1. लाईफस्टाईल
  2. करिअर
  3. करिअर मार्गदर्शन
Written By
Last Modified: शुक्रवार, 18 ऑगस्ट 2023 (14:50 IST)

Career in Physical Education:शारीरिक शिक्षणमध्ये करिअर करा, पात्रता जाणून घ्या

workout
Career in Physical Education:  शारीरिक शिक्षण हे असे क्षेत्र आहे ज्यामध्ये स्वतःला तंदुरुस्त ठेवून तुम्ही लोकांना तंदुरुस्त राहण्यास मदत करतात.शारीरिक शिक्षण, ज्याला  पीई असेही म्हणतात, हे एक वेगाने वाढणारे करिअर आहे. एकीकडे या विषयाचा अभ्यास करून आणखी एक विद्यार्थ्यांना फायदा होतो, तर दुसरीकडे ते त्यात करिअर करून त्यांचे व्यावसायिक जीवन सुरक्षित करतात. शारीरिक शिक्षणामध्ये, सर्व प्रकारच्या शारीरिक क्रियाकलाप आणि त्यांच्याशी संबंधित ज्ञान शिकवले जाते.
 
पात्रता -
 विद्यार्थ्यांनी कोणत्याही मान्यताप्राप्त बोर्डातून 12वी परीक्षा उत्तीर्ण केलेली असावी.
12वी नंतर तुम्ही स्वेच्छेने कोणत्याही चांगल्या संस्थेतून PE मध्ये पदवी अभ्यासक्रम करू शकता किंवा तुम्ही डिप्लोमा कोर्स देखील करू शकता. यासाठी, तुम्हाला संस्थेची प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागेल- PECET (शारीरिक शिक्षण सामायिक प्रवेश परीक्षा).
पदवी अभ्यासक्रम करण्यासाठी तुम्हाला संस्थेच्या प्रवेश परीक्षेलाही जावे लागेल.
या क्षेत्रात करिअर करण्यासाठी शारीरिकदृष्ट्या तंदुरुस्त असणे आवश्यक आहे.
शारीरिक शिक्षणात पोस्ट ग्रॅज्युएशन करायचे असेल तर पीई मधून पदवी घेणे आवश्यक आहे.
अभ्यास क्रम -
निसर्गोपचार
एरोबिक्स
योग विज्ञान
योग आणि निसर्गोपचार
डिप्लोमा कोर्स
हे अभ्यासक्रम 2 वर्ष कालावधीचे आहेत.
 
शारीरिक शिक्षण
योग शिक्षक प्रशिक्षण
योग आणि शारीरिक शिक्षण
एरोबिक्स
पदवी अभ्यासक्रम
हे अभ्यासक्रम 3 वर्षे कालावधीचे आहेत.
 
शारीरिक शिक्षणात बॅचलर
शारीरिक शिक्षणात बी.ए
बी.ए योगामध्ये
BPEd : हा कोर्स भारतातील सर्वात पसंतीचा आणि लोकप्रिय कोर्स आहे. या अभ्यासक्रमाचा कालावधी 3 वर्षे ते 4 वर्षे आहे. हा कोर्स खास अॅथलीट्स आणि ज्यांना खेळाची आवड आहे त्यांच्यासाठी तयार करण्यात आला आहे.
BPE: हा एक वर्षाचा कोर्स आहे, जो पूर्ण केल्यानंतर त्याला जिम ट्रेनर, स्पोर्ट्स कोच इत्यादीची नोकरी मिळते.
बी.एस्सी. शारीरिक शिक्षण आणि क्रीडा विज्ञान : हा तीन वर्षांचा अभ्यासक्रम आहे ज्यामध्ये शरीर रचना, लवचिकता, शारीरिक सामर्थ्य इत्यादी विषय शिकवले जातात.
बॅचलर ऑफ स्पोर्ट्स मॅनेजमेंट : हा अभ्यासक्रम देखील तीन वर्षांचा आहे. ज्या लोकांना क्रीडा व्यवस्थापन आणि प्रशासनात करिअर करायचे आहे, त्यांना हा कोर्स खूप आवडतो. यामध्ये खेळाशी संबंधित सर्व विषय शिकवले जातात.
बी.एस्सी. स्पोर्ट्स सायन्समध्ये : जरी हा अभ्यासक्रम खेळाशी संबंधित आहे आणि तीन वर्षांचा आहे परंतु त्याचा अभ्यासक्रम थोडा वेगळा आहे. यामध्ये व्यायामाचा मानवी शरीरावर काय परिणाम होतो हे सविस्तरपणे शिकवले जाते.
 
