1 डिसेंबर हा दिवस जगभरात एड्स दिन म्हणून साजरा केला जातो. लोकांना सुरक्षित राहण्यासाठी कोणती खबरदारी घेता येईल याची जाणीव करून देणे हा त्यामागचा उद्देश आहे. एचआयव्ही/एड्सशी संबंधित सामाजिक कलंक मोठ्या प्रमाणात आहे यात शंका नाही. याशिवाय त्याच्या धोक्याच्या भीतीने काही लोक बसणे, खाणे, पिणे किंवा बाधित लोकांना स्पर्श करणे देखील टाळतात. इतकंच नाही तर एड्सबाबत इतरही अनेक समज आहेत. आज जागतिक एड्स दिनानिमित्त काही सामान्य गैरसमज आणि त्यामागील सत्य जाणून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.
एचआयव्हीचा प्रसार स्पर्श, खोकला आणि हात हलवण्याने होतो
सत्य हे आहे की यापैकी कोणत्याही द्वारे एचआयव्ही पसरत नाही. हे केवळ आईचे दूध, अन्न, वीर्य किंवा योनीतून स्त्राव यासारख्या शरीरातील द्रव्यांच्या देवाणघेवाणीद्वारे पसरते.
एचआयव्ही रुग्ण काही महिन्यांतच मरतात
एचआयव्ही/एड्सचे रुग्ण नेहमीच काही महिन्यांत मरत नाहीत. नीट व्यवस्थापित केल्यास, हा आजार असलेले लोक दीर्घकालीन विषाणूजन्य दडपशाहीसाठी औषधांच्या मदतीने अनेक वर्षे जगू शकतात.
दोन एचआयव्ही पॉझिटिव्ह रुग्णांचे संबंध असणे सुरक्षित आहे
असुरक्षित संभोग करणाऱ्या दोन एचआयव्ही-पॉझिटिव्ह रुग्णांनाही विषाणू विकसित होण्याचा आणि धोकादायक ताणापर्यंत पसरण्याचा धोका असतो.
एचआयव्ही पॉझिटिव्ह महिलांच्या पोटी जन्मलेली मुलेही पॉझिटिव्ह असतील
सत्य हे आहे की एचआयव्ही पॉझिटिव्ह महिलांच्या पोटी जन्मलेल्या मुलांना संसर्गापासून संरक्षण मिळू शकते. संक्रमणाचा धोका 2 टक्क्यांपेक्षा कमी करण्याचा सर्वात सोपा मार्ग म्हणजे काही सावधगिरीचे उपाय करणे किंवा सी-सेक्शन किंवा अँटीरेट्रोव्हायरल उपचारांवर अवलंबून राहणे.
लक्षणे नसलेल्या एचआयव्ही रुग्णांना एचआयव्ही होत नाही
एचआयव्हीला रक्तप्रवाहात प्रवेश करण्यास काही वर्षे लागू शकतात आणि लक्षणे दिसतात. या प्रकरणात निदान करण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे संसर्गाची चाचणी घेणे.
संक्रमित लोकांसोबत अन्न आणि भांडी शेअर केल्याने व्हायरस पसरू शकतो
तज्ञांच्या मते, एचआयव्ही पॉझिटिव्ह रुग्णासोबत अन्न, पेये आणि भांडी शेअर केल्याने संक्रमणाचा धोका वाढत नाही. या माध्यमांतून विषाणू पसरत नाही.
जर एचआयव्ही चाचणी नकारात्मक असेल तर सुरक्षित लैंगिक संबंधांबद्दल काळजी करण्याची गरज नाही
काही उच्च-जोखीम असलेल्या रूग्णांना GP24 परख यांसारख्या एकाधिक चाचण्यांसह तपासणी करणे आवश्यक आहे आणि प्रत्येक 3-6 महिन्यांनी अँटीबॉडी चाचणीची पुनरावृत्ती करणे आवश्यक आहे कारण शरीरास ऍन्टीबॉडीज विकसित होण्यास वेळ लागू शकतो.
