गुरूवार, 11 डिसेंबर 2025
  1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: बुधवार, 21 जून 2023 (15:18 IST)

Career in Bachelor of Technology B.Tech in Rubber Technology Engineering : बॅचलर ऑफ टेक्नॉलॉजी (बीटेक) इन रबर टेक्नॉलॉजी इंजिनिअरिंग करून करिअर बनवा, पात्रता, अभ्यासक्रम शीर्ष महाविद्यालय,पगार, व्याप्ती जाणून घ्या

Career in Bachelor of Technology (B.Tech) in  Rubber Technology Engineering
जीवनात रबरचा वापर खूप वाढला आहे. प्रत्येक क्षेत्रात रबराचा वापर झपाट्याने वाढत आहे. रबर तंत्रज्ञान अभियांत्रिकी ही बॅचलर ऑफ टेक्नॉलॉजी (B.Tech.) ची शाखा आहे. या कोर्समध्ये विद्यार्थ्यांना रबरशी संबंधित विविध प्रकारांचा अभ्यास करून दिला जातो. येत्या काही वर्षांत रबर तंत्रज्ञान क्षेत्र आणखी वाढणार आहे. त्यामुळे रोजगाराच्या अधिक संधी निर्माण होतील. गेल्या दशकापासून बाजारपेठेत कुशल रबर तंत्रज्ञान अभियंत्यांची मागणी खूप वाढली आहे. अशा परिस्थितीत 12 वी नंतर विद्यार्थी बी टेक रबर टेक्नॉलॉजी इंजिनिअरिंग मध्ये करू शकतात. 
 
पात्रता - 
मान्यताप्राप्त बोर्डातून बारावी उत्तीर्ण उमेदवार अर्ज करू शकतात. इयत्ता 12वी अंतिम परीक्षेत बसलेले किंवा निकालाची वाट पाहणारे उमेदवार कोर्ससाठी अर्ज करू शकतात. विज्ञान शाखेतील पीसीएम विषयात किमान 50 टक्के गुण मिळणे बंधनकारक आहे. विद्यार्थ्याला बारावीत किमान 50 ते 55 टक्के गुण असणे बंधनकारक आहे. नवीन नियमानुसार जेईई परीक्षेत बसू इच्छिणाऱ्या उमेदवारांना 75 टक्के गुण मिळणे आवश्यक आहे. 
प्रवेश परीक्षा
या कोर्ससाठी सर्वात मोठी प्रवेश परीक्षा TANCET आहे परंतु त्याव्यतिरिक्त विद्यार्थी KCET, MHT-CET, UP राज्य प्रवेश परीक्षा, WB JEE साठी देखील बसू शकतात.
 
 प्रवेश प्रक्रिया -
 रबर टेक्नॉलॉजी इंजिनिअरिंग मध्ये बीटेक करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना प्रवेश परीक्षेद्वारेच शैक्षणिक संस्थांमध्ये प्रवेश मिळू शकतो. ज्यासाठी त्यांना संस्था किंवा विद्यापीठ, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावरील प्रवेश परीक्षेत बसावे लागेल आणि या परीक्षांमधील त्यांच्या कामगिरीनुसार त्यांना संस्थांमध्ये प्रवेश घेण्याची संधी दिली जाईल.
 
सर्वोच्च प्रवेश परीक्षा
 
कोणत्याही अभियांत्रिकी अभ्यासक्रमाच्या प्रवेशासाठी सर्वात महत्त्वाची प्रवेश परीक्षा म्हणजे JEE, जी NTA द्वारे घेतली जाते. ज्यासाठी दरवर्षी लाखो विद्यार्थी अर्ज करतात आणि इंजिनियर होण्याचे त्यांचे स्वप्न पूर्ण करण्याचा प्रयत्न करतात. 
 
प्रवेश परीक्षा - विद्यार्थ्यांना संस्था, राज्य आणि राष्ट्रीय स्तरावर घेण्यात येणाऱ्या प्रवेश परीक्षेत बसावे लागते. 
 
निकाल – प्रवेश परीक्षेतील विद्यार्थ्याच्या कामगिरीनुसार जाहीर झालेल्या निकालात विद्यार्थ्यांनी मिळवलेल्या गुणांच्या आधारे त्यांना क्रमवारी दिली जाते. 
 
समुपदेशन - निकालानंतर, समुपदेशन प्रक्रिया विद्यार्थ्यांनी मिळवलेल्या रँकनुसार आयोजित केली जाते ज्यामध्ये विद्यार्थ्यांना जागा वाटप केल्या जातात. 
 
दस्तऐवज पडताळणी - जागा वाटप केल्यानंतर, विद्यार्थ्यांना वाटप केलेल्या संस्थेमध्ये पडताळणी प्रक्रिया पूर्ण करावी लागेल आणि अभ्यासक्रमाची फी भरावी लागेल.
 
अभ्यासक्रम 
 
प्रथम वर्ष
 
गणित I
अभियांत्रिकी भौतिकशास्त्र
अभियांत्रिकी रसायनशास्त्र
संगणकाची मूलभूत तत्त्वे
मूलभूत यंत्रसामग्री
अभियांत्रिकी यांत्रिकी
गणित II
 
दुसरे वर्ष
गणित III
थर्मल अभियांत्रिकी आणि थर्मोडायनामिक्स
सेंद्रीय रसायनशास्त्र
अभियांत्रिकी प्रयोगशाळा
रासायनिक अभियांत्रिकी
पॉलिमर सायन्स
यांत्रिक प्रयोगशाळा
 
तिसरे वर्ष
प्लास्टिक प्रक्रिया आणि डिझाइनिंग
रबर प्रक्रिया
लेटेक्स तंत्रज्ञान
प्रक्रिया यंत्रणा
पॉलिमरचा वापर
रबर चाचणी प्रयोगशाळा
तांत्रिक सेमिनार
 
चौथे वर्ष
टायर तंत्रज्ञान
पॉलिमर पुनर्वापर
रबर चाचणी प्रयोगशाळा
प्लास्टिक चाचणी प्रयोगशाळा
प्रकल्प आणि संशोधन कार्य
 
शीर्ष महाविद्यालय -
.गुजरात टेक्नोलॉजिकल यूनिवर्सिटी, गांधीनगर
इंडियन रबर इंस्टीट्यूट, कोलकाता
हिंदुस्तान कॉलेज ऑफ इंजीनियरिंग, चेन्नई
आईआईटी, खड़गपुर
कोचिन यूनिवर्सिटी ऑफ साइंस एंड टेक्नोलॉजी, केरल
रबर रिसर्च इंस्टीट्यूट ऑफ इंडिया, केरल
मद्रास इंस्टीट्यूट ऑफ टेक्नोलॉजी, चेन्नई
यूनिवर्सिटी कॉलेज ऑफ साइंस एंड टेक्नोलॉजी, कोलकाता
हरिशंकर सिंघानिया इलास्टोमर एंड टायर रिसर्च इंस्टीट्यूट, राजस्थान
मद्रास इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी, चेन्नई, तामिळनाडू
 
जॉब प्रोफाइल आणि पगार 
उत्पादन अभियंता, 
चाचणी तंत्रज्ञ, 
अभियांत्रिकी सहाय्यक, 
अभियांत्रिकी तंत्रज्ञ, 
पॉलिमर विशेषज्ञ - पगार रु  सरासरी 4 ते 5 लाख वार्षिक 
 



Edited by - Priya Dixit