनिधित्व होत असले तरी, त्याला कोणतेही श्रेय दिले जात नव्हते.