शीर्ष महाविद्यालय -
लक्ष्मीबाई नॅशनल कॉलेज ऑफ फिजिकल एज्युकेशन - तिरुवनंतपुरम
इंदिरा गांधी शारीरिक शिक्षण आणि क्रीडा विज्ञान संस्था - नवी दिल्ली
बनारस हिंदू विद्यापीठ - बनारस
जामिया मिलिया इस्लामिया विद्यापीठ - नवी दिल्ली
एमिटी इन्स्टिट्यूट ऑफ फिजिकल एज्युकेशन अँड स्पोर्ट्स सायन्सेस - नोएडा
गुरु गोविंद सिंग इंद्रप्रस्थ विद्यापीठ – नवी दिल्ली
बॉम्बे फिजिकल कल्चर असोसिएशन कॉलेज ऑफ फिजिकल एज्युकेशन – मुंबई
लक्ष्मीबाई नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ फिजिकल एज्युकेशन - ग्वाल्हेर
चंद्रशेखर आगाशे शारीरिक शिक्षण महाविद्यालय – पुणे
डिपार्ट्मन्ट ऑफ स्पोर्ट्स, शिवाजी यूनिवर्सिटी – कोल्हापूर
युनिव्हर्सिटी कॉलेज ऑफ फिजिकल एज्युकेशन, बंगलोर युनिव्हर्सिटी - बंगलोर
विद्या निकेतन समिती कॉलेज ऑफ फिजिकल एज्युकेशन अँड मॅनेजमेंट स्टडीज - भोपाळ
ज्योतिबा शारीरिक शिक्षण महाविद्यालय – नागपूर
लोरेटो कॉलेज - कोलकाता
रांची विद्यापीठ - रांची
 
जॉब व्याप्ती -
तुम्ही शारीरिक शिक्षणाचे शिक्षक होऊ शकता.
क्रीडा प्रशिक्षक बनून तुम्ही खेळाडूंना प्रशिक्षण देऊ शकता.
जिम ट्रेनर होऊ शकतो.
हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी फिटनेस प्रशिक्षक बनू शकतो
मोठ्या कंपन्यांमध्ये कॉर्पोरेट फिटनेस इन्स्ट्रक्टर म्हणून काम करू शकतो.
तुम्ही फिजिकल थेरपिस्ट बनू शकता.
पोषण विशेषज्ञ बनून तुम्ही लोकांना खाण्यापिण्याची योग्य माहिती देऊ शकता.
लोक वैयक्तिक प्रशिक्षक देखील बनू शकतात.
आरोग्य सल्लागार बनून तुम्ही लोकांना आरोग्याशी संबंधित सल्ला देऊ शकता.
योग प्रशिक्षक बनून तुम्ही लोकांना योगा करायला शिकवू शकता.
पगार-
सरासरी पगार रु. दरमहा 30 हजार  ते 40,हजार रुपये असू शकतो. 
 
जॉब प्रोफाइल आणि पगार 
शारीरिक शिक्षणाचे शिक्षक, क्रीडा प्रशिक्षक,जिम ट्रेनर,फिटनेस प्रशिक्षक, कॉर्पोरेट फिटनेस इन्स्ट्रक्टर,फिजिकल थेरपिस्ट,पोषण विशेषज्ञ, लोक वैयक्तिक प्रशिक्षक,आरोग्य सल्लागार,योग प्रशिक्षक 
 
या क्षेत्रात करिअर केल्यानंतर सुरुवातीला तुम्हाला रु. 20,हजार रुपये ते मासिक पगार 25,हजार  पर्यंत असेल. 












Edited by - Priya Dixit