Holashtak होलाष्टक पौराणिक कथा
होळी आणि अष्टक म्हणजे होलाष्टक. होळीच्या आठ दिवस आधीच्या दिवसांना होळाष्टक म्हणतात जे अशुभ मानले जाते. चला जाणून घेऊया 3 लोकप्रिय पौराणिक कथा आणि होलाष्टकचे 5 ज्योतिषीय महत्त्व.
होलाष्टक पौराणिक कथा:
1. होलिका आणि प्रल्हाद यांची कथा : पौराणिक कथेनुसार राजा हिरण्यकशिपूने आपला मुलगा प्रल्हाद याला भगवान श्रीहरी विष्णूच्या भक्तीपासून दूर जाण्यासाठी आठ दिवस कठोर यातना दिल्या. आठव्या दिवशी वरदान मिळालेल्या हिरण्यकशिपूची बहीण होलिका भक्त प्रल्हादला तिच्या मांडीवर घेऊन बसली आणि ती जळून गेली, पण भक्त प्रल्हाद वाचला. हे आठ दिवस अशुभ मानले जातात कारण आठ दिवस यातनाचे मानले जातात.
2. शिव आणि कामदेव कथा: हिमालय कन्या पार्वतीची इच्छा होती की तिचा विवाह भगवान भोलेनाथांशी व्हावा आणि दुसरीकडे देवतांना माहित होते की ब्रह्मदेवाच्या वरदानामुळे तारकासुरचा वध फक्त शिवपुत्रच करू शकतात. पण शिव त्यांच्या तपश्चर्येत गढून गेले होते. मग सर्व देवांच्या सांगण्यावरून कामदेवाने शिवाच्या तपश्चर्येत बाधा आणण्याचा धोका पत्करला. त्यांनी प्रेमाचा बाण सोडला आणि भगवान शिवाची तपश्चर्या भंग केली. शिवाला खूप राग आला आणि त्यांनी तिसरा डोळा उघडला. त्याच्या क्रोधाच्या ज्वाळांमध्ये कामदेवाचे शरीर भस्मसात झाले. 8 दिवस कामदेव शिवाची तपश्चर्या सर्व प्रकारे विस्कळीत करण्यात मग्न होते. शेवटी शिवाने क्रोधित होऊन अष्टमीला कामदेवला जाळून टाकले.
नंतर देवदेवतांनी त्याची तपश्चर्या भंग करण्याचे कारण सांगितले. तेव्हा शिवाने पार्वतीला पाहिले आणि पार्वतीची पूजा यशस्वी झाली आणि शिवाने त्यांना पत्नी म्हणून स्वीकारले. म्हणूनच अनादी काळापासून खर्या प्रेमाच्या विजयाचा सण होळीच्या आगीत प्रतिकात्मकरीत्या वासनायुक्त आकर्षणाचे दहन करून साजरा केला जातो.
3. श्री कृष्ण आणि गोपी: असे म्हटले जाते की होळी हा एक दिवसाचा सण नसून संपूर्ण आठ दिवसांचा सण आहे. भगवान श्रीकृष्णाने आठ दिवस गोपींसोबत होळी खेळली आणि धुलेंडीच्या दिवशी म्हणजे होळीच्या दिवशी रंगांनी माखलेले कपडे अग्नीच्या स्वाधीन केले, तेव्हापासून हा सण आठ दिवस साजरा केला जाऊ लागला.
